Չեսկի-Կրումլով

Չեսկի-Կրումլով (գերմ.՝ Krumau or Böhmisch Krumau), քաղաք Չեխիայի Հարավային Բոհեմիայի շրջանում։ Չեսկի-Կրումլովը հին քաղաք է, կենտրոնացած է Չեսկի-Կրումլովի ամրոցի շուրջ։ 1992 թվականից ի վեր Պրահայի ամրոցի հետ միասին ներառվել են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկում^[5]։

Չեսկի-Կրումլով
Český Krumlov
Դրոշ Զինանշան
Երկիր	Չեխիա
Համայնք	Չեսկի Կրումլովի շրջան և Q89275961?[1]
Ներքին բաժանում	Domoradice?[2], Horní Brána?[2], Latrán?[2], Nádražní Předměstí?[2], Nové Dobrkovice?[2], Nové Spolí?[2], Plešivec?[2], Slupenec?[2], Vnitřní Město?[2] և Vyšný?[2]
Առաջին հիշատակում	1253[3]
Մակերես	22,168455 կմ²
ԲԾՄ	492±1 մետր
Բնակչություն	▲12 944 մարդ (հունվարի 1, 2024)[4]
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ	381 01[1]
Ավտոմոբիլային կոդ	C
Պաշտոնական կայք	ckrumlov.cz​(չեխ.)
Չեսկի-Կրումլով (Չեխիա)
Չեսկի-Կրումլով Վիքիպահեստում

Պատմություն

Բնակավայրը վերածվել է ամրոցի, որը կառուցվել է 1240 թվականին Վիտկովիչի ընտանիքի հետնորդ Վիտեկ I-ի կողմից։ Ամրոցի անունն առաջին անգամ հիշատակվել է 1253 թվականին՝ Chrumbenowe գործով։ Ըստ լեգենդի՝ Չեսկի-Կրումլով ամրոցի ավանումը ծագում է գերմաներեն krumbe ouwe բառից, որը թարգմանաբար նշանակում է «կոր մարգագետին», Վլտավա գետի ոլորանում։

Տեսարժան վայրեր

Չեսկի-Կրումլով քաղաքի շատ ճարտարապետական կառույցներ և ամրոցներ կառուցվել են 14-րդ և 17-րդ դարերում, որոնք հիմնականում կառուցված են Գոթական, Վերածննդի և Բարոկկո ճարտարապետության ոճերով։

Ամրոց

Ամրոց

Չեսկի-Կրումլով ամրոցը անսովոր մեծ է քաղաքի չափի համար՝ Չեխիայի Հանրապետությունում այն երկրորդն է, զիջում է միայն Պրահայում գտնվող Հրադչանի ամրոցին։ Պատերից ներս գտնվում են մի ընդարձակ այգի կառուցված ռոկոկո ոճով, լայնածավայլ մի կամուրջ, որի վերևում կառուցված է ամրոցը, իսկ ամրոցը բաղկացած է մի քանի առանձին մասերից, որոնք թվագրվում են տարբեր ժամանակաշրջաններին։

20-րդ դարի երկրորդ կեսին, ամրոցն անբավարար կերպով պահպանվելուց հետո, Համաշխարհային հուշարձանների հիմնադրամի կողմից ներառվել է 1996 թվականի Համաշխարհային հուշարձանների դիտում ծրագրի մեջ։ American Express-ի ֆինանսական աջակցությամբ այգու կենտրոնական շատրվանը պաշտոնագրվել և վերակառուցվել է և մինչև այսօր գործում է ֆունկցիոնալ^[6]։

Սուրբ Վիտուսի (Սուրբ Վիտ) եկեղեցին կառուցված է Գոթական ճարտարապետության ոճով, որը գտնվում է ամրոցի ներսում ՝ ճարտարապետության կողմնորոշմամբ մինչև 15-րդ դար։

Ամրոցի թատրոն

Թատրոնի բեմը

Չեսկի-Կրումլով ամրոցի թատրոնը կառուցվել է Բարոկկո ոճով, 1680-1682 թվականներին՝ Յոհան I Էգենբերգի կողմից, և 1765-1766 թվականներին թատրոնն իր բեմային սարքավորումների հետ վերանորոգել է Յոզեֆ Ադամ Շվարցենբերգը։ Ամրոցի թատրոնը մի քանի թատրոններից մեկն է, որը պահպանում է իր բնօրինակ բեմական մեքենաները, դեկորացիան և թատերական բեմասարքերը։ Իր տարիքի շնորհիվ, թատրոնն օգտագործվում է միայն երեք անգամ (հանրության համար՝ երկու անգամ), երբ Բարոկկո օպերան կատարվում է մոմի լույսով։

