Ekspresyonis

Ekspresyonis se yon mouvman atistik figire ki te parèt nan kòmansman 18^e syèk, nan Nò Ewòp, patikilyèman nan Almay. Ekspresyonism te afekte plizyè domèn atistik: penti, achitekti, literati, teyat, sinema, mizik, danse, elatriye. Ekspresyonism te kondane pa rejim Nazi ki te konsidere li yon "ati dejenere".

Ernst Ludwig Kirchner, Berliner Straßenszene (Street Street in Berlin), 1913, lwil oliv sou twal (Modèl:Dunity), Neue Galerie, New York.

Franz Marc, Die großen blauen Pferde (1911).

Deskripsyon

Ekspresyonism se pwojeksyon yon subjectivite ki gen tandans defòme reyalite pou enspire yon reyaksyon emosyonèl nan telespektatè a. Reprezantasyon yo souvan baze sou vizyon detrès, defòme ak stilize reyalite pou reyalize pi gwo entansite ekspresyon. Sa yo se yon refleksyon vizyon pesimis ekspresyonis yo te genyen nan epòk yo a, ante pa menas Premye Gè Mondyal la men tou, pi presizeman, kriz sosyal ak espirityèl ant 1880 ak 1900 nan Almay ki toudenkou. pase soti nan estati yon peyi agrè nan yon peyi endistriyèl^[1]. Travay ekspresyonis yo souvan prezante senbòl, enfliyanse pa émergentes psikonaliz ak rechèch sou senbolis. Nan kòmansman XX^e syèk, mouvman sa a ki te byen anrasinen nan Nò Ewòp (sitou Almay) te mennen nan ekstrèm lide ke modènite ap fouye pwòp tonm li epi ki lakòz pwòp swisid li. Nan yon pasyon ak laterè nan modènite sa a, ekspresyonis yo swete pou yon ranvèse apokalips ak yon destriksyon nan konfò boujwa, ak vyolans si sa nesesè. Nihilism sa a nan ekspresyonist yo akonpaye pa renouvèlman ayestetik ki fè yo gen tandans emansipe tèt yo soti nan sijè a, yo te sèlman yon mwayen pou pèse reyalite ak diseksyon li. Kidonk, ekspresyonism debarase m de "mimesis" aristoteliyen an ki nan epòk sa a te tradui nan natiralism ak penti enpresyonis^[2]. Pandan ke enpresyonism toujou ap dekri reyalite fizik, ekspresyonism Alman an pa tache ak yon reyalite vyolan ankò epi li soumèt li a imè atis la.

Ekspresyonism tou kraze ak Enpresyonism atravè yon fòm trè agresif: koulè vyolan, liy byen file. Lè sa a, se yon pati nan kontinwite nan fauvism ki kòmanse usure epi kote reprezantan prensipal yo deplase plis oswa mwens brital: Matisse, Marquet , Van Dongen, Braque, Derain, Friesz ak Vlaminck. Sepandan, ekspresyonism se pa reyèlman yon mouvman oswa yon lekòl, men plis nan yon reyaksyon kont inivèsite ak sosyete a. Atis ekspresyonis yo pral souvan rete izole.

The Scream, pa pent Edvard Munch, oswa Les Grands chevals bleus (en) pa Franz Marc se reprezantan genre ekspresyonist nan penti. Nan mizik, senfoni Dmitri Chostakovich yo se ekspresyonis nan lespri depi nan fen 1920s.

Orijin

View of Toledo nan Greco (1595-1610) retwospektivman resonan ak zèv ekspresyonis XX^e syèk.

Ernst Ludwig Kirchner. Woodcut (graveur Erich Heckel), 1910, kouvèti katalòg: ekspozisyon Die Brücke, Arnold Gallery, Dresden ^[3]

Nou kapab lye pent XV^e ak XVI^e syèkyo, Matthias Grünewald ak El Greco, ak tandans ekspresyonis la, men nan pratik tèm nan aplike sitou nan travay nan XX^e syèk.

Premye eleman ki anonse ekspresyonism yo parèt nan fen 19yèm^e syèk, an patikilye nan seri Edvard Munch ki rele The Scream^[4], osi byen ke nan evolisyon travay Van Gogh ak James Ensor^[5]. Kritik atizay Wilhelm Worringer, an 1908, se te premye moun ki te pale de "ekspresyonism".

Ekspresyonism te fleri tou pandan ke teknik fotografi yo te pèfeksyone ak relasyon ki genyen ant atizay ak reyalite te pwofondman modifye. Atizay imajinè pèdi fonksyon li kòm yon mwayen privilejye pou repwodui reyalite objektif, ki ranfòse eleman subjectif li epi piti piti pèmèt li libere tèt li de nòm.

