Remove ads
Սառա Լուիզ Փեյլին (անգլ.՝ Sarah Louise Palin, (անգլ.՝ Heath), փետրվարի 11, 1964[1][2][3], Sandpoint, Այդահո, ԱՄՆ), ամերիկացի քաղաքական գործիչ, 2006-2009 թվականներին Ալյասկայի նահանգապետ։ ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցության անդամ։
| Սառա Փեյլին անգլ.՝ Sarah Palin | |
|---|---|
_(cropped).jpg) | |
| Ծնվել է | փետրվարի 11, 1964[1][2][3] (60 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Sandpoint, Այդահո, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Մայրենի լեզու | անգլերեն |
| Կրոն | քրիստոնեություն, բողոքականություն[4], ավետարանչականություն[4], Հիսունականներ[4], Assemblies of God?[5], Nondenominational Christianity?[4] և կաթոլիկություն[5] |
| Կրթություն | University of Hawaiʻi at Hilo?, North Idaho College? (1983), University of Idaho? (1987), Wasilla High School?, Հիվիքի Խաղաղօվկիանոսյան համալսարան (1982) և Matanuska–Susitna College? (1985) |
| Մասնագիտություն | քաղաքական գործիչ, ինքնակենսագիր, մոդել և հակապատվաստանյութերի ակտիվիստ |
| Ամուսին | Todd Palin?[6] |
| Ծնողներ | հայր՝ Charles Richard 'Chuck' Heath?, մայր՝ Sarah 'Sally' Sheeran?[7] |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Ալյասկայի նահանգապետ |
| Կուսակցություն | ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Երեխաներ | Bristol Palin?, Piper Palin?, Track Palin?, Willow Palin? և Trig Palin? |
| Կայք | sarahpalin.com |
Ստորագրություն | |
 Sarah Palin Վիքիպահեստում | |
2008 թվականի օգոստոսի 29-ին Ջոն Մաքքեյնը՝ 2008 թվականի ԱՄՆ նախագահական ընտրություններում հանրապետականների թեկնածուն, Սառա Պալինին հայտարարել է ԱՄՆ փոխնախագահի թեկնածու։
ԱՄՆ-ի պատմության մեջ Պալինը եղել է երկրորդ կինը, որը՝ Ջերալդին Ֆերարոյից հետո (նա 1984 թվականին դեմոկրատական կուսակցությունից նախագահի թեկնածու Ուոլթեր Մոնդեյլի հետ առաջադրվել է փոխնախագահի պաշտոնում), առաջադրվել է երկու խոշորագույն կուսակցություններից մեկի փոխնախագահի թեկնածու։ Նրանցից ոչ մեկը չի դարձել փոխնախագահ, քանի որ համապատասխանաբար 1984 և 2008 թվականներին նրանց նախագահի թեկնածուները պարտվել են։
2009 թվականի հուլիսի 3-ին, չսպասելով իր առաջին ժամկետի ավարտին, Պալինը հայտարարել է, որ հեռանում է Ալյասկայի նահանգապետի պաշտոնից[9]։ 2009 թվականի հուլիսի 26-ին նա վայր է դրել նահանգապետի լիազորությունները, և Ալյասկա նահանգի նոր նահանգապետ է դարձել Շոն Պարնելլը՝ Պալինի նախկին տեղակալը։ Պալինի հեռանալը մեծամասամբ կապված է եղել նրա անձնական ֆինանսական դժվարությունների հետ[10]։
2011 թվականի հունվարին ԱՄՆ-ի հասարակությունը նրա վրա է դրել կոնգրեսական Գաբրիել Գիֆորդսի դեմ մահափորձի պատասխանատվության այն մասը, որի վերացման կոչն է արել Պալինը[11]։
Remove ads