Թատրոնի վերջին սեփականատերը Ադոլֆ Շվարցենբերգն է։ Այստեղ է, որ նա ընդունել է նախագահ Էդվարդ Բենեշին և տվել է նրա մեծ աջակցություն Չեխոսլովակիայի պաշտպանության համար՝ նացիստական Գերմանիայի աճող սպառնալիքի դեմ։ Նրա գույքը 1940 թվականին բռնագրավվել է գեստապոյի կողմից, այնուհետև 1945 թվականին բռնագրավվեց Չեխոլովակիայի կառավարության կողմից։

Մշակույթ

Չեսկի-Կրումլովում անցկացվում են մի շարք փառատոններ և այլ միջոցառումներ ամեն տարի, այդ թվում՝ Five-Petaled Rose փառատոնը, որը տեղի է ունենում ամառային արևադարձային շաբաթվա վերջին։ Քաղաքի կենտրոնը դարձել է միջնադարյան քաղաք՝ արհեստավորներով, արվեստագետներով, երաժիշտներով և միջնադարյան զգեստերով տեղացիներով։ Քաղաքի ակտիվությունը ներառում է նիզակախաղ, սուսերամարտ, պատմական պարային ներկայացում և ժողովրդական թատրոն՝ ամրոցի սահմաններում և գետի երկայնքով։ Այն ավարտվում է հրավառությամբ։

Չեսկի-Կրումլովի միջազգային երաժշտության փառատոնը սկսվում է հուլիսին և ավարտվում օգոստոսին, և փառատոնի ընթացքում հնչում են տարբեր ժանրերի երաժշտություններ^[7]։ Նման միջոցառումներ անցկացվում են ամբողջ տարվա ընթացքում։ Ամառային երաժշտական փառատոնները ներառում են բլյուզ, ռոք և այլն։

1989 թվականին սկսված Թավշյա հեղափոխության ժամանակ Չեսկի-Կրումլով քաղաքում կառուցվել են ավելի քան ութսուն ռեստորաններ։

Քաղաքի կենտրոնում գտնվում է մոլդավիտ կիսաթանկարժեք ադամանդին նվիրված թանգարան։

Քույր քաղաքներ

Չեսկի-Կրումլով քաղաքի քույր քաղաքներն են․

•  Ավստրիա Ֆյոկլաբրուկ, Ավստրիա
•  Իտալիա Սան-Ջիմինյանո, Իտալիա
•  Սլովենիա Սլովեն-Գրադեց, Սլովենիա
•  ԱՄՆ, Մայամի ծով, Ֆլորիդա, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ
•  Գերմանիա, Հաուցենբերգ, Գերմանիա
•  Միացյալ Թագավորություն, Ուելս, Միացյալ Թագավորություն

Մարդիկ

• Ռոզենբերգի ընտանիք, սկսած 1250 թվականից
• Եգգենբերգի ընտանիք, 1622-1717 թվականներ
• Հովսեփ Կարլ Ամբրոսչ (1759-1822 թվականներ), տենոր երգիչ, կոմպոզիտոր
• Էգոն Շիլե (1890–1918 թվականներ), ավստրիացի գեղանկարիչ, ապրել է Ավստրիայում
• Կարել Սմիրոուս (1890–1981 թվականներ, Պրահա), Չեխիայի գիտնական
• Աննա Քրոմի (ծնվել է 1940 թվականին), նկարիչ և քանդակագործ
• Դանա Կուչտովա (ծնվել է 1961 թվականին), Չեխիայի քաղաքական գործիչ
• Պետր Մուկ (1965–2010 թվականներ), Չեխիայի երգիչ
• Թոմաս Կոբես (ծնվել է 1978 թվականին)
• Մատուրա (ծնվել է 1980 թվական), լեռնադահուկային ցատկող

Պատկերասրահ

• 
  Չեսկի-Կրումլովը երեկոյան
• 
  Քաղաքի հին փողոց
• 
  Սուրբ Վիտուս եկեղեցի
• 
  Վլտավա գետ

Ծանոթագրություններ

1. Չեխիայի տարածքային նույնականացման, հասցեների և անշարժ գույքի (ՌՈՒՅԱՆ) ​​գրանցամատյան
2. набор данных ISÚI — Czech Office of Surveying and Cadastre.
3. Jakl L. Jak stará jsou česká města? Legendy a fakta. (չեխերեն) // iDNES.cz — 2011.
4. Český statistický úřad Počet obyvatel v obcích – k 1. 1. 2024 (չեխերեն) — Praha: ČSÚ, 2024.
5. «Historic Centre of Český Krumlov». Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 15-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
6. World Monuments Fund – Český Krumlov Garden
7. «Krumlov International Music Festival». Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 28-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)

Արտաքին հղումներ

• Official site
• Ckrumlov.cz
• Museum on the local passion play and other items
• International Music Festival Český Krumlov
• Český Krumlov a jeho památky
• Český Krumlov

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չեսկի-Կրումլով» հոդվածին։