Numeración romana
sistema de numeración non posicional desenvolto na Antigua Roma / From Wikipedia, the free encyclopedia
O sistema de numeración romana desenvolveuse na antiga Roma e utilizouse en todo o seu imperio. Neste sistema as cifras escribense con determinadas letras, que representan os números. As letras son sempre maiúsculas, xa que no alfabeto romano non existen as minúsculas.
Decimal | Romana |
---|---|
1 | I |
5 | V |
10 | X |
50 | L |
100 | C |
500 | D |
1000 | M |
As equivalencias dos numerais romanos co sistema decimal son as seguintes:
No sistema de numeración romano as letras deben situarse da orde de maior valor para a de menor valor. Non se deben escribir máis de tres I, ou tres X, ou tres C en calquera número. Se estas letras se sitúan á fronte dun V, un L, ou un D, respectivamente, subtráese o seu valor á cifra das ditas letras. Debe notarse que isto non foi sempre así, senón que os romanos usaban inicialmente a repeticion de 4 elementos, así 4 puñan IIII e non IV, e o mesmo para XXXX etc.
Os romanos descoñecían o cero, introducido posteriormente polos árabes, de forma que non existe ningunha forma de representación deste valor.
Para cifras elevadas os romanos utilizaban un hifen colocado por riba da letra correspondente. O hifen multiplicaba o valor da letra por 1.000. Por exemplo, un C con hifen superior correspondía ao valor 100.000 (100 × 1.000), e un M con hifen superior correspondía ao valor 1.000.000 (1.000 × 1.000). Este método permitía escribir cifras realmente altas.
Preséntanse varios exemplos de números romanos, coas súas equivalencias decimais:
Decimal | Romana |
---|---|
1 | I |
2 | II |
3 | III |
4 | IV |
5 | V |
6 | VI |
7 | VII |
8 | VIII |
9 | IX |
10 | X |
104 | CIV |
1444 | MCDXLIV |
2003 | MMIII |