Ceit Fhoirbeis

'S e neach-poileataigs Albannach a tha ann an Ceit Fhoirbeis, BPA (Beurla: Kate Forbes).

Ceit Fhoirbeis
Ball 5mh Pàrlamaid na h-Alba 5 dhen Chèitean 2016 - 5 dhen Chèitean 2021 ← Dave Thompson Sgìre: An t-Eilean Sgitheanach, Loch Abar agus Bàideanach Taghadh: Taghadh Albannach 2016 Ball 6mh Pàrlamaid na h-Alba 6 dhen Chèitean 2021 - Sgìre: An t-Eilean Sgitheanach, Loch Abar agus Bàideanach Taghadh: Taghadh Albannach 2021 Rùnaire a’ Chaibineit airson an Ionmhais agus an Eaconamaidh 18 dhen Chèitean 2021 -
Beatha
Breith	Inbhir Pheofharain, 6 dhen Ghiblean 1990
Dùthaich	Alba
Foghlam
Foghlam	Acadamh Inbhir Pheofharain Selwyn College (en)
Cànain	Beurla Gàidhlig
Dreuchd
Dreuchd	neach-poileataigs
Creideamh
Pàrtaidh poileataigeach	Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba

Bha i na sgoilear aig Acadamaidh Inbhir Pheofharain agus dh'ionnsaich i eachdraidh aig Oilthigh Chambridge. An dèidh do rinn i ceum maighstireachd air eachdraidh de dh'eilthireachd aig Oilthigh Dhùn Èideann, dh'obair i airson Dave Thompson BPA agus mar chunntasair airson Barclay's.^[1]

Chaidh na BPA airson An t-Eilean Sgitheanach, Loch Abar agus Bàideanach ann an 2016 is na Ministear an Ionmhais Phoblaich agus na h-Eaconomaidh Didseataich nuair an do chrath Nicola Sturgeon a caibineit ann an 2018.^[2] Ann an 2020 ghabh i òraid a' bhuidseid is i na chiad bhean a rinn sin às dèidh Derek Mackay leig a dhreuchd dheth,^[3] agus an-sin chaidh i na Rùnaire Ionmhais.^[4] Ghabh Iain MacShuibhne a h-àite nuair a chaidh i air fòrladh màthaireil ann an 2022.^[5]

Tagraiche ceannardas Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba 2023

Faic Taghadh ceannardas Partaidh Nàiseanta na h-Alba 2023

Thill i à fòrladh màthaireil agus dh'fhoillsich i gun seas i airson ceannardas Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba agus mar sin prìomh-mhinistearachd na h-Alba an aghaidh Humza Yousaf agus Ash Regan an dèidh do Nicola Sturgeon innis gun leig ise a dreuchd suas.^[6] Gidheadh, chaill i taic bho Clare Haughey agus Tom Arthur, am measg chàich, nuair a dh'inns i gun robh i an aghaidh poileasaidhean a' phàrtaidh mu pòsadh aona-ghnèitheach agus atharrachadh gnè.^[7]

Bhuannaich i 20,559 bhòt (40.7%) anns a' chiad runnd is 23,890 (47.9%) anns an dàrna runnd, a choisinn Humza Yousaf.^[8] Tha i na suidhe air na beingean-cùil an dèidh sin.^[9]

Air ais anns an Riaghaltas

An dèidh do Humza Yousaf an ceannardas fhàgail dhearbhaich i nach seasadh i a-rithist ach bhiodh i toilichte a bhith ann an riaghaltas Iain MacShuibhne^[10] agus chaidh i na leas-phrìomh-mhinistear na h-Alba.^[11]

Seasamh poileataigeach

Ged a tha i air làmh deas a' phàrtaidh, dh'fhoillsich i agus dà BPA eile aithris air eaconamaidh shoirbheis còmhla ris a' bhuidheann-beachdachaidh Common Weal.^[12]

