From Wikipedia, the free encyclopedia
'Yan sandan Najeriya na binciken laifuka a Najeriya . Ana dai kallon Najeriya a matsayin kasa mai yawan laifuka, inda take matsayi na 17 a cikin ƙasashe mafi ƙarancin zaman lafiya a duniya.[1]
Laifuka a Najeriya | |
---|---|
aspect in a geographic region (en) | |
Bayanai | |
Ƙaramin ɓangare na | Laifi |
Ƙasa | Najeriya |
A cewar UNICEF a cikin shekara ta 2014, kashi 25% na mata ana cin zarafi kafin shekaru 18 da kuma 11% na maza ana cin zarafinsu kafin shekaru 18. [2]
A shekara ta 2011, an ƙiyasta cewa Najeriya ta yi asarar sama da dala biliyan 400 sakamakon cin hanci da rashawa a siyasance tun bayan samun 'yancin kai.[3]
Wani bincike da aka gudanar a shekara ta 2012 ya nuna cewa kashi 31 cikin 100 na matan Najeriya na fama da tashin hankali . [4] Ra'ayin Najeriya game da tashin hankalin gida ya bambanta bisa ga yanki, addini, da kuma aji. Alal misali, ’yan kabilar Tiv suna kallon bugun mata a matsayin “alamar soyayya” da ya kamata a ƙarfafa ta kamar yadda furucin nan “Idan har mijinki bai yi miki duka ba to ba ki san jin daɗin aure ba, kuma hakan yana nufin ke ce ki ke. har yanzu bai yi aure ba”. [5]
Duk manyan kabilu, musamman Yarbawa da Igbo, suna da kakkarfan tsarin al'umma na ubanni wanda ke kai ga tabbatar da tashin hankalin cikin gida. [6]
Najeriya kasa ce, hanyar wucewa, kuma kasa ce ga mata da yara da ake fataucinsu, gami da aikin tilastawa da karuwanci . Ana daukar mata da yara da aka yi safararsu daga yankunan karkara a cikin Najeriya - mata da 'yan mata don bautar cikin gida ba tare da son rai ba da lalata, da kuma samari don yin aikin tilas a sana'ar sayar da titi, bautar gida, ma'adinai, da bara. [7]
Ana daukar mata da yara daga Najeriya zuwa wasu kasashen yammacin Afirka da Afirka ta Tsakiya, musamman Gabon, Kamaru, Ghana, Chadi, Benin, Togo, Nijar, Burkina Faso, da Gambia, don dalilai iri daya. Yara daga kasashen yammacin Afirka kamar Benin, Togo, da Ghana - inda dokokin kungiyar raya tattalin arzikin yammacin Afirka (ECOWAS) ke ba da damar shiga cikin sauki - suma ana tilasta musu yin aiki a Najeriya, wasu kuma suna fuskantar munanan ayyuka a ma'adanai na Najeriya. Ana kai mata da ’yan matan Najeriya zuwa Turai musamman Italiya da Rasha da kuma Gabas ta Tsakiya da Arewacin Afirka don yin karuwanci ta tilas . [7]
Najeriya na da adadin kisan kai da kashi 9.85 cikin 100,000 a cikin shekara y 2015. A cikin 2016, adadin kisan kai a cikin mazaunan 100.000 ya kasance 34.5.[8][9]
Ƙungiyoyin masu aikata laifuka a Najeriya yawanci ba sa bin tsarin mafia da ake amfani da su a wani wuri. Ga alama ba su da tsari kuma sun fi tsari ta hanyar iyali da ƙabilanci, don haka ya sa ba su iya shiga cikin jami'an tsaro . Binciken ‘yan sanda ya kara samun cikas saboda akwai akalla harsunan kabilanci 250 a Najeriya. [10]
Yaran yankin wasu gungun gungun yara ne da matasa masu zaman kansu, wadanda galibinsu maza ne, waɗanda ke yawo a titunan birnin Lagos na jihar Legas a Najeriya. [11] Suna karbar kuɗi daga masu wucewa, masu jigilar jama'a da ƴan kasuwa, suna sayar da muggan ƙwayoyi, suna aiki a matsayin jami'an tsaro na yau da kullun, suna yin wasu "ayyuka marasa kyau" don neman diyya.
Kungiyar Boko Haram mai da’awar jihadi ta fara tayar da kayar baya a watan Yulin shekara ta 2009, wanda ya kai kololuwa a tsakiyar shekarun 2010. A cibiyar Maiduguri da ke jihar Borno, sun kashe sun kai hare-hare da dama a Najeriya da Nijar da Kamaru da kuma Chadi . Sun yi garkuwa da mutane da dama, da tashin bama-bamai da kisan kiyashi - inda suka kashe dubunnan mutane.
A watan Satumban shekara ta 2019, kungiyar Islamic State of Iraq and Levant ta bayyana cewa ta kashe sojojin Najeriya 14 a Borno. Daga baya a watan Satumban 2019, 'yan bindiga a arewa maso gabashin Najeriya sun kashe akalla mutane tara a wani hari. Bayan kwana guda kungiyar ISIL ta dauki alhakin kai harin.[12][13][14]
A watan Janairun 2021 ne aka fara tayar da kayar baya a yankin kudu maso gabashin kasar .
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.