Ջերմաջուր (Շահումյանի շրջան)

Ջերմաջուրը, առողջարանային նախկին ավան Արցախի Հանրապետության Շահումյանի շրջանում^{[2][3][4][5][6][7]}, որը ներկայում գտնվում է Ադրբեջանի Հանրապետության զինված ուժերի վերահսկողության ներքո^[4][5][6][7]։ Ըստ Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման՝ այն հանդիսանում է Շահումյանի շրջանի բնակավայր, իսկ ըստ Ադրբեջանի վարչաատարածքային բաժանման՝ համարվում է Քելբաջարի շրջանի բնակավայր^[8]։

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ջերմաջուր (այլ կիրառումներ)

Ավան
Ջերմաջուր
Իստիսու
Ջերմաջուրի բնական տաք աղբյուր
Երկիր	Արցախի Հանրապետություն
Ենթարկում	Ջերմաջուր համայնք
Շրջան	Շահումյանի շրջան
Համայնք	Քելբաջարի շրջան
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուն	ջերմաջուրցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Ջերմաջուր (Շահումյանի շրջան) (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)
Ջերմաջուր Վիքիպահեստում

Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ^[1]

Անուն

Բնակավայրի պատմական անունն է՝ Բաղնիք Արքունականք։ Հիմնադրվել է Մեծ Հայքի թագավորության Արցախ Աշխարհի, Վայկունիք գավառում։ Ժամանակակից հայկական անունը Ջերմաջուր է^[2]։ Ջերմաջուր բառը նշանակում է ստորգետնյա ջրատար հորիզոնի կամ աղբյուրի ջուր, որն ունի բարձր ջերմաստիճան կամ այլ կերպ ասած ընդերքից բխող տաք հանքային ջուր^[9][10][11]։ Ադրբեջանցիները բնակավայրն անվանում են Իստիսու^[8]։

ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագիր

Ջերմաջուրը գտնվում է 2200-2400 մ բարձրության վրա, Թարթառ գետի ափին, Քարավաճառ քաղաքից դեպի հարավ^[12]։

Ջերմաջուրը հարուստ է բնական տաք աղբյուրներով։ Այնտեղի հանքային ջուրն ունի բուժական հատկություններ և բաղադրությամբ նման է Կարլովի Վարի (Չեխիա) և Ջերմուկի հանքային ջրերին։ Այն օգտագործվում է բուժական լոգանքների համար։

Նախկինում Ջերմաջուրում գործել են բազմաթիվ առողջարաններ։

Պատմություն

44-օրյա պատերազմ

Հիմնական հոդվածներ՝ 44-օրյա պատերազմ, Արցախում հրադադարի մասին համաձայնագիր (2020), և Քարվաճառի հանձնում

2020 թվականի հայ-ադրբեջանական պատերազմի ընթացքում Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահ Իլհամ Ալիևի, Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի համատեղ ստորագրված համաձայնագրով Արցախի Հանրապետության Շահումյանի շրջանի քարվաճառյան հատվածը հայաթափվել և 2020 թվականի նոյեմբերի 25-ին հանձնվել է Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողությանը^{[4][5][6][7][13]}։

Տես նաև

• Քարվաճառի ազատագրում
• Քարվաճառի հանձնում
• Ջերմուկի աղբյուրներ

Ծանոթագրություններ

1. Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
2. Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։
3. «Արցախի Հանրապետության բնակավայրերի ցանկը հանրապետության Ազգային ժողովի կայքում (Արցախի Հանրապետության օրենքը երկրի վարչատարածքային բաժանման մասին, 25 մարտի 2005 թ., ք.Ստեփանակերտ, ՀՕ-178, ստորագրված նախագահ Ա․Ղուկասյանի կողմից)։». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 17-ին.
4. Արցախի Հանրապետության այն բնակավայրերի ցանկը, որոնք գտնվում են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո /հրապարակված Արցախի Հանրապետության Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության կողմից/, (արխիվացված 05․03․2021թ․)։
5. «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»։
6. «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը», (արխիվացված)։
7. «Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցած՝ Արցախի համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»։
8. Ադրբեջանի Հանրապետության պետական վիճակագրական կոմիտե, «Վարչական տարածքային բաժանման դասակարգում 2019», պաշտոնական հրատարակություն, Բաքու 2020, բնօրինակը՝ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı 2019", Rəsmi nəşr, Baki 2020.(ադրբ.)
9. Էդուարդ Բագրատի Աղայան, «Արդի հայերենի բացատրական բառարան», «Հայաստան» Հրատարակչություն, Երեւան, 1976։
10. Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, «Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան», Երեւանի Պետական Համալսարան, Երեւան, 2009։
11. «Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան», Հրաչյա Աճառյանի Անվան Լեզվի Ինստիտուտ։ Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն, Երեւան, 1980։
12. Ջերմաջուր վայրի ֆիզիկաաշխարհագրական նկարագիրը hotel.am («Հայաստանի հյուրանոցների տեղեկատու») կայքում, (արխիվացված 31․03․2022թ․)։
13. «Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը». Ազատություն Ռադիոկայան. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10.