Էդվին Հերբերտ Լենդ

Էդվին Հերբերտ Լենդ (անգլ.՝ Edwin Herbert Land, մայիսի 7, 1909(1909-05-07)^{[1][2][3][…]}, Բրիջպորտ, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ - մարտի 1, 1991(1991-03-01)^{[1][2][3][…]}, Քեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ), ամերիկացի գիտնական, գյուտարար, Polaroid ընկերության հիմնադիր։ Նա առաջինն էր, ով բևեռացման սկզբունքն օգտագործել է իր շատ գյուտերում, հայտնագործել է միաստիճան ֆոտոլուսանկարումը։ Կատարած գյուտերի համար ստացել է 535 արտոնագիր` այդ ցուցանիշով զիջելով միայն Թոմաս Էդիսոնին։

Էդվին Հերբերտ Լենդ անգլ.՝ Edwin Herbert Land
Ծնվել է	մայիսի 7, 1909(1909-05-07)[1][2][3][…] Բրիջպորտ, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ
Մահացել է	մարտի 1, 1991(1991-03-01)[1][2][3][…] (81 տարեկան) Քեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Գերեզման	Մաունթ Օբերն գերեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)	մոտ Brattle Street?[4]
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	գյուտարար, ձեռնարկատեր, ֆիզիկոս և լուսանկարիչ
Գործունեության ոլորտ	օպտիկա և Բյուրեղաօպտիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[5] և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատեր	Հարվարդի համալսարան և Norwich Free Academy?
Կոչում	պրոֆեսոր
Պարգևներ	Տեխնոլոգիայի և նորարարության ասպարեզի ազգային մեդալ [6] Ֆրեդերիկ Այվսի մեդալ [7] Էլիոտ Կրեսոնի մեդալ [8] Գիտական ձեռքբերման համար Ուիլյամ Պրոկտերի մրցանակ Հարոլդ Պենդերի մրցանակ [9] SPIE Gold Medal? [10] Փերքինի մեդալ [11] Հովարդ Փոթսի մեդալ [12] Ռամֆորդի մրցանակ [13] Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ [14] Հոլիի մեդալ [15] Ռիխտմայերի հիշատակի մրցանակ [16] IRI Medal? Հարվիի մրցանակ [17] Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ [18] Dennis Gabor Medal and Prize? [19] և Ջոն Սքոթի մեդալ [20]
Edwin H. Land Վիքիպահեստում

Կարիերա

Լենդը հրեական ծագում ուներ։ Նրա տատն ու պապը (Սոլոմոնովիչներ) 1880-ական թվականներին ԱՄՆ են արտագաղթել Ռուսական կայսրությունից։ Վաղ մանկությունից Էդվին Լենդը փորձարկումներ է արել լույսով, գեղադիտակով, իսկ 1929 թվականին, երբ արդեն Հարվարդի համալսարանի ուսանող էր, աշխարհում առաջին անգամ մշակել ու գծագրել է պոլյարոիդը։

Լենդ Ուիլրայթի լաբորատորիա

1932 թվականին Լենդը Հարվարդի համալսարանի դասախոս, հարուստ ընտանիքի ներկայացուցիչ Ուիլրայթի հետ համատեղ հիմնել է ընկերություն` արևային ակնոցի համար ստեղծված նյութը և լուսանկարչական ապարատի լուսային ֆիլտրերը կոմերցիոն նպատակով կիրառելու համար։ Արդյունքում նրանց միացան այլ ներդնողներ ևս։

Polaroid ընկերությունը

1937 թվականին ընկերությունը վերանվանվում է Polaroid, իսկ ակնոցների առաջին զույգը վաճառքի է հանվում արդեն 1930-ական թվականների վերջերին։ Պահանջարկը մեծանում է, և շուտով ընկերության արտադրանքը ներմուծվում է Եվրոպա ու Ասիա։ 1948 թվականին Polaroid ընկերությունը լուսանկարչական լուսազգայուն նյութեր է արտադրում ակնթարթային լուսանկարահանման համար, որի դեպքում նկարը պատրաստ էր լինում անմիջապես լուսանկարումից հետո^[21]։

Նոր տեսակի ֆոտոսարքերն ունեին լուսազգայուն նյութ։ Երևակման գործընթացը սկսվում էր լուսանկարումից անմիջապես հետո` պատրաստի պոզիտիվը տալով մի քանի վայրկյանից։ Միաստիճան գունավոր լուսանկարման լուսային նյութերը, որոնք շուկա են մտել 1962 թվականին, ևս Լենդն է հայտնագործել^[22]։

