Remove ads
Un tambor é un instrumento de percusión membranófono que consta dunha caixa de resonancia, xeralmente de forma cilíndrica, e unha (ou dúas) membranas, chamadas parches, que cobren as aperturas da caixa.
Xeralmente, para soar, o tambor é golpeado no parche coa man ou con algún obxecto, comunmente baquetas; aínda que tamén se pode percuti-la caixa ou o canto superior da mesma.
En xéneros musicais como o rock ou o jazz, a maior parte dos tambores utilizados están no conxunto de instrumentos coñecido como batería.
Remove ads
Os tambores empréganse dende as eras máis remotas da humanidade. Crese que os primeiros tambores foron troncos ocos de árbores tocados cos pés ou con garabullos. Porteriormente, cando o ser humano aprendeu a cazar e as peles de animais pasaron a ser utlizadas na fabricación de roupas e outros obxectos, decatáronse que ao estricar un pé sobre o tronco o son producido era máis agudo. Os macacos golpean obxectos de xeito rítmico para demostrar dominio social e parece ser procesado de xeito similar no seu cerebro cá vocalización, suxerindo unha orixe evolucionaria dos tambores como forma de comunicación social.[1] Outros primates fan ruídos de tambores golpeando o seu peito ou aplaudindo,[2][3] e roedores como a rata canguro tamén fan sons semellantes usando as súas garras no chan.[4]
Nas culturas do neolítico na China, atopáronse tambores feitos de caveiras de aligátores, do período 5500–2350 a.C. Segundo os rexistros literarios, os tambores con características xamánicas adoitaban seren empregados en cerimonias rituais.[5]
Os tambores exercían nas civilizacións primitivas diferentes papeis. Alén da produción de música para rituais e festas, os tambores, debido á súa gran potencia sonora, tamén se empregaron como medios de comunicación.
Nos textos bíblicos é posible atopar varias referencias ao tambor; cómpre salientar, no antigo testamento, algúns exemplos: após a pasaxe polo mar Vermello, Míriam e as mulleres de Israel danzaron ao son de tambores (Éxodo 15:20). Outras mulleres danzaron con tambores após as vitorias de Saúl e David (1 Samuel 18:6). O Salmo 149 (verso 3) incentiva a louvar ao Señor con arpa e adufe.
Actualmente, alén das peles de animais que continúan a seren empregadas nos tambores tradicionais, utilízanse tamén peles sintéticas ou membranas plásticas, que teñen a vantaxe de sufriren menos coas variacións de temperatura e precisan de menos tensión para produciren sons con bastante calidade.
Os tambores empréganse tamén na marcación rítmica de marchas ou na comunicación de comandos militares.
Remove ads
Todos os tambores son membranófonos, mais existen moitas características que poden variar:
Formatos e materiais
O formato do corpo dos tambores varía debido á súa forma de construción. Os tambores poden estar feitos de troncos de árbores escavados ou ripas de madeira fixadas por aneis como un barril de formato cónico. Os tambores con corpo metálico normalmente posúen o corpo totalmente cilíndrico, como os timbais, as caixas e os tam tam. Os tímpanos, á súa vez, posúen corpo esférico.
Existem tamén moitos outros formatos posibles. Algúns, como o djembê posúen corpo en forma de copa (máis largos nunha das extremidades). Outros, como o tambor falante posúen corpo en forma de ampola (máis largos nas extremidades).
Definición do son
A maior parte dos tambores producen sons sen altura definida, mais algúns son afinábeis e permiten producir nota definidas. Os tímpanos permiten a afinación precisa e a variación da nota producida a través de pedais que alteran a tensión da pel. Os tam tam e os timbais permitem unha afinación un pouco menos precisa e cada tambor só produce unha nota. Iso significa que para obter a mesma cantidade de notas que dous ou tres tímpanos producen, sería necesaria unha cantidade moito maior de tam tam. Algúns outros instrumentos permitem que o percusionista controle a altura da nota producida alterando coas mans a tensión da pel, tal como ocorre nas táboas e nos tambores falantes (embora* nestes casos as notas non sexan afinadas con precisión).
Peles
Os tambores poden ter pele en só unha ou en ambas as extremidades. Os que posúen dúas peles, poden ser executados pola percusión simultánea de ambas as peles, como nunha zabumba. A segunda pel pode ter só papel estético ou contribuír no timbre do instrumento, como ocorre coa caixa, que posúe esteiras na segunda pele.
Remove ads
Os tambores poden ser percutidos con baquetas, cepillos de arame ou directamente coas mans, exercendo así o papel de abafadores para alterar o timbre, a altura ou a intensidade do son producido. Os tambores de gran porte como o xaponés taiko, normalmente precisan de grandes baquetas, mentres que as baquetas de tambores menores, como un tamboril non pasan de pequenas varelas.
Os tambores son utilizados en todos os tipos de música, como instrumentos rítmicos, contribuíndo á marcación do tempo da música. Cada cultura e xénero musical, no entanto, utiliza un conxunto diferente de tambores, que serven para definir a súa personalidade rítmica.
Remove ads
A utlización de tambores en rituais relixiosos tamén é moi importante, sobre todo nas relixións afro-brasileiras, como o Candomblé, Umbanda, Batuque, Xambá e Tambor-de-Mina, onde se chaman atabaque, ilú, ngoma ou inhã dependendo do país. Non só se empregan para acompañamento dos cánticos e das danzas, senón que asumen tamén un papel sagrado de ligazón coas divindades.
No Caribe, os Arará con instrumentos que inclúen o ogan (unha campá de ferro que no Brasil se chama de gã ou agogô), que pode ser substituído por un guataca (lámina de enxada), cachimbo (tambor menor, cun volume do son elevado), mula (tambor médio), e caja (tambor maior, cun volume do son baixo). Os tambores son de cabeza única e fechados no fondo. Outros nomes para estes tambores tamén se usan nalgunhas partes da República Dominicana, como hungan para o caja. O líder é tocado cunha varela e unha man, mentres que os outros se tocan con pares de varetas por tocadores sentados.
Remove ads
Os intrumentos de tipo tambor máis comúns, son:
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads