Օզոն
քիմիական միացություն / From Wikipedia, the free encyclopedia
Օզոն կամ եռթթվածին (հին հունարեն՝ ὄζω - հոտ) (O3) թթվածնի երեք ատոմներից բաղկացած եռատոմ մոլեկուլ է։ Սովորական ջերմաստիճանում կապույտ գազ է։ Թթվածնի ալոտրոպ ձևափոխություն է և ավելի անկայուն է, քան թթվածնի մոլեկուլը (երկատոմ թթվածինը O2)։
Օզոն | |
---|---|
Քիմիական բանաձև | O₃ |
Մոլային զանգված | 8,0E−26 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
Խտություն | 0,0021445 գ/սմ³ գ/սմ³ |
Իոնիզացման էներգիա | 12,52 ± 0,01 Էլեկտրոն-վոլտ և 2,0E−18 ջոուլ[2] կՋ/մոլ |
Հալման ջերմաստիճան | −315 ± 1 ℉, −197,2 °C և −193 °C[2] °C |
Եռման ջերմաստիճան | −169 ± 1 ℉, −111,9 °C և −111,35 °C[2] °C |
Գոլորշու ճնշում | 1 ± 1 մթնոլորտ |
Քիմիական հատկություններ | |
Լուծելիությունը ջրում | 1,06 գ/լ ( 0 °С-ում)[3] գ/100 մլ |
Դիպոլ մոմենտ | 1,8E−30 Կլ·մ և 1,8E−30 Կլ·մ[2] |
Դասակարգում | |
CAS համար | 10028-15-6 |
PubChem | 24823 |
EINECS համար | 233-069-2 |
SMILES | [O-][O+]=O |
ЕС | 233-069-2 |
RTECS | RS8225000 |
ChEBI | 23208 |
IDLH | 9,8 ± 0,1 mg/m³ |
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) |
Էլեկտրական մեքենաների մոտ օդի կայծեր բաց թողնելու ժամանակ զգացվում է յուրահատուկ հոտ։ Այդպիսի հոտ է զգացվում նաև ամպրոպային էլեկտրական պարպումների ժամանակ։ Այդ հոտը պատկանում է օզոն գազին, որ հունարենից թարգմանաբար կնշանակի հոտ ունեցող։
Օզոնը ներկա է ցածր խտությամբ մթնոլորտի բոլոր շերտերում։ Երկրի մակերևույթի օզոնը օդի աղտոտիչ է և վնասում է կենդանիների շնչառական համակարգին։
Երկրի մակերևույթից 20-30 կմ բարձրության վրա գտնվող 8 մլ/մ3 խտության օզոնի շերտը կլանում է Արեգակի արձակած վնասակար ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները։