Պեդրո Ալմոդովար

Պեդրո Ալմոդովար (իսպ.՝ Pedro Almodóvar Caballero, սեպտեմբերի 25, 1949(1949-09-25)^[1][2][3], Կալսադա դե Կալատրավա, Իսպանիա), իսպանացի ռեժիսոր, սցենարիստ, պրոդյուսեր, գրող և երգիչ։ Մեր ժամանակների ամենահայտնի ռեժիսորներից մեկն է։ Տարբեր երկրների ու փառատոների մոտ 90 կինոմրցանակ է ստացել։

Պեդրո Ալմոդովար իսպ.՝ Pedro Almodóvar
Ծնվել է	սեպտեմբերի 25, 1949(1949-09-25)[1][2][3] (75 տարեկան)
Ծննդավայր	Կալսադա դե Կալատրավա, Իսպանիա
Քաղաքացիություն	Իսպանիա
Կրոն	բուդդայականություն
Մասնագիտացում	կինոռեժիսոր, դերասան, կինոպրոդյուսեր, սցենարիստ, երգիչ, ռեժիսոր և գրող
Պարգևներ	Adopted Son of Madrid? [4] «Սեզար» մրցանակ կինեմատոգրաֆում ակնառու վաստակի համար Goya Award for Best Original Screenplay? Գոյա մրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար Գոյա մրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար Կաննի մրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար Կաննի կինոփառատոնի մրցանակ լավագույն սցենարի համար Teddy Award? Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ Հարվարդի համալսարանի պատվավոր դոկտոր [5] Young European Film of the Year? [6] Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն ֆիլմի համար [7] European Film Award - People's Choice Award for Best Director? [7] Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն ֆիլմի համար [8] Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն ռեժիսորին [8] Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն սցենարիստին [8] European Film Award - People's Choice Award for Best Director? [8] Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն ռեժիսորին [9] Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ եվրոպական լավագույն ֆիլմի համար [9] European Film Awards համաշխարհային կինոյում եվրոպական ավանդի համար [10] Բրիտանական ակադեմիայի կինոմրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար և honorary doctor of Paris 8 University? [11]
IMDb	ID ID 0000264

Կենսագրություն

Պեդրո Ալմոդովարը ծնվել է Իսպանիայում Լակսադա դե Կալատրավա քաղաքում։ 8 տարեկանում ընտանիքով տեղափոխվել է Էստրեմադուր քաղաք, որտեղ սովորել է սկզբում սալեզինյան, ապա ֆրանսիական դպրոցում։

16 տարեկան հասակում մենակ, առանց ընտանիքի տեղափոխվել է Մադրիդ։ Փոխելով շատ մասնագիտություններ հաստատվում է աշխատանքի «Տելեֆոնիկա» ընկերությունում։ Դառնում է «Los Goliardos» թատրոնի խմբի անդամ։ Խաղում է փոքր դերեր պրոֆեսիոնալ թատրոնում, որտեղ ծանոթանում է դերասանուհի Կարմեն Մաուրոյի հետ, ով հետագայում նկարահանվում է Ալմոդովարի ֆիլմերում։ Ապա ընկերների հետ հիմնում է պանք-գլեմ-ռոք ոճի երաժշտական խումբ։ Գրում է պատմություններ, որոնցից շատերը հրապարակվում են։

Կարիերա

1980 թ. նկարահանում է իր առաջին լիամետրաժ ֆիլմը՝ «Պեպին, Լյուսին, Բոմը և մյուս աղջիկները»։ Ֆիլմի հիմքում իր իսկ «Հաճախակի էրեկցիաներ» («Erecciones generales») նովելն է, որը նա գրել էր «El Víbora» լրագրի պատվերով։ Ֆիլմի համար մոտ կես միլիոն պեսետ, հայթայթում է «Los Goliardos» խմբի անդամներից մեկը և Կարմեն Մաուրան, ով ֆիլմում խաղում է գլխավոր դերերից մեկը։ Ֆիլմը անսպասելի մեծ հաջողություն է ունենում դառնալով այդ ժամանակվա կուլտային հիթերից մեկը և գրեթե 4 տարի գիշերային ցուցադրությամբ ցուցադրվում է։

