Berlin
stolica a zwjazkowy kraj Němskeje From Wikipedia, the free encyclopedia
Berlin (serbsce tež Barlin)[1] je stolica a samostatny zwjazkowy kraj Němskeje. Z nimale 3,8 milionami wobydlerjow na 892 km² je wone po wobydlerjach najwjetše město kraja a zdobom najwjetše w Europskej uniji. Berlin je jedne wot politiskich, kulturelnych a medijowych srjedźišćow Europy. Wón je dospołnje wot Braniborskeje wobdaty. Přez Berlin běžitej rěce Sprjewja a Habola. Nimo toho namaka so na měšćanskim teritoriju wjele jězorow a lěsow. Prěni raz naspomni so město w lěće 1244, měšćanski dźěl Cölln pak hižo w lěće 1237.
52.51666666666713.4
| Wopon | Chorhoj |
 |
 |
| Zakładne daty | |
|---|---|
| přestrjeń | 892 km² |
| wobydlerstwo | 3.782.202 (31. dec 2023) |
| hustosć wobydlerstwa | 4240 wob. na km² |
| oficialne websydło | berlin.de |
| Politika | |
| měšćanosta | Kai Wegner (CDU) |
| knježacej stronje | CDU a SPD |
| strony w parlamenće (159 sydłow) |
CDU 52 SPD 34 |
| poslednje wólby | 12. februara 2023 |
| přichodne wólby | 2026 |
| Zastupjerjo w Zwjazkowej radźe |
4 |
| karće | |
 | |
 | |
| Wobwody Berlina | |
| Dalše zakładne daty | |
| póstowe čisło | 10001–14199 |
| telefoniska předwólba | 030 |
W běhu stawiznow běše Berlin stolica a rezidencne město Braniborskeje, Pruskeje a wot 1871 Němskeho mócnarstwa. Po lěće 1949 běše wuchodny dźěl města faktisce ze stolicu Němskeje demokratiskeje republiki. Mjez 1961 a 1989 běše město přez Berlinsku murju dźělene. Po přewróće a němskeho znowazjednoćenju w lěće 1990 bu Berlin zaso cyłoněmska stolica a pozdźišo tež sydło knježerstwa, zwjazkoweho prezidenta, zwjazkoweho sejma, zwjazkoweje rady kaž tež wjele ministerstwow a wulkopósłanstwow.
Jako sydło třoch uniwersitow (HU, FU a TU) kaž tež Charité a mnohich wysokich šulow je Berlin wuznamne europske stejišćo slědźenja a wučby.
Mjeno Berlin bu najskerje wot słowjanskeho słowa brlo/berlo wotwodźene a woznamjenja z kóncowku -in telko kaž „město w bahnje“. Po legendźe pochadźa mjeno wot Berlinskeho woponoweho zwěrjeća, mjedwjedźa, štož je pak ludowa etymologija. We woprawdźitosći bu woponowe zwěrjo wot mjena wotwodźene.
Wobwody
Wot zarjadniskeje reformy w lěće 2001 wobsteji němska stolica ze slědowacych dwanaće wobwodow:
- [01] Mitte (z něhdyšimaj wobwodomaj Tiergarten a Wedding)
- [02] Friedrichshain-Kreuzberg
- [03] Pankow (z něhdyšimaj wobwodomaj Prenzlauer Berg a Weißensee)
- [04] Charlottenburg-Wilmersdorf
- [05] Spandau
- [06] Steglitz-Zehlendorf
- [07] Tempelhof-Schöneberg
- [08] Neukölln
- [09] Treptow-Köpenick
- [10] Marzahn-Hellersdorf
- [11] Lichtenberg (Hohenschönhausen)
- [12] Reinickendorf
Klimowy diagram
Plan Berlina wot Abrahama Guiberta Dusableau (1737)
Braniborske wrota po Němsko-francoskej wójnje 1871
Berlin a wokolina 1885
Podstupimske naměsto 1945
Berlinska murja
Nofretete w Berlinskim muzeju
Berlinska filharmonija
Swětowy časnik w Berlinje
Cyrkej pomjatka
Žórła
Wotkaz
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
