քաղաք Սերբիայում From Wikipedia, the free encyclopedia
Կրուշևաց (սերբ.՝ Крушевац [krûʃeʋat͡s]), քաղաք Սերբիայում։ Միջնադարում եղել է Սերբիայի մայրաքաղաքը։ Բնակչությունը 2002 թվականի մարդահամարի տվյալներով 75.256 մարդ է, իսկ Կրուշևաց համայնքի բնակչությունը՝ 130.000:
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Կրուշևաց | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Սերբիա | ||||
| Համայնք | Kruševac Municipality? | ||||
| Հիմնադրված է | 1371 թ. | ||||
| Մակերես | 854 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 137 մետր | ||||
| Բնակչություն | 58 745 մարդ (2011) | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 037 | ||||
| Փոստային դասիչ | 37000 | ||||
| Պաշտոնական կայք | krusevac.ls.gov.rs | ||||
| |||||
Կրուշևաց համայնքը ներառում է 101 բնակավայր։ Կրուշևաց քաղաքը համայնքի տնտեսական, քաղաքական, արդյունաբերական, վարչական, մշակութային, կրթական, մարզական կենտրոնն է։ Կրուշևաց համայնքը զբաղենում է 854 կմ² մակերես։
Քաղաքը գտնվում է Կրուշևիցյան գոգահովտում, որ փռված է Արևմտյան Մորավիայում։ Այն հյուսիսում հարում է Լևչային ու Տեմնիչային, հյուսիսում` Ժուպեին, Կոպաոնիկին, հարավում` Յաստրեբացին, իսկ արևմուտքում` Կրալևի և Իբարսկի գոգահովիտներին։
Կրուշևացը որպես մայրաքաղաք 1371 թվականին հիմնադրել է իշխան Լազար Խլեբելյանովիչը։ Առաջին անգամ հիշատակվել է 1387 թվականին։ Ավանդության համաձայն` Կրուշևացն իր անունը ստացել է կրուշցա քարի անունից, որից էլ հիմնականում կառուցվել են քաղաքի շինությունները։
Կոսովոյի ճակատամարտից հետո Կրուշևացը դարձել է Սերբիայի մայրաքաղաքը։ Այդ ժամանակ երկիրը կառավարում էր Միլիցան, իսկ նրանից հետո` Լազարի որդին` Ստեֆանը, ով հետագայում մայրաքաղաք է հռչակում Բելգրադը։ Թուրքերը բազմիցս հարձակվել են Կրուշևացի վրա, սակայն այն նվաճել են միայն 1427 թվականին՝ Ստեֆանի մահից հետո։
1444 թվականից Կրուշևացն անցնում է Գեորգի Բրանկովիչի ձեռքը, սակայն թուրքերն այն վերջնականապես նվաճում են 1454 թվականին։ Այն ժամանակ քաղաքը կրում էր «Ալաջ Հիսար» թուրքական անունը։ Ավստրիա-թուրքական պատերազմի ժամանակ` 1689 թվականին, քաղաքն ազաագրվել է թուրքերից։ Հետագայում քաղաքը կրկին հետ է վերադարձվել թուրքերին 1791 թվականի Սվիստովի համաձայնագրով։ Կրուշևացը թուրքերից վերջնակապես ազատագրվել է 1833 թվականին։ Ազատագրումից հետո քաղաքն սկսել է արագ զարգանալ` դառնալով ժամանակի Սերբիայի կարևոր կենտրոններից մեկը։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերմանացիները Բագդալա լեռան վրա գնդակահարել են Կրուշևացի 1692 պարտիզանի` իրենց վրեժը լուծելով Կրուշևացի ճակատամարտում ունեցած կորուստների համար։ Պատերազմից հետո այդ տեղը վերածվել է հուշահամալիր-այգու` «Սլոբոդիշտե» (Ազատագրում) անվանումով։
Կրուշևացը արդյունաբերական կենտրոն է` զարգացած մետաղամշակման և քիմիական արդյունաբերությամբ։ Այստեղ գործում են ալկոհոլային և ոչ ալկոհոլային խմիչքների «Ռուբին» ֆաբրիկան, մոտ 1200 այլ ընկերություններ։
Կրուշևացում ապրում է 46.395 չափահաս բնակիչ, բնակչության միջին տարիքը 39.2 է։ Քաղաքում հաշվվում են 19.342 ընտանիք, ընտանիքի անդամների միջին քանակը` 2.95:
Բնակիչները հիմնականում սերբեր են։
Կրուշևացը համագործակցում է հետևյալ քաղաքների հետ.
Ստարա Զագորա (2000)
Ռյազան (2000)
Ժալեց (2006) Վոլգոգրադ (1999) | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կրուշևաց» հոդվածին։ |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
