Մերի Բըրդի երկիր
From Wikipedia, the free encyclopedia
Մերի Բըրդի երկիր (անգլ.՝ Marie Byrd Land), Արևմտյան Անտարկտիդայի տարածքի մաս՝ փռված Հարավային օվկիանոսի խաղաղօվկիանոսյան հատվածի ափերին՝ արևելքում գտնվող օֆշորային Ռոսսի շելֆային սառցադաշտի և արևմուտքում Էլսուորթի երկրի միջև (մոտավորապես 103 և 158 աստիճան արևմտյան երկայնություն)։ Սառույցի հաստությունը միջինը 1000-2000մ է, որոշ տեղերում՝ մինչև 4000մ։ Սառցե ծածկոցի հիմքը հաճախ ընկնում է ծովի մակարդակից ցածր։ Ամենաբարձր կետը Սիդլի լեռն է (4181մ)։ Մերի Բիրդի Երկիրը ողողվում է Ամունդսեն ծովի ջրերով[1][2]։
| Մերի Բըրդի երկիր | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | տարածաշրջան և Terra nullius |
| Մայրցամաք | Անտարկտիդա |
| Վարչատարածք | Անտարկտիկայի համաձայնագրի տարածք |
| Մակերես | 1 610 000 կմ² |
| Աշխարհագրական տեղադրություն | Արևմտյան Անտարկտիդա |
| Անվանված է | Marie Donaldson Ames? |
 | |
 | |
 | |
Երկիրն իր անունը ստացել է 1929 թվականին՝ ի պատիվ Ռիչարդ Բըրդի կնոջ։ Ափի մասերը կոչվում են Ափեր (Սանդերսի Ափ, Ռուբերտի ափ, Հոբսի Ափ, Բաքուտիսի Ափ, Ուոլգրենի Ափ)։
1951 թվականին Անտարկտիկայում Ճապոնիայի տարածքային պահանջների լուծարումից հետո[3] (80 արևմտյան երկայնությունից մինչև 150° արևմուտք երկայնությամբ հատված) Մերի Բիրդի Երկիրը պարզվեց, որ այդ մայրցամաքի միակ «ոչ մեկի երկիրն» է, այսինքն՝ միակը, որ ոչ մի երկրի պաշտոնական պահանջների առարկա չէ։ ԱՄՆ-ն ցանկանում էր դա անել, բայց ժամանակ չուներ մինչև 1959 թվականը, երբ ստորագրվեց Անտարկտիկայի պայմանագիրը՝ անժամկետ սառեցնելով պահանջները ցանկացած հողի նկատմամբ 60° S լայնության վրա[4]։
Մերի Բիրդի Երկրի տարածքում ամենահայտնի հետազոտական կայաններն են ռուսական «Ռուսկայա» կայանը և ամերիկյան «Բյորդ» կայանը։
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