Քաղաքային խորհուրդ։ Ուասիլլայի քաղաքապետ
1992 թվականին Պալինը սկսել է իր քաղաքական կարիերան՝ առաջադրվելով քաղաքային խորհրդի անդամի պաշտոնում որպես վաճառքի նոր հարկի կողմնակից՝ առաջարկելով «առավել անվտանգ, առաջադեմ քաղաք Ուասիլլան»։ Նա հաղթել է ընտրություններում և 1992 թվականից մինչև 1996 թվականը պաշտոնավարել է 2 ժամկետ այդ պաշտոնում։ 1996 թվականին նա մարտահրավեր է նետել և քաղաքապետի ընտրություններում հաղթել Ջոն Սթեյնին՝ քննադատելով միջոցների վատնումն ու բարձր հարկերը։ 1997 թվականի հունվարին Պալինը աշխատանքից հեռացրել է ոստիկանապետին՝ նախկին քաղաքապետի չափից դուրս լոյալության համար։ Բացի այդ, Պալինը մեկ անգամ հարցրել է գրադարանի վարիչին, թե կարելի է արդյոք գրադարանից գրքեր հանել։ Ավելի ուշ սպառնացել է աշխատանքից ազատել գրադարանի վարիչին, եթե նա Պալինի վարչակազմին «լիակատար աջակցություն» չցուցաբերի[12]։ Սակայն ոչ մի գիրք այդպես էլ չի առգրավվել գրադարանից[13]։
Աշխատանքից հեռացված ոստիկանապետը դատի է տվել Պալինին՝ պնդելով, որ նրան աշխատանքից հեռացրել են հակառակորդի նախընտրական քարոզարշավին աջակցելու պատճառով։ Հայցը մերժվել է դատավորի կողմից, որը որոշել է, որ Պալինը նահանգի օրենքի համաձայն իրավունք է ունեցել աշխատանքից ազատել քաղաքային կառավարման աշխատողներին՝ թեկուզ քաղաքական դրդապատճառներով։ Քաղաքապետի պաշտոնում Պալինը կատարել է նախընտրական խոստումներ՝ նվազեցնելով քաղաքապետի աշխատավարձն ու անշարժ գույքի հարկը՝ 40 տոկոսով։ Նա ավելացրել է քաղաքային հարկը (sales tax), որպեսզի վճարի ծածկված սառցե արենա և կառուցի սպորտային համալիր։ Այդ պահից նահանգի հանրապետական կուսակցությունը սկսել է նրան նախապատրաստել ավելի բարձր պաշտոնների[14]։
Պալինը իր թեկնածությունն է առաջադրել Սթեյնի դեմ և 1999 թվականին վերընտրվել քաղաքապետի պաշտոնում՝ ընտրություններում հաղթելով ավելի մեծ առավելությամբ։ Նա նաև ընտրվել Է Ալյասկայի քաղաքապետերի համաժողովի նախագահ։
Remove ads
1988 թվականի օգոստոսի 29-ից Սառան եղել է ամուսնացած նավթի արդյունահանման օպերատոր և առևտրային ձկնորս Թոդ Պալինի հետ, որը երկար ժամանակ աշխատել է Ալյասկայի ֆիլիալական BP-ում։ Ամուսիններն ունեն 5 երեխա․ որդին՝ Թրեք Չարլզ Ջեյմս Պալինը (ծնվել է 20.04.1989), դուստրերը՝ Բրիստոլի Շիրեն Մարի Պալինը (ծնվել է 18.10.1990), Ուիլլոու Բիանկա Փեյ Պալինը (ծնվել է 07.07.1994) և Պիպեր Ինդի Գրեյս Պալինը (ծնվել է 19.03.2001), և ևս մեկ որդի՝ Տրիգ Փեքսոն Վան Պալինը (ծնվել է 18.04.2008), որը ծնվել է Դաունի համախտանիշով[15]։ Տրեկը ծառայել է ԱՄՆ բանակում և 2008 թվականի սեպտեմբերին իր ստորաբաժանման հետ ուղարկվել Իրաք[16]։ Պալինը ունեցել է չորս թոռ՝ երեքը Բրիստոլից և մեկը Թրեքից[17][18]։ 2019 թվականի սեպտեմբերի 6-ին Պալինը ամուսնալուծվել է Սարայից[19]։
