From Wikipedia, the free encyclopedia
Ճստիկ կամ պստիկ սպիտակատամ (լատին․՝ Suncus etruscus), գետնափորների ընտանիքի կենդանի։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։
Ճստիկ սպիտակատամ | |
Ճստիկ սպիտակատամ | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
Տիպ/Բաժին | Քորդավորներ (Chordata) |
Ենթատիպ | Ողնաշարավորներ (Vertebrata) |
Դաս | Կաթնասուն (Mammalia) |
Կարգ | Eulipotyphla |
Ընտանիք | Գետնափորներ (Soricidae) |
Ցեղ | Suncus |
Տեսակ | Ճստիկ սպիտակատամ (S. etruscus) |
Միջազգային անվանում | |
Suncus etruscus Savi, 1822 | |
Տարածվածություն և պահպանություն | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝ Քիչ մտահոգող տեսակ Տաքսոնի տարածվածությունը |
Հանդիպում է Հարավային Եվրոպայում, Արաբական թերակղզում, Իրանում, Միջին Ասիայում, Հնդկաստանում, Շրի-Լանկայում, Ճապոնիայում, Հարավարևելյան Չինաստանում, Մալայան կղզեխմբիում, Հայաստանում։ Արցախում տարածված է Մարտունու, Մարտակերտի, Հադրութի լեռնատափաստանային գոտիներում։
Կարող է բնակվել այգիներում, մարդկային կառույցներում։ Որպես բնակատեղեր օգտագործում է մանր կաթնասունների բները, հողերի ճեղքերը։ Վարում է թաքնված ու գիշերային կենսակերպ։
Մորթախավը խիտ է ու փափուկ, մեջքի կողմում գունավորումը բաց գորշամոխրագույն է, որովայնի կողմը` սպիտակամոխրագույն։ Մեջքի և որովայնի միջև գունավորման անցումը աստիճանական է։ Մարմնի երկարությունը՝ 35 մմ է, պոչինը՝ 25 մմ, ետին թաթինը՝ 11 մմ, քաշը՝ 1,2-1,5 գրամ։
Թշնամիներն են աքիսները, ցերեկային և գիշերային գիշատիչ թռչունները։
Վարակվում է էկտո և էնդոմակաբույծներով։
Վնասակար միջատների սպառող և էկոլոգիական համակարգերի սննդային շղթայի օղակ է[1][2][3][4]։
Հազվադեպ հանդիպող տեսակ է։ ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես խոցելի տեսակ։
1915 թվականին Հայաստանում հայտնաբերվել է մեկ առանձնյակ, իսկ 2000 թվականին` 11։
Վտանգման հիմնական գործոնները ուսումնասիրված չեն։
Արեալի մի մասը գտնվում է «Սևան» ազգային պարկի տարածքում[5]։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.