A ameixeira ou ciroleira[1] (Prunus domestica) é unha árbore froiteira da familia das rosáceas, cultivada polos seus froitos, as ameixas. É unha das froiteiras máis cultivadas nos pomares [2] de Galiza dende a antigüidade.
Ameixeira | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Clasificación científica | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Nome binomial | |||||||||||||||||||||||||
'Prunus domestica' L. |
Agroma en primavera (marzo-abril). As flores son brancas ou rosadas e ovais e o froito é unha drupa. A vida dunha ameixeira varía entre 30 e 50 anos.
Descrición
É unha arboriña de altura media, entre 3 e 8 metros até 7(10) m, de folla caediza e inerme con franzas glabrescentes, polo xeral avermelladas e brillantes. As follas, de 4-8(10) por 1,7-3,5(4) cm, son obovadas, elípticas ou ovado-lanceoladas, acuminadas, crenadas ou aserradas, de face glabra, e envés máis ou menos pubescente nos nervios; o pecíolo de 1-2,5 cm, é glabrescente; as estípulas, caedizas, son linear-lanceoladas con dentes glandulíferos. As flores son solitarias ou xeminadas, raramente en fascículos de 3-5 con pedicelos de 8–15 mm, glabros ou pubescentes. O receptáculo ten 4–5 mm e é acopado, glabro ou pubescente. O cáliz ten sépalos de 4–5 mm, reflexos, ovado-oblongos, denticulados, obtusos, glabros ou pubescentes, e os pétalos da corola miden de 8-13(15) mm e son obovados, emarxinados, brancos ou branco-averdados. O ovario é glabro e o froito (a ameixa) é unha drupa monocarpelar de (3)4-5(6) cm, elipsoidal ou algo globosa, glabra, de cor negra azulada, púrpura escura, avermellada, amarela, averdada etc., con pruína; o mesocarpo é comestíbel e de sabor doce; o endocarpo, esclerificado, é ovoide ou elipsoidal, lixeiramente engurrado ou punteado, aquillado e adherido ao mesocarpo.[3]
Cultivo
É unha especie froiteira cultivada dende a antigüidade. Hai dous grandes grupos de variedades cultivadas de ameixeiras. As denominadas europeas (Prunus domestica) e as asiáticas (Prunus salicina). Na actualidade son as variedades asiáticas as que máis se cultivan, un dos motivos é a menor necesidade de frío invernal destas variedades polo que se pode cultivar en zonas menos frías e son máis precoces.
Algunhas das variedades europeas son : Claudia, Agen, Fellemberg, Stanley, President etc. Entre as xaponesas : Red Beaut, Santa Rosa, Angeleno, Laroda etc.
Propiedades e usos
A polpa é laxante. O óleo da súa semente utilízase coma alimento. Coas ameixas faise un licor semellante ao kirsch moi popular en Hungría. A ameixa é un dos froitos máis apreciados no verán, con eles pódese elaborar confeituras e marmeladas; tamén se poden secar para facer ameixas pasas, moi consumidas nos meses de inverno.
Denominacións galegas
A árbore denomínase normalmente ameixeira ou ciroleira, dependendo da zona. Existen algunhas variedades tradicionais:
- Fatoeiro, dá os fatóns, normalmente ameixas alongadas e amarelas[4].
- Claudieira, dá as claudias ou ambruíñas, unha variedade de ameixas doces e verdes[5].
- Mirabeleiro, dá os mirabeis, ameixiñas moi doces.
- Abruñeiro, dá os abruños, ameixas bravas. É en realidade outra especie: Prunus spinosa.
- Cerolleiro, dá o cerollo, un tipo de abruño de sabor doce[6].
Taxonomía
Prunus domestica foi descrita por Carl von Linné e publicado en Species Plantarum 1: 475, no ano 1753.[7]
- Druparia insititia Clairv.
- Prunus communis Huds.
- Prunus communis subsp. domestica (L.) Syme in Sm.
- Prunus communis var. domestica (L.) Huds.
- Prunus domestica (L.) B.Boivin
- Prunus domestica subsp. insititia (L.) Fiori & Paol.
- Prunus domestica L. subsp. domestica L.
- Prunus domestica subsp. italica var. claudiana
- Prunus domestica subsp. oeconomica Borkh. ex C.K.Schneid.
- Prunus domestica L.
- Prunus domestica var. syriaca (Mirabeleiro)
- Prunus insititia L.[8]
- Prunus oeconomica Borkh.
- Prunus oeconomica var. domestica (L.) Borkh.
- Prunus sativa subsp. domestica (L.) Rouy & E.G.Camus
- Prunus sativa Rouy & E.G.Camus in Rouy & Foucaud[9][10]
Notas
Véxase tamén
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.