Մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն

Մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն
Տեսակ	լաբորատոր ախտորոշում
Հապավում	IRM, МРТ, MRI, MRT և RM
Ենթադաս	բժշկական վիզուալիզացիա և ոչ ինվազիվ վիզուալիզացիա
Օգտագործում է	Միջուկային մագնիսական ռեզոնանս
Հոմանիշներ	Մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա (ՄՌՏ)
Հիմնված է	Միջուկային մագնիսական ռեզոնանս
MeSH	D008279

Մագնիսառեզոնանսային շերտագրությունը (ՄՌՇ) բժշկական վիզուալիզացիայի տեսակ է, որը օգտագործվումէ ճառագայթային ախտորոշման մեջ և ցուցադրում է օրգանիզմի կառուցվածքային պատկերներ և ֆունկցիոնալ գործընթացներ՝ ինչպես հիվանդ այնպես էլ առողջ անհատների մոտ։ ՄՌՇ սքաները (սարքավորումը, որով իրականացնում են ՄՌՇ հետազոտությունը) օգտագործում է հզոր մագնիսական դաշտ ինչի շնորհիվ ձևավորում է հետազոտվող օրգանների պատկերները։ Ի տարբերություն համակարգչային շերտագրության (ՀՇ), ռենտգեն հետազոտության և այլն ՄՌՇ սքաները չեն օգտագործում վնասակար ռենտգեն կամ իոնիզացնող ճառագայթներ։ ՄՌՇ-ն միջուկային մագնիսական ռեզոնանսի (ՄՄՌ) բժշկական կիրառությունն է։ ՄՄՌ-ը կարող է օգտագործվել նաև այլ հետազոտության մեթոդներում, օրինակ՝ ՄՄՌ սպեկտրոսկոմիա։

Արագ փաստեր Մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն, Տեսակ ...

Փակել

1971 թվականի մարտին Science ամսագրում^[3] Ռայմոնդ Դամադյանը (ազգությամբ հայ, ամերիկաբնակ բժիշկ, Նյու Յորքի պետական համալսարանի Դաունսթեյթ բժշկական կենտոնի պրոֆեսոր) ներկայացրեց, որ ՄՄՌ-ով հնարավոր է կենդանի օրգանիզմում ուռուցքային և նորմալ հյուսվածքները միմյանցից տարբերակել։ Նա առաջարկեց, որ այս տարբերությունը կարող է օգտագործվել ուռուցքների ախտորոշման համար։ Այսպիսով Ռայմոնդ Դամադյանը համարվում է ՄՌՇ-ի հիմնադիրներից մեկը։

Ռենտգենյան ճառագայթների վնասակարությունը արդեն վաղուց ապացուցված է, մինչդեռ ՄՌՇ մինչ այժմ համարվում է անվտանգ հետազոտություն և շատ դեպքերում ընտրության մեթոդ է հանդիսանում։ ՄՌՇ-ն լայնորեն կիրառվում է բուժ հիմնարկներում և կլինիկաներում, հիվանդությունների բժշկական ախտորոշման, տարածվածության որոշման և հսկողության համար, առանց պացիենտին ճառագայթելու։ Այնուամենայնիվ, ՄՌՇ-ն էլ երբեմն կարող է որոշակի ռիսկեր և անհարմարություններ պարունակել։ Ի տարբերություն ՀՇ-ի, ՄՌՇ հետազոտությունը տևում է ավելի երկար և ավելի աղմոկոտ է։ Բացի այդ, հետազոտության ընթացքում հետազոտվողը գտնվում է նեղ և սահմանափակ խողովակի մեջ (կարող է հրահրել վախի զգացում կլաուստրաֆոբների մոտ)։ Մետաղական հիմքով բժշկական իմպլանտների, որոշ դաջվածքների (մետաղական հիմքով թանաք օգտագործելիս), պրոթեզների և այլ մետաղական անշարժ կոնստրուկցիաների առկայությունը օրգանիզմում թույլ չի տալիս անվտանգ իրականացնել հետազոտությունը, հետևաբար հակացուցված է։

ՄՌՇ-ն իրականում անվանում են ՄՄՌՇ (միջուկային մագնիսառեզոնանսային շերտագրություն), սակայն, քանի որ «միջուկային» բառը ասոցիացիաներ է առաջացնում միջուկային զենքի, ռադիացիայի և այլ վնասակար երևույթների հետ, այդ բառը հանվել է անվանումից^[4]։ Ատոմի միջուկները կարող են կլանել և բաց թողնել ռադիոալիքների էներգիան, երբ գտնվում են արտաքին մագնիսական դաշտի ազդեցության տակ։ Կլինիկական և գիտական ՄՌՇ հետազոտություններում առավել հաճախ օգտագործվում է ջրածնի ատոմը, որը գեներացնում է ռադիոալիքային ազդակ, ինչն էլ գրանցվում է հետազոտվող օբյեկտին մոտ տեղակայված ընդունիչների կողմից։ Ջրածնի ատոմը առատորեն առկա է մարդու և այլ կենսաբանական համակարգերի օրգանիզմներում, հատկապես ջրի և ճարպերի մոլեկուլներում։ Այդ իսկ պատճառով ՄՌՇ սկաները հիմնականում պատկերում է ջրի և ճարպային մոլեկուլների տեղադրությունը օրգանիզմում։

Սկսած հիմնադրման օրվանից 1970-ականներին և 1980-ականներին, ՄՌՇ-ն եղել և մնում է շատ ունիվերսալ վիզուալիզացնող տեխնոլոգիա։ Չնայած ՄՌՇ-ն առավել շատ օգտագործվում է բժշկական ախտորոշման մեջ և կենսաբժշկական հետազոտություններում, Այն կարող է կիրառվել նաև անկենդան օբյեկտների տեսանելի դարձնելու նպատակով։ Այն կարող է կիրառվել քիմիական և ֆիզիկական որոշակի տվյալներ հայտնաբերելու նպատակով։ Քանի որ ՄՌՇ-ն արդեն լայն տարածում է ստացել առողջապահության ոլորտում, մասնագետները սկսել են խոսել նաև շահութաբերության և գերդիագնոստիկայի մասին^[5]^[6]։

Ծանոթագրություններ

[1]
https://dicosigles.fr/
[2]
https://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_magnetic_resonance
[3]
Damadian R (March 1971). «Tumor detection by nuclear magnetic resonance». Science. 171 (3976): 1151–3. Bibcode:1971Sci...171.1151D. doi:10.1126/science.171.3976.1151. PMID 5544870.
[4]
Donald W. McRobbie, Elizabeth A. Moore, Martin J. Graves, Martin R. Prince, MRI from Picture to Proton, Cambridge University Press, 2007, ISBN 1139457195page 1
[5]
Smith-Bindman R; Miglioretti DL; Johnson E; Lee C; Feigelson HS; Flynn M; Greenlee RT; Kruger RL; Hornbrook MC; և այլք: (2012). «Use of diagnostic imaging studies and associated radiation exposure for patients enrolled in large integrated health care systems, 1996–2010». JAMA. 307 (22): 2400–9. doi:10.1001/jama.2012.5960. PMC 3859870. PMID 22692172.
[6]
«Health at a glance 2009 OECD indicators». Health at a Glance. Health at a Glance. OECD. 2009. doi:10.1787/health_glance-2009-en. ISBN 9789264061538. ISSN 1995-3992.

Գրականություն

TRTF/EMRF: The history of MRI (Peter A. Rinck, ed). url = http://www.magnetic-resonance.org/ch/20-01.html
Guadalupe Portal; Aliosvi Rodriguez Whole body magnetic resonance imaging in early diagnosis in Trinidad BMJ (2010) ISSN 1756-1833 url = http://www.bmj.com/rapid-response/2011/12/19/re-whole-body-magnetic-resonance-imaging
Ian L. Pykett (1982 թ․ մայիսի 1). «NMR Imaging in Medicine» (PDF). Scientific American. 246 (5): 78–88. Bibcode:1982SciAm.246e..78P. doi:10.1038/scientificamerican0582-78. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 10-ին.
Simon, Merrill; Mattson, James S (1996). The pioneers of NMR and magnetic resonance in medicine: The story of MRI. Ramat Gan, Israel: Bar-Ilan University Press. ISBN 0-9619243-1-4.
Haacke, E Mark; Brown, Robert F; Thompson, Michael; Venkatesan, Ramesh (1999). Magnetic resonance imaging: Physical principles and sequence design. New York: J. Wiley & Sons. ISBN 0-471-35128-8.
Lee SC; Kim K; Kim J; Lee S; Han Yi J; Kim SW; Ha KS; Cheong C (June 2001). «One micrometer resolution NMR microscopy». J. Magn. Reson. 150 (2): 207–13. Bibcode:2001JMagR.150..207L. doi:10.1006/jmre.2001.2319. PMID 11384182.
Perry Sprawls (2000). Magnetic Resonance Imaging _{Principles, Methods, and Techniques}. Medical Physics Publishing. ISBN 9780944838976.
P Mansfield (1982). NMR Imaging in Biomedicine: Supplement 2 Advances in Magnetic Resonance. Elsevier. ISBN 9780323154062.
Eiichi Fukushima (1989). NMR in Biomedicine: The Physical Basis. Springer Science & Business Media. ISBN 9780883186091.
Bernhard Blümich; Winfried Kuhn (1992). Magnetic Resonance Microscopy: Methods and Applications in Materials Science, Agriculture and Biomedicine. Wiley. ISBN 9783527284030.
Peter Blümer (1998). Peter Blümler; Bernhard Blümich; Robert E. Botto; Eiichi Fukushima (eds.). Spatially Resolved Magnetic Resonance: Methods, Materials, Medicine, Biology, Rheology, Geology, Ecology, Hardware. Wiley-VCH. ISBN 9783527296378.
Zhi-Pei Liang; Paul C. Lauterbur (1999). Principles of Magnetic Resonance Imaging: A Signal Processing Perspective. Wiley. ISBN 9780780347236.
Franz Schmitt; Michael K. Stehling; Robert Turner (1998). Echo-Planar Imaging: Theory, Technique and Application. Springer Berlin Heidelberg. ISBN 9783540631941.
Vadim Kuperman (2000). Magnetic Resonance Imaging: Physical Principles and Applications. Academic Press. ISBN 9780080535708.
Bernhard Blümich (2000). NMR Imaging of Materials. Clarendon Press. ISBN 9780198506836.
Jianming Jin (1998). Electromagnetic Analysis and Design in Magnetic Resonance Imaging. CRC Press. ISBN 9780849396939.
Imad Akil Farhat; P. S. Belton; Graham Alan Webb; Royal Society of Chemistry (Great Britain) (2007). Magnetic Resonance in Food Science: From Molecules to Man. Royal Society of Chemistry. ISBN 9780854043408.