Առաջին մեծ հաջողությունը Ալմոդովարը ունենում է «Ինչի՞ համար է սա ինձ» ֆիլմի համար։ «Նյու Յորք Թայմս» թերթը այսպես է գրում ֆիլմի մասին, «... հրաշալի սև կատակերգություն, ուղղակի փոքր գլուխգործոց»։

1985 թ. եղբոր՝ Ավգուստին Ալմոդովարի հետ հիմնում է «El Deseo» պրոդյուսերական ընկերությունը, որի առաջին աշխատանքը դառնում է 1986 թ. Ալմոդովարի «Ցանկության օրենքը» ֆիլմը։ Հետագայում «El Deseo» ընկերությունը աշխատում է իսպանացի շատ այլ նշանավոր ռեժիսորների հետ նույնպես (Ալեքս դե լա Իգլեսիա, Գիլերմո դել Տորո, Դանիել Կալպարսորո, Մոնիկա Լագունա, Իզաբել Կոյշետ և այլն)։ Համաշխարհային ճանաչում Պեդրո Ալմոդովարին բերեց «Կանայք նյարդային պոռթկման եզրին» ֆիլմը։ Ֆիլմը ստանում է մոտ 50 կինոմրցանակ։

1999 թ. Ալմոդովարը նկարահանում է «Ամեն ինչ մորս մասին» ֆիլմը, որը նույնպես մեծ հաջողություն է ունենում, արժանանալով կինոքննադատների բարձր գնահատականին, և ստանում է Օսկար մրցանակ հեղիանակավոր Օսկար լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար անվանակարգում։ 2002 թ. նկարահանված «Խոսիր նրա հետ» ֆիլմը նույնպես նրան բերում է տասնյակ կինոմրցանակներ, այդ թվում Օսկար լավագույն սցենարի համար անվանակարգում։

2006 թ. նկարահանած «Վերադարձ» ֆիլմը հետաքրքիր մրցանակ է ստանում Կաննի կինոփառատոնում, հաղթող ճանաչվելով «Լավագույն դերասանուհի» անվակարգում, իսկ մրցանակը ստանում են ֆիլմի միանգամից 6 դերասանուհի միասին՝ Պենելոպե Կրուս, Կարմեն Մաուրա, Լոլե Դուենյաս, Բլանկա Պորտիլո, Յոանե Կոբո և Չուս Լամպրավե։

2011 թ. Կաննի կինոփառատոնի մրցութային ծրագրի շրջանակներում կայանում է նրա «Մաշկը, որի մեջ ես ապրում եմ» ֆիլմի պրեմիերան, որի հիմքում ֆրանսիացի գրող Թիերի Ժոնկեի «Տարանտուլ» (ֆրանս. Mygale) ստեղծագործությունն է։

Ֆիլմագրություն

Պեդրո Ալմոդովարը և Պենելոպե Կրուսը

Ընդհանուր թվով նկարահանել է 40-ից ֆիլմ, որոնց համար հիմնականում ինքն է գրել սցենար։ Առավել նշանավոր ֆիլմերն են.

տարի	անվանում	բնօրինակ անվանում	դերասաններ
1980	Պեպին Լյուսին, Բոմը և մյուս աղջիկները	Pepi, Luci, Bom y otras chicas del montón	Կարմեն Մաուրա
1982	Կրքերի լաբիրինթոս	Laberinto de pasiones	Սեսիլյա Ռոտ
1984	Ինչի՞ համար է սա ինձ	¿Qué he hecho yo para merecer esto?	Կարմեն Մաուրա
1986	Մատադոր	Matador
1987	Ցանկության օրենքը	La ley del deseo	Անտոնիա Բանդերաս Կարմեն Մաուրա Ռոսսի դե Պալմա
1988	Կանայք նյարդային պոռթկման եզրին	Mujeres al borde de un ataque de nervios	Անտոնիա Բանդերաս Կարմեն Մաուրա Ռոսսի դե Պալմա
1990	Կապիր ինձ	¡Átame!	Անտոնիա Բանդերաս Վիկտորիա Աբրիլ Ռոսսի դե Պալմա
1991	Բարձր կրունկներ	Tacones lejanos	Վիկտորիա Աբրիլ
1993	Կիկա	Kika	Վիկտորիա Աբրիլ Ռոսսի դե Պալմա
1995	Իմ գաղտնիքի ծաղիկը	La flor de mi secreto	Ռոսսի դե Պալմա
1997	Կենդանի մարմին	Carne trémula	Խավիեր Բարդեմ Պենելոպե Կրուս
1999	Ամեն ինչ մորս մասին	Todo sobre mi madre	Սեսիլյա Ռոտ Պենելոպե Կրուս
2002	Խոսիր նրա հետ	Hable con ella	Ջերալդինա Չապլին
2004	Վատ դաստիարակություն	La mala educación	Գաել Գարսիա Բեռնալ
2006	Վերադարձ	Volver	Պենելոպե Կրուս Կարմեն Մաուրա
2009	Կաննիբալ-խորհրդատուհին (կարճամետրաժ)	La concejala antropofaga
2011	Մաշկը, որի մեջ ես ապրում եմ	La piel que habito	Անտոնիա Բանդերաս
2016	Ջուլիետտա	Julieta	Էմմա Սուարես Ադրիանա Ուգարտե
2019	Ցավ և փառք	Dolor y gloria	Անտոնիա Բանդերաս Պենելոպե Կրուս
2020	Մարդկային ձայն	The Human Voice	Թիլդա Սուինթոն
2022	Զուգահեռ մայրեր	Madres paralelas	Պենելոպե Կրուս Այտանա Սանչես-Խիխոն Ռոսսի Դե Պալմա

