From Wikipedia, the free encyclopedia
Լուկա դելլա Ռոբբիա (իտալ.՝ Luca della Robbiaհուլիս 1399[1][2], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն - փետրվարի 10, 1482, Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[3]), քվատրոչենտոյի ժամանակաշրջանի ֆլորենցիացի առաջատար քանդակագործ, որին Ջորջո Վազարին անվանել է բազմագույն կերամիկայի (մայոլիկա) գյուտարար։
Լուկա դելլա Ռոբբիա իտալ.՝ Luca della Robbia | |
---|---|
Ծնվել է | հուլիս 1399[1][2] |
Ծննդավայր | Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն |
Մահացել է | փետրվարի 10, 1482 (82 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[3] |
Ուշագրավ աշխատանքներ | Cantoria by Luca della Robbia? և Cantoria by Donatello? |
Luca della Robbia Վիքիպահեստում |
Նկարչի մանկության և պատանեկության, ինչպես նաև ստեղծագործական վաղ շրջանի մասին քիչ բան է հայտնի։ Ենթադրաբար ունեցել է Լորենցո Գիբերտի ազդեցությունը[4]։ Սկզբում աշխատել է մարմարով։ 1430-ականներին կերտել է քաղաքի տաճարի խմբերգչական ճառաբեմի մարմարե բարձրաքանդակները, որոնք լայնորեն հայտնի են դարձել Ֆլորենցիայում։
ՄՍՀ-ը նշում է, որ ավագ դելլա Ռոբբիայի աշխատելաոճին բնորոշ առանձնահատկություններն են եղել երկրային կենսահաստատ ոգին և քնարական ոգեշնչվածության զգացողությանը, սակայն Պիստոյիայից «Մարիամի հանդիպումը Ելիզավետայի հետ» խմբի օրինակով կարելի է տեսնել, որ նրա մարմարե քանդակներին խորթ չէ լարված դրամատիզմը։
Մայր տաճարի լունետների վրա աշխատելիս Լուկա դելլա Ռոբբին հորինել է յուրահատուկ բաղադրության փայլ (թիթեղի հիման վրա)։ Հետագայում Ֆլորենցիայում և նրա սահմաններից դուրս նա շատ եկեղեցիներ է զարդարել բազմագույն կերամիկական լունետներով (որպես կանոն, Մադոննայի պատկերով), այդ թվում` Սանտա Կրոչեի մատուռը (ճարտարապետ Ֆ. Բրունելեսկի), Խաչելության տաճարը Սան Մինիատո Ալ Մոնտեում և սուրբ Դոմինիկի եկեղեցին Ուրբինոում։
16-րդ դարում դելլա Ռոբբիայի ստեղծած ոճը շարունակել է զարգացնել գունավոր մայոլիկայի տեխնիկան, որը կիրառվում էր կլոր պլաստիկայի և բարձրաքանդակների վրա։ Լուկայից հետո արհեստանոցը ղեկավարում էին նրա եղբորորդին՝ Անդրեա դելլա Ռոբբիան, իսկ հետո վերջինիս որդին ՝ Ջովաննին։ 19-րդ դարի Պրեռաֆայելիտների (նախառաֆայելականներ) շարքում դելլա Ռոբբիայի ստեղծագործությունների ժողովրդականությունն այնքան մեծ էր, որ 1894 թվականին անգլիական Բիրկենհեյդ քաղաքում սկսեց աշխատել «Դելա Ռոբբիայի ազդեցության ներքո» կերամիկայի արտադրության մեջ մասնագիտացած արտադրամասը։