From Wikipedia, the free encyclopedia
«Արևելյան մամուլ», գրական-քաղաքական պարբերական։ Հրատարակվել է Զմյուռնիայում, 1871-1909 թթ. և 1919-1922 թթ.։ 1871-1893 թթ.-ին՝ ամսագիր. 1894-1902 թթ.-ին՝ կիսամսյա հանդես, 1903-1909 թթ-ին՝ շաբաթաթերթ, 1919-1922 թթ.-ին օրաթերթ։
Արևելյան մամուլ արմտ. հայ.՝ Արեւելեան մամուլ | |
---|---|
Տեսակ | պարբերական, ամսագիր, կիսամսյա ամսագիր, շաբաթաթերթ և օրաթերթ |
Լեզու | հայերեն |
Գլխավոր խմբագիր | Մատթեոս Մամուրյան[1] |
Հիմնադրվել է | 1871[1] |
Լուծարվել է | 1922[1] |
Խմբագիրներ՝ Մատթեոս Մամուրյան (1871-1901 թթ.), Հրանտ Մամուրյան (1901-1909 թթ., 1919-1922 թթ.)։
Թերթը ունեցել է ժողովրդավարական ուղղություն, պաշտպանել է Օսմանյան կայսրության կազմում արևմտահայերի ինքնավարության գաղափարը։ 1877-1878 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ և հետո «Արևելյան մամուլ»-ը կողմնորոշվել է դեպի Անգլիան՝ նրանից ակնկալելով բարենորոգումների անցկացում արևմտյան Հայաստանում։ 1878 թվականի Բեռլինի կոնգրեսից հետո քննադատել է Կ. Պոլսի պատրիարք Ներսես Վարժապետյանին՝ նրա գործունեության մեջ չտեսնելով ազգային քաղաքականության սկզբունքները։
1870-1880-ական թթ. վաղաժամ է համարել ազատագրական պայքարը՝ գտնելով, որ դրան պետք է նախորդի տնտեսական, ազգային, մշակութային զարգացման մի տևական ժամանակաշրջան։ 1880 թվականից հրաժարվել է արտաքին քաղաքական որևէ կողմնորոշումից և հիմնականում ապավինել հայության ազգային միասնության շնորհիվ ինքնորոշման հասնելու գաղափարին։ «Արևելյան մամուլ»-ի հրապարակախոսության մեջ իրական կողմերով ներկայացված է Հայաստանի բնակչության կեղեքումը թուրք և քուրդ հարստահարիչների կողմից։ 1908 թ.-ի երիտթուրքական հեղաշրջումից հետո հանդես է եկել երիտթուրքերի ջարդարար քաղաքականության դեմ և հայ ժողովրդի փրկությունը տեսել զինված ինքնապաշտպանության մեջ։ 1919-1922 թվականներին լայնորեն անդրադարձել է հույն-թուրքական պատերազմին, Կիլիկյան Հայաստանի իրադարձություններին, հայկական հարցի վիճակին[2][3][4][5][6]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.