![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Bhote_Kosi_in_Nepal.jpg/640px-Bhote_Kosi_in_Nepal.jpg&w=640&q=50)
કોસી નદી
તિબેટ (ચીન), નેપાળ અને ભારતમાં વહેતી નદી / From Wikipedia, the free encyclopedia
ઢાંચો:Geobox2 pushpin map
કોસી | |
નદી | |
સૂકી ઋતુમાં ભોટે કોસી નદી, જે કોસી નદીની ઉપનદી છે. | |
દેશો | તિબેટ, નેપાળ, ભારત |
---|---|
રાજ્યો | શિગાત્સે, જનકપુર, સાગરમાથા, કોશી, મેચી - નેપાળના પ્રાંતો, બિહાર |
વિસ્તારો | તિબેટ, પૂર્વ વિસ્તાર, નેપાળ, ઉત્તર ભારત, પૂર્વ ભારત |
શહેરો | સુપૌલ (ભાપ્તીયાહી), પુર્ણિયા, કટિહાર |
સ્ત્રોત | સુન કોસી, અરુણ નદી અને તામુર નદી |
- સ્થાન | ત્રિવેણી, નેપાળ, નેપાળ |
- અક્ષાંસ-રેખાંશ | |
મુખ | ગંગા |
- સ્થાન | કુરસેલાની નજીક, બિહાર, ભારત |
- અક્ષાંસ-રેખાંશ | |
લંબાઈ | ૭૨૯ km (૪૫૩ mi) |
Basin | ૭૪,૫૦૦ km2 (૨૮,૭૬૫ sq mi) |
Discharge | |
- સરેરાશ | ૨,૧૬૬ m3/s (૭૬,૪૯૨ cu ft/s) [1][2] |
[[Image:| 256px|alt=|]] |
કોસી નદી (નેપાળમાં કોશી) નેપાળ માં હિમાલયમાંથી નીકળે છે અને બિહાર રાજ્યમાં ભીમનગરના માર્ગ દ્વારા ભારત દેશમાં પ્રવેશે છે. આ નદીમાં આવતા પૂરને કારણે બિહાર રાજ્યમાં ઘણી હોનારત થાય છે, જેથી આ નદીને 'બિહારનો શાપ' પણ કહેવાય છે.[3][4]
આ નદીનું ભૌગોલિક સ્વરુપ જોતા ખબર પડે છે કે છેલ્લા ૨૫૦ વર્ષમાં તે ૧૨૦ કિ.મી. કરતાં વધુ પૂર્વ થી પશ્ચિમમાં ખસી ચૂકી છે[5]. હિમાલયની ઊંચી પહાડીઓમાંથી વિવિધ પ્રકારનો કાંપ (રેતી, કાંકરા-પથ્થરો) ખેંચી લાવતી આ નદી સતત તેના ક્ષેત્રનો વિસ્તાર કરતી રહી છે. ઉત્તર બિહારના મેદાની વિસ્તારોને આ નદી ફળદ્રુપ પ્રદેશમાં ફેરવી રહી છે[6] નેપાળ અને ભારત બંને દેશમાં આ નદી પર બંધો બનાવવામાં આવેલ છે, પરંતુ પર્યાવરણવાદીઓ કહે છે કે આમ કરવું નુકસાનકારક નીવડી શકે છે.
આ નદી ઉત્તર બિહારના મિથિલા સંસ્કૃતિનું પારણું પણ છે. કોશીની આસપાસના વિસ્તારોને નદીના નામથી કોશી ક્ષેત્ર કહેવામાં આવે છે.