Ամուր (ռուս.՝ река́ Аму́р, (Չինարեն) - մոնղոլ Սուրենը սև գետ, չինարեն՝ եյլունցզյան սև վիշապի գետ), գետ Արևելյան Ասիայում։ Ավազանը տարածվում է ԽՍՀՄ (Չիտայի, Ամուրի մարզերում և Խաբարովսկի երկրամասում), ՉԺՀ և ՍԺՀ տերիտորիաներում։ Ամուրի ավազանի մեծ մասը գտնվում է ԽՍՀՄ-ում։
| Ամուր | |
|---|---|
 Ամուրը Խաբարովսկում | |
 | |
| Բնութագիր | |
| Երկարություն | 2824 |
| Ավազանի մակերես | 1 855 000 կմ² |
| Ավազան | Ախոտի ծով |
| Ջրի ծախս | 12 800 |
| Ջրահոսք | |
| Ակունք | Ախոտի ծով |
| Ակունքի տեղակայում | Օնոն |
| Բարձրություն | 0 մ |
| Գետաբերանի տեղակայում | 5 կմ ձախ ափին |
| Կոորդինատներ | |
| Տեղակայում | |
| Հոսող հոսքեր | Արգուն, Շիլկա, Amazar?, Օլդոյ, Զեյա, Բուրեա, Բիրա, Տունգուսկա, Gorin?, Ամգուն, Huma River?, Սունգարի, Ուսսուրի, Անյույ, Գուր, Amurskaya Protoka?, Bidzhan?, Zavitaya?, Raychikha?, Khingan?, Ulmin?, Urusha River?, Arkhara?, Limuri? և Emur He? |
| Երկիր |  Ռուսաստան Չինաստան |
| Երկրամաս | Անդրբայկալյան երկրամաս, Amur Oblast?, Հրեական ինքնավար մարզ, Խաբարովսկի երկրամաս և Հեյլունցզյան |
| Ջրահավաք | Ամուրի ավազան |
| Գետը Վիքիպահեստում | |
Աշխարհագրական դիրք
Կազմավորվում է Արգուն և Շիլկա գետերի միացումից։ Երկրագդի 2824 կմ է (Արգունի ակունքից՝ 4440), ավազանը՝ 1855 հազար կմ2։ Թափվում է Թաթարական նեղուցը։ Վերին հոսանքում (մինչև Զեայի գետաբերանը) հովիտը նեղ է ու խոր, ափերը՝ ժայռոտ, հոսքը՝ սրընթաց։ Միջին հոսանքում (Բլագովեշչենսկից մինչև Խաբարովսկ) առաջացնում է լայն ողողատ։ Ստորին հոսանքում ընթանում է Ստորին Ամուրյան դաշտավայրով ու բաժանվում բազուկների՝ առաջացնելով բազմաթիվ կդզիներ։ Գլխավոր վտակներն են ձախից՝ Զեա, Բուրեա, Ամգուն, աջից՝ Աունգարի, Ուսուրի։ Սնումը՝ ամառային և աշնանային մուսոնային անձրևներից (65%) և ստորերկրյա ջրերից։
Գետի ավազանում ձնածածկույթը չնչին է, գարնանային հորդացում չունի։ Տարեկան միջին հոսքը 343 կմ3 է (10,8 հազար մ3/վրկ)։ Սառցակալում է նոյեմբերից մայիս։ Ամուրը նավարկելի է գրեթե ամբողջությամբ։ Գլխավոր նավահանգիստներն են՝ Ամուրսկ, Բլագովեշչենսկ, Խաբարռվսկ, Ամուրի Կոմսոմոլսկ, Ամուրի Նիկոլաևսկ (ԽՍՀՄ) ե Հեյհե (ՉԺՀ)։ Ամուրը հարուստ է ձկներով (կետա, սապատաձուկ և այլն)։
Գետի ջրաբանություն
Ամուրի (մ³/վրկ) միջին ամսական արտահոսքը։
[1]
Բնակավայր
Քաղաք․ Ամուրսկ, Բլագովեշչենսկ, Խաբարովսկ։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