Մրցանակներ

Պեդրո Ալմոդովարը մեր ժամանակների ամենաշատ մրցանակ ստացած ռեժիսորներից է։ Ստացել է 92 տարբեր երկրների մրցանակ, ներկայացված է եղել ևս 68-ի։ Դրանցից են

2 «Օսկար»

• 1999 - Օսկար լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար («Ամեն ինչ մորս մասին»)
• 2003 - Լավագույն սցենար («Խոսիր նրա հետ»)

Կաննի կինոփառատոնի 2 մրցանակ

• 1999 - Լավագույն ռեժիսոր («Ամեն ինչ մորս մասին»)
• 2006 - Լավագույն սցենար («Վերադարձ»)

«Եվրոպական կինոակադեմիայի Ֆելիքս մրցանակ 1988 - Լավագույն ֆիլմ («Կանայք նյարդային պոռթկման եզրին») և այլն

2 «Ոսկե Գլոբուս»

• 1999 - Լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ («Ամեն ինչ մորս մասին»)
• 2003 - Լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ («Խոսիր նրա հետ»)

4 «Գոյա»

• 1988 - Լավագույն ֆիլմ («Կանայք նյարդային պոռթկման եզրին»)
• 1988 - Լավագույն օրիգինալ սցենար («Կանայք նյարդային պոռթկման եզրին»)
• 1999 - Լավագույն ֆիլմ («Ամեն ինչ մորս մասին»)
• 1999 - Լավագույն ռեժիսոր («Ամեն ինչ մորս մասին»)

3 «BAFTA»

• 1999 - Լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ («Ամեն ինչ մորս մասին»)
• 1999 - Լավագույն ռեժիսոր («Ամեն ինչ մորս մասին»)
• 2003 - Լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ («Խոսիր նրա հետ»)
• 2003 - Լավագույն օրիգինալ սցենար («Խոսիր նրա հետ»)

Ծանոթագրություններ

1. Encyclopædia Britannica
2. Internet Broadway Database — 2000.
3. BD Gest' (ֆր.)
4. https://elpais.com/ccaa/2018/04/11/madrid/1523443797_256671.html
5. https://www.harvard.edu/on-campus/commencement/honorary-degrees
6. https://web.archive.org/web/20190713152711/https://www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1988.85.0.html
7. https://web.archive.org/web/20190330120507/https://www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1999.74.0.html
8. https://web.archive.org/web/20190418125535/https://www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-2002.71.0.html
9. https://web.archive.org/web/20190720123540/https://www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-2006.67.0.html
10. https://web.archive.org/web/20190718183450/https://www.europeanfilmacademy.org/2013.393.0.html
11. https://www.univ-paris8.fr/Docteurs-honoris-causa

Արտաքին հղումներ

• Պեդրո Ալմոդովարի «դասը»
• Պեդրո Ալմոդովարի պաշտոնական կայք Արխիվացված 2011-10-14 Wayback Machine
• IMDb-ում Պեդրո Ալմոդովարի էջ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պեդրո Ալմոդովար» հոդվածին։