Լաոսի տնտեսություն
From Wikipedia, the free encyclopedia
Լաոսի տնտեսություն ցածր-միջին եկամտով զարգացող տնտեսություն է։ Լինելով սոցիալիստական պետություններից մեկը (Չինաստանի, Կուբայի, Վիետնամի և Հյուսիսային Կորեայի հետ միասին), Լաոսի տնտեսական մոդելը նման է չինական սոցիալիստական շուկայի և/կամ վիետնամական սոցիալիստական ուղղվածություն ունեցող շուկայական տնտեսություններին՝ համատեղելով պետական սեփականության բարձր աստիճանը օտարերկրյա ուղիղ ներդրումների նկատմամբ բաց լինելու հետ, մասնավոր սեփականությունը՝ հիմնականում շուկայական հիմքի վրա[1][2]։
Ենթակատեգորիա | • Համաշխարհային տնտեսություն • Ասիայի տնտեսություն ![]() | |
---|---|---|
Երկիր | Լաոս ![]() | |
Վայր | Լաոս ![]() | |
Անվանական ՀՆԱ | 16 853 079 615,3519 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
Մեկ շնչի հաշվով անվանական ՀՆԱ | 2457 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
ՀՆԱ (ԳՀ) | 48 269 624 270 միջազգային դոլար ![]() | |
Մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ ԳՀ | 7038,276 միջազգային դոլար ![]() | |
Իրական ՀՆԱ-ի աճի տեմպ | 6,9±0,1 տոկոս ![]() | |
Ընդհանուր պահուստներ | 1 271 083 415 ԱՄՆ դոլար ![]() | |
Գնաճի մակարդակ | 3,2 տոկոս ![]() |
Անկախությունից հետո Լաոսը ստեղծեց խորհրդային տիպի պլանային տնտեսություն։ Որպես տնտեսական վերակառուցման մի մաս, որի նպատակն էր ինտեգրել Լաոսը գլոբալացված համաշխարհային շուկայում, երկիրը 1986 թվականին ենթարկվեց բարեփոխումների, որը կոչվում էր «Նոր տնտեսական մեխանիզմ», որը ապակենտրոնացրեց պետական վերահսկողությունը և խրախուսեց մասնավոր ձեռնարկատիրությունը պետական ձեռնարկությունների հետ մեկտեղ[3]։ 2007 թվականի դրությամբ Լաոսը դասվում էր աշխարհի ամենաարագ զարգացող տնտեսությունների շարքում՝ ՀՆԱ-ի աճով տարեկան միջինը 8%[4]։ Կանխատեսվում էր, որ Լաոսը կպահպանի առնվազն 7% աճ մինչև 2019 թվականը[3]։
Կառավարության հիմնական նպատակները ներառում էին աղքատության կրճատման և բոլոր երեխաների կրթության հետամուտ լինելը՝ «ցամաքային կապ ունեցող» երկիր դառնալու նախաձեռնությամբ։ Սա ցուցադրվեց մոտ 6 միլիարդ դոլար արժողությամբ արագընթաց երկաթուղու կառուցման միջոցով՝ Չինաստանի Կունմինգից մինչև Վիենտյան, Լաոս։ Երկիրը 2011 թվականին բացեց ֆոնդային բորսան՝ Լաոյի արժեթղթերի բորսան, և դարձավ աճող տարածաշրջանային խաղացող՝ որպես հիդրոէլեկտրակայան մատակարարող իր հարևաններ Չինաստանին, Թաիլանդին և Վիետնամին։ Լաոսի տնտեսությունը հիմնականում հենվում է օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների վրա՝ արտասահմանից կապիտալ ներգրավելու համար։ Լաոսի տնտեսության երկարաժամկետ նպատակը, ինչպես ամրագրված է սահմանադրությամբ, տնտեսական զարգացումն է սոցիալիզմի ուղղությամբ[5]։
Չնայած արագ աճին, Լաոսը մնում է Հարավարևելյան Ասիայի ամենաաղքատ երկրներից մեկը[6][7]։ Ծով ելք չունեցող երկիր, այն ունի անբավարար ենթակառուցվածք և հիմնականում ոչ որակավորում ունեցող աշխատուժ։ Այնուամենայնիվ, Լաոսը շարունակում է ներգրավել օտարերկրյա ներդրումներ, քանի որ այն ինտեգրվում է «ASEAN»-ի ավելի լայն տնտեսական համայնքին՝ շնորհիվ իր առատ, երիտասարդ աշխատուժի և բարենպաստ հարկային միջավայրի։
Լաոսն ունի զգալի հիդրոէներգետիկ ռեսուրսներ. երկիրն ունի նաև փոքր հիդրո և արևային էներգիայի մեծ ներուժ[8]։ Հիդրոէներգիայի ավելցուկային էլեկտրաէներգիան արտահանվում է այլ երկրներ։ Չնայած դրան, երկիրը շարունակում է էլեկտրաէներգիայի արտադրության մեջ հիմնվել նաև ածխի վրա[9]։