Մեդիա ակտիվիզմ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Մեդիա ակտիվիզմ, ակտիվիզմի լայն կատեգորիա, որն օգտագործում է մեդիայի և հաղորդակցության տեխնոլոգիաները սոցիալական և քաղաքական շարժումների համար։ Մեդիա ակտիվիզմի ձևերից են վեբկայքերում լուրեր հրապարակելը, տեսա և ձայնային (աուդիո) հետաքննություններ անելը, բողոքի ակցիաների մասին ինֆորմացիա տարածելը կամ ԶԼՄ-ներին և հաղորդակցությանն առնչվող քաղաքականությունների մշակմանն ուղղված արշավներ կազմակերպելը։
Մեդիա ակտիվիզմն օգտագործվում է տարբեր նպատակներով։ Այն հաճախ գործիք է ցուցարարների և անարխիստների համար՝ տարածելու այն ինֆորմացիան, որը կա՛մ չի հրապարակվում հիմնական լրատվամիջոցներում, կա՛մ գրաքննված է հրապարակվում[1]։ Քաղաքական դրդապատճառներով հաքերային հարձակումների և առցանց արշավների որոշ ձևեր նույնպես համարվում են մեդիա ակտիվիզմ։ Որպես կանոն, մեդիա ակտիվիզմի նպատակը լրատվամիջոցներով այս կամ այն հարցի շուրջ ինֆորմացիայի տարածումն է, ինչը երբեմն դրդում է գործողությունների[2]։
Մեդիա ակտիվիզմը բնակչության խոցելի խմբերին հնարավորություն է տալիս լսելի դարձնել իրենց ձայնը և համախմբվել, ինչն էլ իր հերթին թույլ է տալիս ավելի ինքնուրույն առաջ տանել իրենց նախաձեռնություններն ու գործողությունները՝ նպաստելով սոցիալական փոփոխությունների[3]։ Խոցելի համայնքներից բացի, մեդիա ակտիվիզմը հնարավորություն է տալիս նաև երիտասարդ սերնդին լսելի դարձնել իրենց ձայնը՝ հատկապես այն հանգամանքներում, երբ դրա համար իրավական սահմանափակումներ կան, օրինակ՝ երբ տարիքային շեմով պայմանավորված՝ նրանք քվեարկելու իրավունք չունեն։ Համացանցն օգնում է այս անհատներին իրենց անօգնական չզգալ, երբ, օրինակ, քվեարկելու իրավունք չունեն[4]։ Սա առաջնորդների համար գործողությունները համակարգելու ծախսարդյունավետ մեթոդ է, իսկ անհատների համար՝ նախաձեռնություններին առցանց ներգրավվելու միջոց[5]։ Մյուս կողմից, սա նաև հայտնի անձանց շրջանում տարածված ակտիվիզմի ձև է, որի արդյունավետության շուրջ տարակարծություններ կան[6]։ Մեդիա ակտիվիզմի քննադատություններից մեկն այն է, որ տարբեր տեսակետներ ունեցող մարդիկ հնարավորություն ունեն հնչեցնել իրենց կարծիքը տարբեր լրատվական հարթակներում, ինչը կարող է հանգեցնել նրան, որ արմատական տեսակետները կարող են ավելի մեծ կարևորություն ստանալ և անկախ դրանց իրական կարևորությունից, կարող են խեղաթյուրել շարժման ընդհանուր ընկալումը՝ թույլ տալով, որ ծայրահեղ տեսակետները ստվերեն ավելի հիմնավորված կարծիքները[7]։