Co-rollagys y Ven Gheulit
co-rollageys caslagh schimmeigagh 'sy Phossan Ynnydagh / From Wikipedia, the free encyclopedia
She co-rollageys caslagh schimmeigagh eh Co-rollageys y Ven Gheulit (Baarle: Andromeda Galaxy). T'eh ny cho-rollageys mooar s'niessey da Raad Mooar Gorree. T'eh recortyssit ayns ny catalogyn myr Messier 31, M31, as NGC 224. Ta'n Ven Gheulit mysh 46.56 kiloparsecyn (152,000 sollys-vleeantyn) er crantessen eesophoteagh D25[10] as t'eh soit mysh 765 kpc (2.5 villioon dy hollys-vleeantyn) veih'n Dowan.
Ta glout virialagh Cho-rollageys y Ven Gheulit cha mooar as glout virialagh Raad Mooar Gorree, er 1 trillioon dy ghlout ny greiney (2.0×1042 kilogramyn). S'dooillee glout y daa cho-rollageys y ooley dy cruinn, agh v'eh foddey er credjal dy row Co-rollageys y Ven Gheulit ny smoo na Raad Mooar Gorree er 25% ny feeu 50%.[11] Ansherbee, ta feyshtyn ayn jiu bentyn rish y çheiltynys shen as studeyryssyn s'jeianee gra dy vel y Ven Gheulit ny sloo er glout, foddee,[11] na glout Raad Mooar Gorree.[12][13] Ta'n Ven Gheulit mysh 46.56 kpc (152,000 ly) er crantessen, yn oltey smoo mastey olteynyn y Phossan Ynnydagh dy cho-rollageyssyn rere sheeyntaght.[13]
T'eh jerkit dy ragh co-rollageyssyn Raad Mooar Gorree as y Ven Gheulit ry-cheilley lurg 4–5 billoonyn dy vleeantyn,[14] as ad mestey ry-cheilley myr co-rollageys eelipsagh feer vooar[15] ny co-rollageys daa-ghronnagh mooar.[16]
Ta Co-rollageys y Ven Gheulit 3.4 er mooadys baghtal as, rere shen, t'eh coontit mastey nheeghyn Messier s'gilley,[17] as t'eh ry-akin da'n tooill veih'n Dowan ayns oieghyn reghorraghey,[18] feeu ta'n fakider jeeaghyn er ayns ardjyn as sollaghey sollysh resoonagh ayn.[10]