San Xes de Vilariño, Lobeira

San Xes de Vilariño é unha parroquia do concello de Lobeira, na comarca da Baixa Limia, provincia de Ourense. No ano 2007 tiña 303 habitantes, dos cales 150 eran homes e 153 mulleres.

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: San Xes.

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Vilariño.

San Xes de Vilariño
Concello	Lobeira[1]
Provincia	Ourense
Coordenadas	41°59′40″N 8°03′09″O
Poboación	221 hab. (2022)
Entidades de poboación	6[1]
[ editar datos en Wikidata ]

Vilariño na literatura popular

• Alá vai o sol á serra,/ alá vai a despedir;/ alá vai o brío todo/ dos mozos de Baldemir ^[2].
• Baixa Canle, baixa Canle,/ que Baldemir xa baixou;/ pano fino, pano fino/ os que gastan os de Grou ^[3].
• Baixa Canle, baixa Canle,/ que Baldemir xa baixou;/ Torneiros pano de seda/ do que gastan os de Grou ^[4].
• Do outro lado do río/ sentín chorar e cantei:/ Santa Lucía en Vileriño,/ San Antonio en Recarei ^[5].
• Eu esquirbinche unha carta/ na ala dunha perdiz:/ e mandáballe lembranzas/ ás mozas de Zabariz ^[6].
• Eu esquirbinche unha carta/ nas alas dunha perdiz:/ que tu non has de negar/ que es mozo de Zabariz ^[7].
• Eu pasei por Vileriño,/ por Vileriño, cantando,/ as mozas de Vileriño/ quedan no río lavando ^[8].
• O cura de Lubeira/ non ten capa nin mantelo;/ viva o cura de San Xes/ que o ten de terciopelo ^[9].
• O entroido é moi goloso/ porque lle gusta o touciño;/ de Zabariz foi contente,/ que lle untaron o fuciño ^[10].
• O lugar de Vileriño,/ lugar de moito fanango;/ eu, por embourarme nil,/ a Vileriño vou tanto ^[11].
• O lugar de Zabariz/ é un lugar moi sombrizo;/ prenden os amores nil/ como o salgueiro no río ^[12].
• O lugarciño da Canle/ non é lugar nin aldeia:/ é o toco da raposa/ onde se o lobo paseia ^[13].
• Pasei por San Xes cantando,/ pra me ver saíche á porta,/ figuécheste a distraída,/ nena da cara de troita ^[14].
• Paxaro que vas voando/ por riba do Rebolar,/ dille ás mociñas que veñan/ pousarse eiquí, á Molar ^[15].
• Pensei coa risa toupar/ na festa de Vileriño/ ao ver aquelas mociñas/ todas borrachas de viño ^[16].
• Teño un amor na ribeira,/ en Cenderiz teño tres,/ outro teño eiquí en Lubeira,/ que non fas falta xa o ves ^[17].
• Todo polo río arriba,/ polo río arriba hai toxos;/ no lugar de Baldemir/ no’hai onde pousa-los ollos ^[18].
• Torneiros é pintasilvo,/ Sabariz, pinta colores,/ e Baldemir, pano fino/ do que gastan os señores ^[19].
• Tu fuches a Vileriño,/ fuches e non viches nada,/ non viches danza-la lúa/ nunha manta colorada ^[20].
• Un día fun a Vileriño/ cunha camisa emprestada;/ pedinlle amor a unha nena/ i ela deume unha patada ^[21].
• Zabariz e mais Torneiros/ xogaban ó carnaval/ sendo lugares veciños/ é cousa moi natural ^[22].

Lugares e parroquias

Lugares de San Xes de Vilariño

Lugares da parroquia de San Xes de Vilariño no concello de Lobeira (Ourense)
Baldemir | A Canle | Sabariz | Senderiz | Torneiros | Vilariño

Parroquias de Lobeira

Galicia | Provincia de Ourense | Parroquias de Lobeira
A Fraga (San Bartolomeu) | Lobeira (San Vicente) | Monte Longo (Santa Cristina) | Parada (Santa Eufemia) | San Martiño de Grou (San Martiño) | San Xes de Vilariño (San Xes) | Santa Comba (San Trocado) | Santa Cruz de Grou (Santa Cruz)

Notas

1. Decreto 332/1996, do 26 de xullo, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da Provincia de Orense.
2. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 35. No orixinal: Valdemir. Baldemir é lugar da parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira.
3. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 52. No orixinal: Valdemir. A Canle, Baldemir e Torneiros son lugares da parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira; Santa Cruz de Grou é outra parroquia do mesmo concello.
4. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 52. No orixinal: Valdemir.
5. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 72. No orixinal: cantén. Vileriño será localismo por Vilariño, que en Ourense pode ser lugar da parroquia de San Xoán de Randín, no concello de Calvos de Randín; lugar da parroquia de Santa Cristina de Monte Longo, en Lobeira; ou San Xes de Vilariño, parroquia do mesmo concello. Recarei é lugar da parroquia e concello de Bande.
6. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 81. No orixinal: de unha.Ten que referirise a Sabariz, lugar da parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira.
7. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 81. No orixinal: de unha, és.
8. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 83. San Xes de Vilariño é parroquia do concello de Lobeira.
9. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 116. Refírese á parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira.
10. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 117. Ten que referirise a Sabariz, lugar da parroquia de San Xes de Vilariño.
11. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 119. Fanango non se recolle nos dicionarios, pode ser erro por fandango que, entre outros significados, é "Desarreglo, confusión y desorden en las cosas: esta casa anda feita un fandango" (Eladio Rodríguez). San Xes de Vilariño é parroquia do concello de Lobeira, pero a cantiga tamén podería referirise ó lugar de Vilariño, en Santa Cristina de Monte Longo (Lobeira) ou ó Vilariño de San Xoán de Randín (Calvos de Randín).
12. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 119. Sabariz, lugar da parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira.
13. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 119. A Canle é lugar da parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira.
14. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 130. No orixinal: paséi, saiche, distraida. San Xes de Vilariño, parroquia do concello de Lobeira.
15. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 131. Xaquín Lorenzo explica que Rebolar era un terreo na serra do Leboreiro, próximo á parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira; engade que A Molar era un lugar da mesma parroquia, pero hoxe non aparece no Nomenclátor.
16. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 133. San Xes de Vilariño é parroquia do concello de Lobeira.
17. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 151). Senderiz é lugar da parroquia de San Xes de Vilariño, do concello de Lobeira.
18. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 155. No orixinal: rio, Valdemir, pousalos. Baldemir é lugar de San Xes de Vilariño.
19. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 156. No orixinal: Valdemir. Torneiros, Sabariz e Baldemir son lugares de San Xes de Vilariño.
20. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 157. No orixinal: danzala.
21. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 158. No orixinal: dia, pedínlle.
22. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 165. Sabariz, lugar da parroquia de San Xes de Vilariño, no concello de Lobeira. Torneiros do Val era lugar da parroquia de Manín, no concello de Lobios.

Véxase tamén

Outros artigos

• Lugares de Lobeira

---

Este artigo sobre parroquias de Ourense é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---