Ճակատային բիլթ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ճակատային բիլթ (լատին․՝ Lobus frontalis), կաթնասունների գլխուղեղի չորս հիմնական բլթերից ամենամեծն, գլխուղեղի յուրաքանչյուր կիսագնդի առջևում։
Ճակատային բիլթ | |
---|---|
Տեսակ | և |
Ենթադաս | , և |
Մասն է | և |
Կազմված է | , , , , և |
MeSH | |
Foundational Model of Anatomy | |
Terminologia Anatomica 98 | |
Նկարագրված է | |
Վիքիպահեստում |
Գագաթային բլթից այն բաժանվում է հյուսվածքների միջև ակոսով, որը կոչվում է կենտրոնական ակոս և քունքային բլթից ավելի խորը ակոսով, որը կոչվում է կողմային ակոս (Սիլվիական ճեղքվածք)։ Ճակատային բլթի առավել առջևի կլորացված հատվածը (չնայած ոչ լավ արտահայտված) հայտնի է որպես ճակատային բևեռ՝ ուղեղի երեք բևեռներից մեկը[6]։
Ճակատային կեղևը ծածկում է ճակատային բիլթը[7]։ Ճակատային կեղևը ներառում է նախաշարժային(պրեմոտոր) և առաջնային շարժողական կեղևը՝ շարժիչ կենտրոնի մասերը։ Ճակատային բլթի կեղևի ճակատային մասը ծածկված է նախաճակատային կեղևով։ Ոչ առաջնային շարժիչ բլթակի կեղևը ճակատային բլթի սահմանված գործառութային հատվածն է։
Առջևի բլիթում կան չորս հիմնական բլթեր։ Նախակենտրոնական բիլթը գտնվում է կենտրոնական ակոսի ուղիղ առջևում, գնում է դրան զուգահեռ և պարունակում է առաջնային շարժիչ բլթակը, որը վերահսկում է մարմնի որոշակի մասերի կամավոր շարժումները։ Երեք հորիզոնական դասավորված ենթաբաժիններն են՝ վերին ճակատային բլթակ, միջին ճակատային բլթակ և ստորին դիմային բլթակ։ Ստորին ճակատային բլթակը բաժանված է երեք մասի՝ ակնակապճային, եռանկյունաձև և օպերկուլյար[8]։
Ճակատային բլիթը պարունակում է գլխուղեղի կեղևի դոպամինային նեյրոնների մեծ մասը։ Դոպամիներգիկ ուղիները կապված են պարգևատրման, ուշադրության, կարճաժամկետ հիշողության առաջադրանքների, պլանավորման և մոտիվացիայի հետ։ Դոպամինը հակված է սահմանափակելու և ընտրելու զգայական տեղեկատվությունը, որը գալիս է տեսաթմբից առաջնային ուղեղ[9]։