Ռաշտատ

Ռաշտատ (գերմ.՝ Rastatt), քաղաք Գերմանիայի Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասում^[2], որի շրջաններից մեկի վարչական կենտրոնն է։ Ընկած է Բադեն-Բադենից 10 կիլոմետր դեպի հյուսիս, Կարլսռուեից 22 կիլոմետր դեպի հարավ։ Ռաշտատից մի քանի կիլոմետր դեպի արևմուտք հոսում է Հռենոս գետը, և անցնում է Գերմանիայի ու Ֆրանսիայի միջև պետական սահմանը։ Ռաշտատի բնակչության թվաքանակը մոտավորապես 50 հազար է։

Բնակավայր
Ռաշտատ
Զինանշան
Երկիր	Գերմանիա
Համայնք	Rastatt VVG? և Rastatt district?
Մակերես	59,02 կմ²
ԲԾՄ	123±1 մետր
Բնակչություն	▲51 310 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)[1]
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ	07222 և 07229
Փոստային դասիչ	76437
Ավտոմոբիլային կոդ	RA
Պաշտոնական կայք	rastatt.de​(գերմ.)​(անգլ.)​(ֆր.)
Ռաշտատ (Գերմանիա)
Ռաշտատ Վիքիպահեստում

Ժողովրդագրություն

Թվերն արտացոլում են քաղաքի ցուցանիշներն ըստ ժամանակի և կամ մարդահամարի տվյալներ են (¹), կամ պաշտոնական ցուցանիշներ։

Տարին Բնակչ.l 1650 1.700 1800 3.040 1834 5.634 1852 7.424 1. դեկտեմբերի 1871 թ. 11.560 1. դեկտեմբերի 1880 թ.¹ 12.356 1. դեկտեմբերի 1890 թ.¹ 11.557 1. դեկտեմբերի 1900 թ.¹ 13.941 1. դեկտեմբերի 1910 թ.¹ 15.196 8. հոկտեմբերի 1919 թ.¹ 12.310 16. հունիսի 1925 թ.¹ 14.003 16. հունիսի 1933 թ.¹ 14.208 17. մայիսի 1939 թ.¹ 17.415

Տարին Բնակչ.l 1946 13.526 13. սեպտեմբերի 1950 թ.¹ 16.390 6. հունիսի 1961 թ.¹ 24.067 27. մայիսի 1970 թ.¹ 29.850 31. դեկտեմբերի 1975 թ. 38.030 31. դեկտեմբերի 1980 թ. 37.297 25. մայիսի 1987 թ.¹ 39.660 31. դեկտեմբերի 1990 թ. 42.376 31. դեկտեմբերի 1995 թ. 46.857 31. դեկտեմբերի 2000 թ. 45.655 31. դեկտեմբերի 2005 թ. 47.688 31. դեկտեմբերի 2010 թ. 47.554 31. դեկտեմբերի 2015 թ. 48.051 31. դեկտեմբերի 2020 թ. 50.195

¹ Volkszählungsergebnis

Պատմություն

Պատմական փաստաթղթերում առաջին անգամ հիշատակվել է 1084 թվականին։

1714 թվականին այստեղ կնքվել է Ռաշտատի հաշտության պայմանագիրը։

1797—1799 թվականներին անց է կացվել Ռաշտատի վեհաժողովը (կոնգրեսը)։

Ռաշտատում է ծնվել և կյանքի վաղ շրջանն անցկացրել գերմանացի գրող Բոդո Ուզեն (1904—1963):

Տեսարժան վայրեր

Քաղաքի գլխավոր տեսարժան վայրը Բադենի մարկգրաֆների՝ բարոկկո ոճով կառուցած պալատն է։ Ուշագրավ են նաև՝

• Ֆավորիտ պալատը
• պալատին կից պարտեզի մատուռը
• Պագոդենբուրգ տաղավարը
• պատմական ռատուշան (քաղաքապետարանը)
• XIX դարասկզին կառուցված ամրությունների մնացորդները (Ռաշտատի բերդը կարևոր դեր է խաղացել 1848 թ. Բոդենյան հեղափոխության շրջանում)։

