Suíza italiana

A Suíza italiana (en italiano: Svizzera Italiana, en alemán: Italienische Schweiz, en francés: Suisse italienne, en romanche: Svizra Italiana), é o conxunto de zonas de Suíza en que é usual o idioma italiano ou algúns dialectos alpinos da lingua lombarda.

Distribución dos idiomas oficiais en Suíza, en violeta a zona de fala italiana (ano 2000).

Distribución lingüística no cantón dos Grisóns

Áreas

A Suíza italiana comprende as seguintes áreas:

• O cantón do Tesino, que constitúe o único cantón suízo no cal o idioma italiano é a exclusiva lingua oficial aínda que existe o pequeno enclave alemanófono de Bosco-Gurin poboado por unhas centenas de valsers.
• O cantón dos Grisóns, no cal o italiano é unha das tres linguas oficiais xunto ao alemán e ao retorrománico. A zona italófona (Grisones Italiano) nos Grisóns corresponde aos seguintes vales:
  • Val Mesolcina.
  • Val Calanca.
  • Val Bregaglia.
  • Val Poschiavo.
  • Tamén está presente en Val Moesa.
  • O italiano é tamén unha das tres linguas oficiais da comuna de Bivio, sempre nos Grisóns e a única comuna suíza na vertente norte dos Alpes que ten o italiano como idioma oficial onde constitúe a lingua materna do 29% dos seus 220 habitantes.

En total a extensión da Suíza Italiana é de aproximadamente 3.500 km², tendo cara ao ano 2000 unha poboación roldando os 400.000 habitantes dos cales 80.000 eran estranxeiros.

Principais centros da Suíza Italiana

Os principais centros atópanse no cantón do Tesino e son:

• Bellinzona, capital do cantón do Tesino,
• Lugano, na costa do lago de Lugano próximo á fronteira italiana, Lugano é centro máis importante da Suíza Italiana.
• Chiasso e Mendrisio no confín entre Italia e Suíza, próximos a Como
• Locarno e Ascona sobre o lago Maggiore preto do límite italiano.
• Airolo case na entrada meridional do Túnel de San Gotardo.

Mapa do cantón Tesino, o único cantón suízo exclusivamente de idioma italiano.

Infraestrutura

Desde 1996 a poboación italófona de Suíza pode ter como referente unha universidade propia a Università della Svizzera italiana (Universidade da Suíza Italiana), con sede en Lugano e Mendrisio. O outro istituto de ensino superior nesta rexión é a Scuola Universitaria Professionale della Svizzera Italiana (Escola Universitaria Profesional da Suíza Italiana) con sede en Manno.

O principal aeroporto é o de Agno, aínda que o italiano de Milán (aeroporto internazionale di Milano Malpensa) é facilmente accesible.

Radio e Televisión

Na Suíza Italiana existen desde hai décadas un sistema de radio e televisión en italiano, a televisión en italiano iniciou as súas transmisións en 1961. A RTSI (Radio e Televisión da Suíza Italiana) entre os 1960 e 1970 tiña moito público na Italia Setentrional porque emitía programas en cor moito antes que a RAI.

Véxase tamén

Outros artigos

• Suíza romanda (Suíza francesa)
• Suíza alemá