Թոմաս Չաթերթոն

Թոմաս Չաթերթոն (նոյեմբերի 20, 1752(1752-11-20)^{[1][2][3][…]}, City of Bristol, Հարավարևմտյան Անգլիա, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն^[4] - օգոստոսի 24, 1770(1770-08-24)^[3][5][1], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն^[3][6] և Londres, Բելեն, Կատամարկա, Արգենտինա^[7]), անգլիացի բանաստեղծ, որը չնայած որ ծնվել և ապրել է 18-րդ դարում, սակայն նախընտրել է գրել միջին անգլերենով։

Թոմաս Չաթերթոն Thomas Chatterton
Ծնվել է	նոյեմբերի 20, 1752(1752-11-20)[1][2][3][…]
Ծննդավայր	City of Bristol, Հարավարևմտյան Անգլիա, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[4]
Վախճանվել է	օգոստոսի 24, 1770(1770-08-24)[3][5][1] (17 տարեկան)
Վախճանի վայր	Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն[3][6] կամ Londres, Բելեն, Կատամարկա, Արգենտինա[7]
Գրական անուն	Thomas Rowley և Decimus
Մասնագիտություն	բանաստեղծ և գրող
Լեզու	անգլերեն
Քաղաքացիություն	Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Կրթություն	Համալսարանական դպրոց
Thomas Chatterton Վիքիպահեստում

Չնայած նրան, որ Չաթերթոնը մեծացել է առանց հոր և ապրել է աղքատության մեջ, եղել է չափազանց օժտված երեխա, և արդեն 11 տարեկանում տպագրել է բավականին հասուն մտքեր արտահայտող բանաստեղծություններ։ Նա իր գործերը տպագրում էր 15-րդ դարի մտացածին գրող Թոմաս Ռոուլեյի անվան տակ, սա նրան հաջողվում էր հատկապես այն պատճառով, որ տվյալ ժամանակահատվածում մարդիկ շատ քիչ էին տիրապետում միջնադարյան պոեզիային և հիմնականում անտեղյակ էին թե ինչ գրողներ կամ բանաստեղծներ են եղել այդ ժամանակաշրջանում։ Այնուամենայնիվ, հետագայում Չաթերթոնը բացահայտվեց և մատնվեց Հորաս Ուոլփոլի կողմից։ 17 տարեկանում նա միջոցներ էր փնտրում, որպեսզի տպագրեր իր քաղաքական բանաստեղծությունները, որոնք ապշեցրել և մեծ զարմանք էին պատճառել Ուիլյամ Բեքֆորդին և արմատական փոփոխությունների առաջատար և հետևորդ Ջոն Ուիլքսին։ Սակայն այդպես էլ չկարողանալով բավականաչափ գումար աշխատել, որպեսզի հոգա սեփական կարիքները նա հուսահատությունից դրդված ինքն իրեն թունավորեց։ Նրա արտասովոր կյանքը և մահը մեծ հետաքրքրության արժանացան ռոմանտիկ շրջանի պոետների կողմից, մասնավորապես նրան է նվիրված Ալֆրեդ Վիկտոր դը Վինյիի «Չաթերթոն» թատերգությունը, որը մինչև օրս էլ շարունակվում է բեմադրվել, իսկ անգլիացի նկարիչ Հենրի Ուոլիսը պատկերել է նրա մահը իր «Չաթերթոնի մահը» կտավում, որը նույնպես իր հերթին մինչև այսօր բավականին լայն տարածում ունի։

Ծանոթագրություններ

1. Chatterton, Thomas // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911.
2. Kent W. C. M. Chatterton, Thomas (DNB00) // Dictionary of National Biography / L. Stephen, S. Lee — London: Smith, Elder & Co., 1885.
3. Краткая литературная энциклопедия (ռուս.) — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 8.
4. http://www.baras.org.uk/chatterton-house-redcliffe-way-bristol
5. Encyclopædia Britannica
6. Чаттертон Томас // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
7. Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոմաս Չաթերթոն» հոդվածին։