Էդուարդ Հյուրմյուզյան

Էդուարդ Հյուրմյուզյան (Հյուրմյուզ) (հունվարի 22, 1799(1799-01-22)^[1], Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն - հոկտեմբերի 26, 1876(1876-10-26)^[2], Հռոմ, Իտալիայի թագավորություն), հայ բանաստեղծ, բանասեր-լեզվաբան, աստվածաբան։ Հայկական կլասիցիզմի ներկայացուցիչ։ Սովորել է Վենետիկի Մխիթարյանների վարժարանում։ Մխիթարյան միաբանության անդամ (1819 թ.)։ Եղել է միաբանության գործակալը Հռոմում, շուրջ 30 տարի՝ ուսուցիչ, ապա վերակացու՝ Հռոմի հայկական վարժարանում։ Գրել է «Առձեռն ճարտասանութիւն» (1839 թ.) և «Առձեռն բանաստեղծութիւն» (1839 թ.) աշխատությունները։ «Բուրաստանք» չափածո երկում (1851 թ.) նկարագրել է Հայաստանի բուսական աշխարհը։ Գրել է նաև երգ, ներբող, ուղերձ, մշակել Աստվածաշնչից վերցված դրվագներ։ Մեծ է Հյուրմյուզյանի դերը հայոց լեզուն (գրաբարը) օտարամուծություններից մաքրելու գործում («Դուռն քերականութեան հայկազնեան լեզուի», 1833 թ., «Քերականութիւն գործնական...», 1836 թ. և այլն)։ Հեղինակ է «Յաւարտ տպագրութեան մեծի հայ բառագրոց» (1838 թ.), «Առձեռն դիցաբանութիւն կամ Առասպելախառն վէպք...» (1840 թ.), «Մաղթանք-չափաւ» (1843 թ.), «Առակացն գիրք երկեակ» (1865 թ.), «Ծաղկաքաղ քերթուածք» (1878 թ.) և այլ տեսական, աստվածաբանական գործերի։

Էդուարդ Հյուրմյուզյան
Ծնվել է	հունվարի 22, 1799(1799-01-22)[1]
Ծննդավայր	Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է	հոկտեմբերի 26, 1876(1876-10-26)[2] (77 տարեկան)
Մահվան վայր	Հռոմ, Իտալիայի թագավորություն
Կրոն	Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի[3]
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, լեզվաբան, բանասեր, աստվածաբան և կաթոլիկ եպիսկոպոս
Զբաղեցրած պաշտոններ	տիտղոսավոր եպիսկոպոս

Արտաքին հղումներ

• Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ, Գերապայծառ Եդուարդ Հիւրմիւզեան։ Տպարան Սուրբ Ղազար, Վենետիկ, 1869։ (Հայերէնի առաջին ծաւալուն բարբառային բառարանը։)