Մայքլ Դամմիթ

Սըր Մայքլ Անթոնի Ըրդլի Դամմիթ (հունիսի 27, 1925(1925-06-27)^{[1][2][3][…]}, Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն - դեկտեմբերի 27, 2011(2011-12-27)^{[4][1][2][…]}, Օքսֆորդ, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն)՝ անգլիացի փիլիսոփա, ով բնութագրվել է, որպես «վերջին դարի անգլիացի ամենակարևոր փիլիսոփաներից և ռասսայական հանդուրժողականության և հավասարության առաջատար քարոզիչ^[12]»: Մինչև 1992 թվականը նա աշխատել է Օքսֆորդի համալսարանում, որպես տրամաբանության պրոֆեսոր։ Կատարել է իր սեփական ներդրումները մաթեմատիկայի փիլիսոփայության, տրամաբանության, լեզվի և մետաֆիզիկայի ոլորտներում։

Մայքլ Դամմիթ
Ծնվել է	հունիսի 27, 1925(1925-06-27)[1][2][3][…] Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 27, 2011(2011-12-27)[4][1][2][…] (86 տարեկան) Օքսֆորդ, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Դավանանք	Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Մասնագիտություն	փիլիսոփա, գրող և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Օքսֆորդի համալսարան և Բիրմինգհեմի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	բարոյագիտություն, մաթեմատիկայի փիլիսոփայություն և տրամաբանություն
Անդամակցություն	Բրիտանական ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա[5]
Ալմա մատեր	Քրայսթ Չյորչ, Ուինչեսթեր քոլեջ, Ճարտարապետության, քաղաքացիական շինարարության և գեոդեզիայի համալսարան և Օքսֆորդի համալսարան[6]
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն[1][7]
Եղել է գիտական ղեկավար	Կոստա Գում[6], Դուգլաս Բրիջես[6], Դեյվիդ Մաքինսոն[6], Ռոբերտ Անսլի Բուլ[6], Քրիստոֆեր Պիկոկ[6], Թրևոր Բենչ-Կապլոն[6], Մաթյո Մարիոն[6], Յան Ռումֆիտ[6] և Բրենդան Ֆիլիպ Լարվոր[6]
Պարգևներ	[8] Ռոլֆ շոկի մրցանակ տրամաբանության և փիլիսոփայության ոլորտում [8] Լակատոսի Մրցանակ [8] Բրիտանական ակադեմիայի անդամ [8][9] Աքվինաս մեդալ Բրիտանական ակադեմիայի անդամ [8][9] Lauener Prize? [10] և honorary doctor of Caen University? [11]
Ամուսին(ներ)	Ann Dummett?
Երեխա(ներ)	Քրիս Դամեթ[2], Andy Dummett?[2], Suzie Dummett?[2], Tessa Dummett?[2] և Paul Dummett?[2]
Հայր	George Herbert Dummett?[2]
Մայր	Mabel Iris Eardley-Wilmot?[2]
Ուսուցիչ	Գերտրուդ Անսքոմբ[6]
Աշակերտներ	Eva Picardi?
Michael Dummett Վիքիպահեստում

Կրթություն և ծառայություն

Մայքլ Դամմիթը վաճառական ընտանիքի զավակ է։ Սովորել է Սանդրոյդի դպրոցում, հետագայում դժվարությամբ ձեռք բերելով կրթաթոշակ կրթությունը շարունակել է Քրայսթ Չերչ քոլեջում։ 1943 թվականին նա մեկնում է ծառայության Արքայական հրետանային զորամասում։ Նա նաև պարգևատրվում է կրթաթոշակով, որպեսզի գիտական աշխատանքներով զբաղվի Բոլոր հոգիների քոլեջում (Օքսֆորդ)^[13] :

Դամմիթը նաև Վինչեսթերի համալսարանի առաջին գիտնականներից էր։

Ակադեմիական կարիերա

1979 թվականին Դամմիթը դառնում է տրամաբանության պրոֆեսոր Օքսֆորդի համալսարանում։ Իր` Օքսֆորդում անցկացրած աշխատանքային տարիների ընթացքում, նա նաև դասեր է անցկացնում Բիրմինգհեմի համալսարանում, Կալիֆոռնիայի համալսարանում (Բերկլի), Սթենֆորդի համալսարանում, Փրինսթոնի համալսարանում և Հարվարդի համալսարանում։ 1995 թվականին Մայքլ Դամմիթը ստանում է Ռալֆ Շոկի մրցանակ<sup>[14]</sup>, իսկ 1999 թվականին՝ Ասպետի կոչում։ 2010 թվականին նրան շնորհվում է Լոներ մրցանակ` վերլուծական փիլիսոփայության մեջ իր ունեցած կարևորագույն ստեղծագործության համար^[15]։

Օքսֆորդում նա ղեկավարել է շատ փիլիսոփաների գիտական աշխատանքներ, որոնց թվում են Փիթեր Քարթերսը, Ադրիան Մորը, Իվան Ռամֆիթը և Քրիսփին Ռայթը։

Փիլիսոփայական աշխատություններ

Նրա աշխատանքը գերմանացի փիլիսոփա Ֆրեգեի գործերի մասին դրական արձագանք ստացավ։ 1973 թվականին գրված նրա առաջին գիրքը` «Ֆրեգե. Լեզվի փիլիսոփայություն», որը Դամմիթը գրել է երկար տարիների ընթացքում. հիմա համարվում է դասական գործ։ Գիրքը մեծ ազդեցություն է ունեցել մի շարք բրիտանացի փիլիսոփաների վրա։

Նա իր 1963 թվականին գրված գիտական հոդվածում^[16] Դամմիթը հանրայնացնում է պատմական փիլիսոփայական այն վեճը, որը տեղի էր ունեցել ռեալիստական և ոչ-ռեալիստական այնպիսի դպրոցների միջև, ինչպիսին էին` իդեալիզմը, նոմինալիզմը, իռեալիզմը և այլն։ Նա բնութագրել է այս բոլոր վերջին դիրքորոշումները, որպես հակառեալիստական և վիճարկել է, որ ռեալիզմի և հակառեալիզմի միջև հիմնական անհամաձայնությունը ճշմարտության բնույթի շուրջ էր։ Դամիթը ռեալիզմը լավագույնս հասկանում էր իմաստաբանական տեսանկյունից։

Ծանոթագրություններ

1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
2. Lundy D. R. The Peerage
3. Encyclopædia Britannica
4. http://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/culture-obituaries/8981654/Professor-Sir-Michael-Dummett.html
5. https://www.ae-info.org/ae/User/Dummett_Michael
6. Mathematics Genealogy Project — 1997.
7. CONOR.Sl
8. Who's who (բրիտ․ անգլ.) — (untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
9. Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
10. https://lauener-foundation.ch/award.php?aktiv=200000
11. Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 1868. — ISSN 0242-6773
12. «Obituary for Professor Sir Michael Dummett». London: Telegraph. 2011 թ․ դեկտեմբերի 28. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
13. Daniel Isaacson. «In Memoriam: Michael Dummett (1925-2011)». Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press. (Subscription or UK public library membership required.)
14. philosophy.su.se
15. Lauener Prize for an Outstanding Oeuvre in Analytical Philosophy
16. Originally a lecture to the Philosophical Society at Oxford in 1963, the paper was first published in 1978 in his book Truth and Other Enigmas. See Truth and Other Enigmas, p. ix.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մայքլ Դամմիթ» հոդվածին։