Gran Guerra do Norte

A Gran Guerra do Norte foi unha guerra librada entre unha coalición formada polo Tsato de Rusia, Reino de Dinamarca e Noruega e Saxonia-Polonia ( a partir de 1715 tamén Prusia e o electorado de Hannover) contra o Imperio Sueco, entre 1700 e 1721. Comezou cun ataque coordinado da Coalición en 1700 contra Suecia, e rematou en 1721 coa conclusión do Tratado de Nystad e do Tratado de Estocolmo. Un dos resultados desta guerra foi a fin do Imperio Sueco.^[1]

Gran Guerra do Norte
Data 22 de febreiro de 1700 — 10 de setembro de 1721 Lugar n/d Resultado Vitoria rusa O Tsarato ruso establécese como unha nova potencia europea Declinio do Imperio Sueco e da Comunidade Polaco-Lituana Cambios territoriais * Tratado de Nystad: Rusia gaña os dominios de Estonia, Livonia e Ingria, alén de partes de Kexholm e Viborg Tratados de Estocolmo: o Reino de Prusia gaña parte da Pomerania sueca. O Electorado de Hannover gaña o Ducados de Bremen-Verden Tratado de Frederiksborg: Holstein-Gottorp perde a súa parte do Ducado de Schleswig para Dinamarca
Líderes
Carlos XII de Suecia † Ulrica Leonor de Suecia Frederico I de Suecia Carlos Gustavo Rehnskiöld Magno Stenbock Adan Luís Lewenhaupt Arvid Axel Mardefelt Carlos Gustavo Armfeldt Érico Dahlbergh Antonio von Schlippenbach Oto Vellingk J. Wachtmeister Carlos Gustavo Creutz Frederico IV de Holstein-Gottorp† Carlos Frederico, Duque de Holstein-Gottorp Estanislau I Leszczyński de Polonia José Potocki Amade III Baltacı Mehmet Pasha Ivan Mazepa† Xurxo I de Gran Bretaña	Pedro I de Rusia Alexandre Menchikov Boris Sheremetev Fiódor Apraksin Anikita Repnin Miguel Golitsyn Jacó Bruce Matija Zmajević Augusto II de Polonia Jacob von Flemming J. Mateus von der Schulenburg Adan Sieniawski Estanislau Chomętowski Frederico IV Cristiano Detlev Reventlow Ulrico Cristiano Gyldenløve Pedro Tordenskjold Estanislau Chomętowski Iván Mazepa Danilo Apostol Ivan Skoropadski Frederico Guillerme I de Prusia Leopoldo I de Anhalt-Dessau Xurxo I de Gran Bretaña
Baixas
200 mil suecos mortos	Uns 75 mil rusos mortos Entre 14 e 20 mil polacos e saxóns mortos 60 mil dinamarqueses mortos

Entre os principais combates deste longo conflito destacan as batallas de Narva, Lesnaia e Poltava.

A alianza antisueca

A alianza entre Dinamarca, Rusia, Polonia e Saxonia tivo lugar en segredo durante o outono de 1699. Nese momento o gobernante chamado elector de Saxonia era tamén rei de Polonia. O 12 de febreiro de 1700, as tropas saxoas atacaron a cidade sueca de Riga e outras fortificacións en Livonia. O 20 de marzo, Frederico IV de Dinamarca interveu militarmente contra o ducado de Holstein-Gottorp, aliado de Suecia, comezando a guerra. Rusia, pola súa banda, non tardaría en acosar o porto sueco de Narva, completando a ofensiva xeral.

A contraofensiva sueca

As primeiras campañas de Carlos XII (1700-1706)

Suecia tiña un excelente exército duns 77.000 homes. O rei sueco Carlos XII lanzouse primeiro contra Dinamarca, coa axuda de barcos holandeses e ingleses (nacións favorables á independencia do Ducado de Holstein-Gottorp). Desembarcando na illa onde se atopa a capital danesa, Carlos XII pronto obrigou a Frederico IV a retirarse do conflito, asinando o Tratado de Traventhal, o 18 de agosto de 1700.^[2]

Sen perder moito tempo, Carlos XII lanzouse entón contra os rusos. Desembarcando o seu pequeno exército en Livonia, marchou na cidade de Narva en pleno inverno e loitou contra os 40.000 rusos que rodeaban a cidade. Entón, movido por un odio persoal contra Augusto II, invadiu Polonia e, en 1704, someteu a Saxonia. Tamén conseguiu depoñer a Augusto II do trono de Polonia e poñer un polaco no seu lugar.

En lugar de volverse contra a Rusia do tsar Pedro I, Carlos XII permaneceu en Saxonia durante dous anos, consumindo recursos locais e formando un gran exército de mercenarios. Esta inacción súa permitiu ao tsar Pedro fundar a cidade de San Petersburgo e capturar pequenas guarnicións suecas ao longo do Báltico.

Dotado de recursos tomados de Saxonia e cun exército de 42 mil homes, o rei sueco abandonou as terras de Augusto II en agosto de 1707, disposto a atacar Rusia. O tsar Pedro fixo algunhas propostas para a paz, pero foron ignoradas.

Despois de expulsar ás forzas rusas estacionadas no leste de Polonia, Carlos XII invadiu Rusia. O exército de Pedro evolucionara desde a batalla de Narva, pero aínda foi derrotado en Lesnaia. Os suecos, pola súa banda, comezaron a sufrir problemas de abastecemento e o seu convoi principal foi interceptado e destruído. Buscando resolver este problema e tamén evitar o rigor do inverno ruso, Carlos XII dirixiuse a Ucraína, onde recibiu a axuda do hetman Iván Mazepa. Esta estratexia non tivo éxito e en 1709 detivo a súa marcha pola pequena fortificación de Poltava, onde foi derrotado de forma decisiva. Con só 1.500 homes, o rei de Suecia tivo que fuxir cara a Moldova onde, durante cinco anos, estivo baixo o control do goberno do Imperio Otomán. Durante a súa ausencia, Suecia sufriu sucesivas derrotas, que selaron o destino do país.

O regreso de Carlos XII deu un impulso temporal ao esforzo bélico, pero o rei foi finalmente asasinado en 1718. A guerra rematou finalmente en 1721. Suecia perdeu gran parte do territorio que conquistara durante o século XVII e perdeu para sempre o seu papel de potencia europea.

Notas

1. Nogueira, Adeilson. A Grande Guerra Do Norte (en portugués).
2. "Freden i Traventhal | svenska freder - historiesajten". Consultado o 2020-12-03.

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Gran Guerra do Norte

Bibliografía

• TARLE, Evgueni - La Guerre du Nord, Edicións de Moscova, URSS, 1966;
• Bushkovich, Paul. "Peter the Great and the Northern War", en Dominic Lieven (ed), The Cambridge History of Russia: Imperial Russia, 1689–1917. Cambridge University Press, 2006. pp. 489-503.

---

Este artigo sobre historia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---