![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Gorgia_di_Leontini.png/640px-Gorgia_di_Leontini.png&w=640&q=50)
Գորգիաս
From Wikipedia, the free encyclopedia
Գորգիաս (հին հունարեն՝ Γοργίας, մոտ մ. թ. ա. 483[1] կամ մ. թ. ա. 485, Leontini, Lentini - մոտ մ. թ. ա. 375[1], Լարիսա, Հունաստան) - հին հույն սոփեստ, մ.թ.ա. 5-րդ դարի պերճախոսության ամենամեծ տեսաբան և ուսուցիչ, «հռետորաբանության հայր»։ Նրա վերաբերմունքը ճարտասանության արվեստին զուտ պրագմատիկ էր։ Ելույթը, ըստ Գորգիասի, ազդեցություն է հոգու վրա, որն ունակ է ունկնդիրների վրա ազդել բառերի կախարդանքով։ Գորգիասի նորամուծությունները խոսքի ձևն ու ոճն էին։ Նա ցանկացած թեմայի համար բերեց կարևորության զգացում։ Նրա օգտագործած տեխնիկան հետագայում կոչվել է «Գորգիական»։ Հենց նա էր, որ հնում համարվում էր հունական գրական արձակի ստեղծողը։ Հասարակության, փիլիսոփայության և գիտության զարգացման համար Գորգիասի գործունեության դրական կողմը բաղկացած էր մարդկային մտածողության ուսումնասիրությունից։ Մարդը սկսեց ինքն իրեն արտացոլել և ուսումնասիրել։
Գորգիաս հին հունարեն՝ Γοργίας | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | մոտ մ. թ. ա. 483[1] կամ մ. թ. ա. 485 Leontini, Lentini |
Մահացել է | մոտ մ. թ. ա. 375[1] Լարիսա, Հունաստան |
Ուղղություն | Սոփեստություն, նախասոկրատյան փիլիսոփայություն և սոփեստ |
Մասնագիտություն | սոփեստ |
Գործունեության ոլորտ | փիլիսոփայություն |
Տիրապետում է լեզուներին | Attic Greek? և հին հունարեն[2] |
Ուսուցիչ | Էմպեդոկլես |
Աշակերտներ | Հիպոկրատես, Isocrates? և Polus? |
![]() |
Անգամ հնագույն հեղինակները շեշտում էին, որ Գորգիային չի հետաքրքրում ճշմարտությունը, որպես այդպիսին։ Նա քննադատվեց այն բանի համար, որ իր սովորեցրած հնարքներն ստեղծում էին մանիպուլյատորներ, «բառախաղեր»։ Նա ունի «կուրացնող անկեղծության ստեղծողի» համբավ։ Գորգիասի գրվածքներից` «Գովք Հելենային» և «Պալամեդյան պաշտպանություն» երկու ճառեր, ինչպես նաև «Դեպք գոյության մասին տրակտատ» («Գոյություն չունենալու մասին» կամ «Բնության մասին» վերնագրի այլ թարգմանություններ` «Ինչի մասին, եթե ոչ բնության մասին »)։ Ժամանակակիցները չեն համաձայնություն «Ոչնչության մասին տրակտատին»։ Դա ընկալվում է կամ որպես հռետորական հարձակում Էլեական փիլիսոփայական դպրոցի վրա ; կամ որպես ամեն ինչ ժխտող նիհիլիստ Գորգիասի փիլիսոփայական աշխատանք, կամ որպես Էլեական փիլիսոփայության շարունակություն և զարգացում։