Paran

Plizyè gwoup kapab lye ak ekspresyonism, tankou New Association of Munich Artists (NKVM) ak Berlin Secession ki soti nan rupture, respektivman Der blaue Reiter (Kavalye ble a) ak (de) Die Brücke (Pon an). An 1918, Novembergruppe te kristalize siyifikasyon politik li. Apre 1933, mouvman an, nan dimansyon fòmèl li, te enfliyanse yon kantite lòt atis, tankou ekspresyonis abstrè Ozetazini.

Ekstansyon

Alvar Cawén, Sokea soitoniekka (The Blind Musician, 1922).

Rolf Nesch, Elbe Bridge I (1932).

Pami prensipal pent yo, nan kòmansman XX^e syèk, ki te gen omwen yon peryòd ekspresyonist:

• Almay: Ernst Barlach, Max Beckmann, Fritz Bleyl, Heinrich Campendonk, Otto Dix, Conrad Felixmüller, Willi Geiger, George Grosz, Erich Heckel, Karl Hofer, Otto Lange, Elfriede Lauckner, Max Kaus, Ernst Ludwig Kirchner, Käthe Kollwitz, Wilhelm Lehmbruck, Elfriede Lohse-Wächtler, August Macke, Franz Marc, Ludwig Meidner, Paula Modersohn -Becker, Otto Mueller, Gabriele Münter, Rolf Nesch, Emil Nolde, Max Pechstein, Kurt Pinthus, Karl Schmidt-Rottluff, Franz von Stuck, Werner Scholz, Paul Thesing.
• Ostrali: Sidney Nolan, Charles Blackman, John Perceval, Albert Tucker (atis) (en), Joy Hester.
• Otrich: Richard Gerstl, Egon Schiele, Oskar Kokoschka, Alfred Kubin, Max Oppenheimer.
• Bèljik: Constant Permeke, Gustave de Smet, Frits van den Berghe, James Ensor, Albert Servaes, Floris Jespers, Albert Droesbeke, Pierre Alechinsky.
• Brezil: Anita Malfatti, Candido Portinari, Di Cavalcanti, Lasar Segall.
• Espay : Isidre Nonell, José Luis Gutiérrez Solana.
• Estoni: Konrad Mägi, Eduard Wiiralt.
• Ekwatè: Oswaldo Guayasamín.
• Etazini: Ivan Albright, Milton Clark Avery, George Biddle, Hyman Bloom (en), Peter Blume (en), David Bourliouk, Charles E. Burchfield, Stuart Davis, Elaine de Kooning, Willem de Kooning, Beauford Delaney , Arthur Dove, Norris Embry, Philip Evergood, Gibran Khalil Gibran, William Gropper, Philip Guston, Marsden Hartley, Albert Kotin (en), Yasuo Kuniyoshi, Rico Lebrun, Jack Levine, Alfred Henry Maurer (en), Alice Neel, Abraham Rattner (en), Ben Shahn, Harry Shoulberg (en), Joseph Stella, Harry Sternberg (en), Henry Ossawa Tanner, Dorothea Tanning, Max Weber (pennt), Hale Woodruff (en), Karl Zerbe (en).
• Fenlann: Tyko Sallinen^[6], Alvar Cawén, Juho Mäkelä , Wäinö Aaltonen.
• Lafrans : Frédéric Fiebig, Georges Rouault, Georges Gimel, Eugène Paul, Maurice Rocher, Chaïm Soutine, Antoon Kruysen, Vasyl Khmeluk, Marie-Thérèse Auffray, Bernard Buffet.
• Gran Bretay: Francis Bacon, Leon Kossoff^[7]
• Lagrès: Georges Bouzianis.

Referans

1. « Sou ekspresyonism », Ventyèm Syèk. Revue d'histoire, vol. 37,‎ 1993, p. 150–152 (DOI 10.3406/xxs.1993.2655)
2. « Shibboleth Otantifikasyon Demann », sur login.ezpaarse.univ-paris1.fr
3. Wolf-Dieter Dube, 1983, p. 23
4. Gen plizyè vèsyon. .
5. Li merite mansyone tou Maurice Dumont , Gustave van de Woestijne, Katharine Schäffner…
6. Ian Chilvers, (en) The Oxford Dictionary of Art, vol. 2004, Oxford University Press, p. 506 (ISBN 0-19-860476-9).
7. , « Nan galri - Leon Kossoff », 23 septanm 2013