1970-ական թվականների սկզբին Լենդը ձեռնամուխ է լինում ակնթարթային լուսանկարման ինտեգրալ համակարգերի ստեղծմանը, ինչի շնորհիվ անհրաժեշտություն չէր ծագի նեգատիվն ու պոզիտիվը առանձնացնել։ Նոր թողարկման ֆոտոնյութերն ու ֆոտոսարքերը ստանում են Polaroid SX-70 անվանումը։ 1975 թվականին Լենդը ընկերության նախագահից անցնում է ընկերության գլխավոր գործադիր տնօրենի պաշտոնին, իսկ 1980 թվականին զբաղեցնում է տնօրենների խորհրդի տնօրենի պաշտոնը։ 1982 թվականին՝ ընկերության նոր արտադրանքի ձախողումից հետո, Լենդը լքում է այս պաշտոնն ու ընկերությունը^[23][24]։

Կյանքի վերջին տարիներ

Polaroid ընկերությունից հեռանալուց հետո Լենդը 1980 թվականին հիմնում է Գիտության Ռոուլենդի ինստիտուտը, որտեղ հետազոտություններ էին անցկացվում կենսաբանությունից, ֆիզիկայից, քիմիայից^[25]։ Նրա մահից հետո Լենդի օգնականը վերացնում է նրա բոլոր թղթերն ու գրառումները։

Պարգևներ

• Էլիոթ Կրեսոնի շքանշան (1938)
• Ջոն սքոթի շքանշան (1938)
• Ռումպֆորդի մրցանակ (1945)
• Հոլլի շքանշան (1948)
• Դադելի միցանակ և շքանշան (1949)
• Հովարդ Փոթսի շքանշան (1956)
• Արքայական լուսանկարչական ընկերության շքանշան (1957)
• Լուսանկարիչերի ամերիկյան ընկերության շքանշան (1960)
• Ուիլյամ Պրոկտերի մրցանակ գիտական նվաճումների համար (1963)
• ազատության նախագահական մրցանակ (1963)
• Ֆրեդերիկ Այվսի շքանշան (1967)
• ԱՄՆ-ի ազգային գիտական շքանշան (1967)
• Ռիխտմայերի հիշատակի շքանշան (1971)
• NAE հիմնադիրների շքանշան (1972)
• Պերկինի շքանշան (1974)
• SPIE ուսի շքանշան (1979)
• Հարոլդ Պենդերի մրցանակ (1979)
• Հարվիի մրցանակ (1979)
• ԱՄՆ ազգային շքանշան նոր տեխնոլոգիաների բնագավառում (1988)

1951-1954 թվականներին Լենդը եղել է Արվեստների և գիտության ամերիկյան ընկերության նախագահ։

Հիշատակ

Լենդի հիշատակին ստեղծվել է Էդվին Լենդի շքանշանը։

Ծանոթագրություններ

1. Encyclopædia Britannica
2. Luminous-Lint — 2005.
3. Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
4. https://archive.org/details/cambridgedirecto1968unse/page/647/mode/1up
5. Notable Names Database — 2002.
6. https://www.nationalmedals.org/laureates
7. https://www.optica.org/get_involved/awards_and_honors/awards/award_descriptions/ivesquinn/
8. https://www.fi.edu/en/laureates/edwin-h-land
9. https://events.seas.upenn.edu/distinguished-lectures/pender-lecture/
10. https://spie.org/about-spie/spie-awards/spie-gold-medal
11. https://sci-america.org/awards/
12. https://www.fi.edu/en/laureates/edwin-h-land-0
13. https://www.amacad.org/rumford-prize-recipients
14. Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ — 1973.
15. https://www.asme.org/about-asme/honors-awards/achievement-awards/holley-medal
16. https://aapt.org/Programs/awards/richtmyer.cfm
17. https://eleven.co.il/state-of-israel/education/13310/
18. List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 210.
19. https://www.iop.org/about/awards/silver-subject-medals/dennis-gabor-medal-and-prize-recipients
20. https://thejohnscottaward.github.io/jsc/1901-1950.html
21. «Развитие одноступенного диффузионного процесса». Фототехника (ռուսերեն). Hitech. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 9-ին.
22. Советское фото, 1993, էջ 44
23. «История компании Polaroid». История фотографии (ռուսերեն). Принт Сервис. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 18-ին.
24. Michael Blumstein (1982 թ․ հուլիսի 28). «Era Ends as Land Leaves Polaroid» (անգլերեն). Նյու Յորք Թայմս. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 21-ին.
25. «History of the Institute». The Rowland Institute at Harvard^[en] (անգլերեն). Harvard University. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 21-ին.

Գրականություն

• Մ. Տոմիլին Էդվին Լենդ. լուսանկարչության դարաշրջան // «Խորհրդային ֆոտո» : ամսագիր. — 1993. — № 1—2. — С. 44—45. — ISSN 0869-4648.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդվին Հերբերտ Լենդ» հոդվածին։