Տնտեսություն

1992 թվականին Ռաշտատում բացվել է «Դայմլեր-Բենց» (ներկայումս՝ Daimler) ընկերության գործարանը, որը թողարկում է A և B դասի «Մերսեդես-Բենց» ավտոմեքենաներ։ Գործարանում աշխատում է հինգ հազարից ավելի մարդ։ Տարեկան թողարկվում է շուրջ 250 հազար ավտոմեքենա։ Արդեն իսկ արտադրվել է ավելի քան 2 միլիոն մեքենա^[3]։

Քույր քաղաքներ

Ռաշտատի քույր քաղաքներն են^[4]՝

•  Իտալիա, Ֆանո
•  Բրազիլիա, Գուարապուավա
•  ԱՄՆ, Նյու Բրիթեն, Կոնեկտիկուտ
•  Ֆրանսիա, Օրանժ, Վոկլյուզ
•  Չեխիա, Օստրով, Կառլովի Վարի
•  Անգլիա, Ուոքինգ, Մեծ Բրիտանիա^[5]

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Ծանոթագրություններ

1. Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022 (գերմ.) — DESTATIS, 2023.
2. http://statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_11001.pdf%7Ctítulo=Bevölkerung Արխիվացված 2012-10-17 Wayback Machine und Erwerbstätigkeit 2011|data=|publicado=Statistisches Landesamt Baden-Württemberg|língua=alemão|acessodata=2013-02-16|arquivourl=https://web.archive.org/web/20121017132834/http://statistik-bw.de/Veroeffentl/Statistische_Berichte/3126_11001.pdf%7Carquivodata%3D2012-10-17%7Curlmorta%3Dyes
3. «Rastatt, Mercedes-Benz Plant» (անգլերեն). Daimler AG — Информация о заводе «Мерседес-Бенц» в Раштатте. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. {{cite web}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)
4. «GewachseneStädtefreundschaften über viele Grenzen hinweg». rastatt.de (գերմաներեն). Rastatt. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
5. http://www.woking.gov.uk/woking/twinning |título=Woking twinning info |fechaacceso=6 de junio de 2008 |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20081202104923/http://www.woking.gov.uk/woking/twinning |fechaarchivo=2 de diciembre de 2008

Գրականություն

•  This article incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Rastatt». Encyclopædia Britannica (անգլերեն) (11th ed.). Cambridge University Press.
• Erich Keyser - Badisches Städtebuch; Sammelwerk=Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte – Im Auftrage der Arbeitsgemeinschaft der historischen Kommissionen und mit Unterstützung des Deutschen Städtetages, des Deutschen Städtebundes und des Deutschen Gemeindetages; Band IV 2; Stuttgart, 1959
• Franz Simon Meyer: Die ganze Geschichte meines gleichgültigen Lebens. Herausgegeben von Sebastian Diziol.
  • Band 1, 1816–1828. Die Jugendjahre des Franz Simon Meyer. Solivagus Praeteritum, Kiel 2016, ISBN 978-3-9817079-3-9.
  • Band 2, 1829–1849. Franz Simon Meyer in Zeiten der Revolution. Solivagus Praeteritum, Kiel 2017, ISBN 978-3-9817079-6-0.
• Marco Müller - Stadt Rastatt - Die Sozial- und Wirtschaftsgeschichte der Stadt Rastatt 1815–1890; Stadtgeschichtliche Reihe; BandReihe=8; verlag regionalkultur, Ubstadt-Weiher, 2005, ISBN=3-89735-285-0

Ֆիլմ

• Bilderbuch Deutschland: Am Oberrhein bei Rastatt. Dokumentarfilm, 45 Min., ein Film von Christina Brecht-Benze, Produktion: Südwestrundfunk|SWR, Erstausstrahlung: 17. Dezember 2006.

Արտաքին հղումներ

• Պաշտոնական կայքէջը
• Տեսարաններ քաղաքից Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine
• The last half of Chapter 7 in Volume One of The Reminiscences of Carl Schurz describes Carl Schurz's recollections as an involuntary inhabitant of Rastatt before its surrender to the Prussians in 1849, and his escape through a sewer after the surrender:

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռաշտատ» հոդվածին։