2018 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Պալինը հայտնել է, որ իր տունն ու իր ծնողների տունը լրջորեն տուժել են Ալյասկայում տեղի ունեցած 7 բալ ուժգնությամբ երկրաշարժից[20]։
Remove ads
Հրաժարական տալուց հետո Սառա Պալինը, ունենալով լրագրողի կրթություն, սկսել է գրել «Going Rogue» (հավանական ռուսերեն թարգմանությունը՝ «Կոշտ խաղ») վերնագրով գիրքը[21]։
Գիրքը լույս է տեսել 2009 թվականի նոյեմբերի 17-ին՝ «Going Rogue: An American Life» («Կոշտ խաղ. ամերիկյան կյանք») վերջնական անվանումով։ Ինչպես հաղորդել է գիրքը թողարկած HarperCollins հրատարակչությունը, առաջին իսկ օրը գիրքը վաճառվել է 300 հազար տպաքանակով, ինչը ԱՄՆ-ում եղել է վաճառքների ռեկորդներից մեկը։ Հետաքրքիր է, որ նույն օրը լույս է տեսել նաև Պելինի «Կոշտ խաղ․ Սառա Պալին, ամերիկյան մղձավանջ» (Going Rouge: Sarah Palin, An American Nightmare) վերնագրով գրքի քննադատական ծաղրանկարը։ Ինչպես պնդել են հեղինակները, այս պարոդիան բացել է աչքերը Սառա Պալինի իրական պատմության վրա[22]։
2011 թվականին Պալինի գիրքը լույս է տեսել ռուսերենով՝ «Կարիերա Պրեսս» հրատարակչությունում[23]։
2013 թվականին Սառա Պալինը ուղևորվել է Ամերիկա իր նոր գրքով՝ «Good Tidings and Great Joy: Protecting the Heart of Christmas» (Բարի լուր և մեծ ուրախություն. Պաշտպանելով Սուրբ Ծննդյան հիմնական էությունը)[24]։ Գրքում, որը լույս է տեսել նոյեմբերին, նա բարձրացրել է երկրի գլխավոր՝ Սուրբ Ծննդյան տոնի առևտրայնացման հարցը, ինչպես նաև խոսել քրիստոնեական արժեքների մասին։
«Այսօր քաղաքականապես կոռեկտ չէ դարձել հիշեցնելը, որ Հիսուսը Սուրբ Ծնունդը նշելու հիմնական պատճառն է հանդիսանում։ Քաղաքականորեն ճիշտ կանոնները ասում են, որ մենք պետք է Քրիստոսին վռնդենք Սուրբ Ծննդյան տոներից, բայց մենք ասում ենք.« Ո՛չ։ Դադարեցրեք մեզ վախեցնել քաղաքական կոռեկտությամբ։ Մենք ուզում ենք իրականացնել մեր դավանանքի ազատությունը», - ասել է Պալինը[25]։
Remove ads
2010 թվականի հունվարին ամերիկյան Fox News հեռուստաալիքի ղեկավարությունը հայտնել է Սառա Պալինի հետ երկարամյա պայմանագիր կնքելու մասին։ Պայմանագրի կետերի համաձայն՝ ԱՄՆ փոխնախագահի նախկին թեկնածուն վերլուծական ծրագրեր է վարելու Fox Business Channel հեռուստաալիքով և Fox News ռադիոյով, ինչպես նաև մեկնաբանելու քաղաքականության և բիզնեսի մեջ տեղի ունեցող ամենակարևոր իրադարձությունները։ Նա նաև ելույթ է ունենալու Real American Stories նոր նախագծի մի քանի թողարկումներում, որը հիմնված է ամերիկացիների կյանքի անսովոր պատմություններ հիման վրա[26]։
2012 թվականին ռեժիսոր Ջեյ Ռոուչն ավարտել է «Խաղը փոխվել է» հեռուստասերիալի նկարահանումները, որի սյուժեն պատմում է 2008 թվականի ԱՄՆ նախագահական ընտրությունների մասին։ Սառա Պալինի դերը կատարել է 2015 թվականի դափնեկիր և «Օսկար» մրցանակի քառակի հավակնորդուհի Ջուլիանա Մուրը։ Պալինը քննադատել է ֆիլմը՝ ասելով, որ «հոլիվուդյան սուտը մնում է հոլիվուդյան սուտ[27]։
«Գրիֆիններ» մուլտսերիալում, «Extra Large Medium» էպիզոդում Դաունի համախտանիշով կերպարը՝ Էլենը, պատմել է, որ իր մայրը եղել է Ալյասկայի նախկին նահանգապետը։ Դա նշանակել է, որ նրա մայրը Սառա Պալինն է, քանի որ նա եղել է միակ կինը, որն այդ պաշտոնում է եղել այդ նահանգում։ Դրա համար էլ նրա դուստրը՝ Բրիստոլը, դրվագի պրեմիերայից երկու օր անց Facebook-ի միջոցով հայտարարել է, որ նա նեղացել է սերիայի սցենարիստներից, քանի որ այդտեղ ծաղրել են իր եղբայր Տրիգին՝ Դաունի համախտանիշով հիվանդին։ Ինքը՝ Սառա Պալինը, քննադատել է զրույց-հանդես դրվագը[28]։ Դրան ի պատասխան Սեթ Մաքֆարլեյնը հարցազրույց է տվել «Լոս Անջելես Թայմս»-ին, որտեղ հայտարարել է, որ իր մուլտսերիալը միշտ հագեցած է եղել երգիծանքով (the series always uses satire as the basis of it humor; the show is an equal-opportunity offender)[29]։ Մաքֆարլեյնին աջակցել է նաև Անդրեա Ֆեյ Ֆրիդմանը, որը հնչեցրել է Էլենի դրվագում՝ ասելով, որ իրենց կատակն ուղղված է եղել հենց Սառային, այլ ոչ թե նրա որդուն (the joke was aimed at Sarah Palin and not her son; the former Governor Palin does not have a sense of humor)[30]։ Ավելի ուշ, մեկ այլ պարբերականին տված հարցազրույցում Ֆրիդմանը մեղադրել է Պալինին՝ ասելով, որ նա իր հիվանդ որդուն օգտագործել է միայն որպես իր քաղաքական հենարան (using her son, Trig, as a political prop to pander for votes. I have a normal life and Palin’s son should be treated as normal, rather than like a loaf of French bread)[31]։ Դրան ի պատասխան՝ Սեթ Մաքֆարլեյնը զրույց-հանդեսի ժամանակ հայտարարել է, որ Սառա Պալինը նման բարձրագոչ հայտարարություններով պարզապես փորձել է պաշտպանել Դաունի համախտանիշով հիվանդ մարդկանց, իսկ Ֆեյ Ֆրիդմանը ցանկացել է ընդգծել, որ իրեն Պալինից խղճահարություն պետք չէ (Palin’s outrage a presumptuous attempt to defend people with Down syndrome; and Friedman’s statement is her way of saying that she does not need feigned pity from Palin)[32]։
2019 թվականին մասնակցել է «Դիմակ» հեռուստաշոուի ամերիկյան վերսիային[33]։
Remove ads
Ծնվել է Հռոմեական Կաթոլիկ եկեղեցում[34]։
2008 թվականի սեպտեմբերին Թայմ ամսագրին տված հարցազրույցում նա իրեն բնորոշել է որպես «Bible-believing Christian» (Աստվածաշունչ դավանող քրիստոնեա)՝ իրեն չվերաբերելով ոչ մի կոնկրետ դենոմինացիայի[34]։ Երբ նա եղել է 4 տարեկան, նրա ընտանիքը միացել է Ալյասկա նահանգի Ուասիլլա քաղաքում գտնվող Աստծո ժողովին, որը պատկանել է Պենտեկոստալ եկեղեցիների միությանը։ Մինչև 38 տարեկանը նշված է եղել որպես համայնքի անդամ։ Ըստ CNN-ի[35][36]՝ նա ներկայումս էլ հարաբերություններ է պահպանում իր նախկին համայնքի հետ։
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads