Հրաչյա Գասպարյան (ռեժիսոր)

Հրաչյա Վահագնի Գասպարյան (հունվարի 13, 1946(1946-01-13)^[1], Ալավերդի, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ռեժիսոր, ՀՀ ժողովրդական արտիստ (2011)։

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հրաչյա Գասպարյան (այլ կիրառումներ)

Հրաչյա Գասպարյան
Ծնվել է	հունվարի 13, 1946(1946-01-13)[1] (78 տարեկան)
Ծննդավայր	Ալավերդի, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Կրթություն	Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ (1972)
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Մասնագիտացում	ռեժիսոր
Պարգևներ	Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ և Հայաստանի ժողովրդական արտիստ

Դերասան Ալեքսանդր Գասպարյանի հայրն է։

Կենսագրություն

1972 թվականին ավարտել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտը։ 1972-1974 թվականներին եղել է Լենինականի Ասքանազ Մռավյանի անվան դրամատիկական թատրոնի ռեժիսոր, 1974-1992 թվականներին՝ Երևանի Ստանիսլավսկու անվան ռուսական թատրոնի ռեժիսոր։ 1992 թվականից աշխատել է որպես Համազգային թատրոնի ռեժիսոր, 1993 թվականից՝ գլխավոր ռեժիսոր։ 1976 թվականից դասավանդում է Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտում, պրոֆեսոր` 2003, 1998-2006 թվականներին՝ պրոռեկտոր, 2006-2011 թվականներին՝ ռեկտոր։ Պիեսներ է բեմադրել նաև Օդեսայի դրամատիկական թատրոնում, ԵՏԹ-ում, հեռուստաթատրոնում^[2][3]։ 2003 թվականին լույս է տեսել ռեժիսորի ստեղծագործական կյանքին նվիրված «Թատերական կոլաժ» ժողովածուն^[4]։

Բեմադրություններ

• «Փիրոսմանի», Վ. Կորոստիլյուկ, ԵՌԹ 1976
• «Հորովել», Գ. Սարգսյան, ԵՌԹ, 1978
• «Երեկո», Ա. Դուդարև, ԵՌԹ, 1984
• «Մարդակերները», Ս. Մրոժեք, 1989
• «Շիկացած սիրեկանը», Ն. Սայմոն, Համազգային թատրոն, 1994
• «Անբան Հուռին», ըստ Հովհաննես Թումանյանի, Համազգային թատրոն, 1994
• «Տարտյուֆ», Մոլիեր, Համազգային թատրոն, 1998

Դերեր կինոյում

• «Արձակուրդ ծովափին», Մոսֆիլմ, 1986
• «Քառյակ», 1987
• «Երեք նավազներ տոթ անապատում», Հայֆիլմ, 1991
• «Շիրազի Վարդը», Արմենիա հեռուստաընկերություն, 2020
• «Լեռները կհիշեն», Արմենիա հեռուստաընկերություն, 2023-2024

Պարգևներ, մրցանակներ

• Լեհական դրամատուրգիայի միջազգային փառատոնի առաջին մրցանակ (Ս. Մրոժեկի «Մարդակերները» բեմադրության համար), 1989
• Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ, 2004
• ՀԳԹՄ «Արտավազդ» մրցանակ (Անտոն Չեխովի «Հոբելյան» բեմադրության համար), 2010
• ՀՀ ժողովրդական արտիստ, 2011^[5]

Ծանոթագրություններ

1. http://am.hayazg.info/index.php?curid=5611
2. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
3. «Ռեժիսոր Հրաչյա Գասպարյան. «Փառատոնը նրա համար է, որ հանրությունը ճանաչի նրան»». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 4-ին.
4. «Հրաչյա Գասպարյանի կենսագրությունը zarkfoundation.com կայքում».
5. Հայաստանի Հանրապետության պատվավոր կոչումներ շնորհելու մասին

Արտաքին հղումներ

• Հրաչյա Գասպարյան և Էդուարդ Զորիկյան