Ceanglaichean a-mach

• Kate Forbes - làrach-lìn oifigeil (Beurla)
• Pàrlamaid na h-Alba: Kate Forbes - MSPs (Beurla)
• They Work for You: Kate Forbes (Beurla)
• BBC Naidheachdan 2016-06-27: “Call £100m ri linn Brexit” - beachd aig Ceit Fhoirbeis
• BBC Naidheachdan 2016-08-09: Dìon air a' Ghàidhlig ann an reachdas - beachd aig Ceit Fhoirbeis
• BBC Naidheachdan 2018-06-27: Àrdachadh dreuchd dha Ceit Fhoirbheis
• BBC Naidheachdan 2020-02-17: Ceit Fhoirbeis na Rùnaire Iomhais

Iomraidhean

1. “Personal Information”. Pàrlamaid na h-Alba. Air a thogail 9mh dhen t-Sultain 2016.
2. “Àrdachadh dreuchd dha Ceit Fhoirbeis”, Naidheachdan a' BhBC. 27mh dhen Ògmhios 2018. Air a thogail 28mh dhen Ògmhios 2018. 
3. “Kate Forbes becomes first woman to deliver Scottish budget after Mackay quits”, The National. 6mh dhen Ghearran 2020. Air a thogail 7mh dhen Ghearran 2020. 
4. “Ceit Fhoirbeis na Rùnaire Iomhais”, Naidheachdan a' BhBC. 17mh dhen Ghearran 2020. Air a thogail 26mh dhen Ghearran 2020. 
5. “Kate Forbes maternity cover”. Riaghaltas na h-Alba. Air a thogail 22mh dhen Ghearran 2023.
6. “Ceit Fhoirbeis a' seasamh airson ceannard an SNP”, Naidheachdan a' BhBC. 20mh dhen Ghearran 2023. Air a thogail 6mh dhen Mhàrt 2023. 
7. Brooks, Libby: “Kate Forbes defiant despite backlash over equal marriage views”, The Guardian. 21mh dhen Ghearran 2023. Air a thogail 22mh dhen Ghearran 2023. 
8. Carrell, Severin ⁊ Brooks, Libby: “Humza Yousaf elected leader of Scottish National party”, The Guardian. 27mh dhen Mhàrt 2023. Air a thogail 19mh dhen Ghiblean 2023. 
9. “Caibineat ùr air a thaghadh”, Naidheachdan a' BhBC. 29mh dhen Mhàrt 2023. Air a thogail 19mh dhen Ghiblean 2023. 
10. “Ceit Fhoirbeis air dearbhadh nach seas i 'son ceannas an SNP”, Naidheachdan a' BhBC. 2na dhen Chèitean 2024. Air a thogail 2na dhen Chèitean 2024. 
11. “Ceit Fhoirbeis a' faighinn dreuchd an Leas-Phrìomh Mhinisteir”, Naidheachdan a' BhBC. 8mh dhen Chèitean 2024. Air a thogail 8mh dhen Chèitean 2024. 
12. Forbes, Kate ⁊ McKee, Ivan ⁊ Thomson, Michelle (17mh dhen Ghiblean 2023): “Giving substance to the wellbeing economy”. Common Weal. Air a thogail 19mh dhen Ghiblean 2023.

Buill Pàrlamaid na h-Alba airson na Gàidhealtachd agus nan Eilean

Buill sgìreil	Liam MacArtair (Arcaibh) • Jenni Minto (Earra-Ghàidheal agus Bòd) • Gail Ros (Gallaibh, Cataibh agus Ros) • Ceit Fhoirbeis (An t-Eilean Sgitheanach, Loch Abar agus Bàideanach) • Alasdair Allan (Na h-Eileanan an Iar) • Ridseard Lochhead (Moireabh) • Beatrice Wishart (Sealtainn)
Buill liosta	Dòmhnall Camshron • Edward Mountain • Jamie Halcro Johnston • Dùghlas Ross • Ariane Burgess • Rhoda Ghrannd • Emma Roddick

Leas-phrìomh-mhinistearan na h-Alba

Seumas Uallas (7 an Cèitean 1999 gu 23 an t-Ògmhios 2005) • Nicol Stephen (27 an t-Ògmhios 2005 gu 16 an Cèitean 2007) • Nicola Sturgeon (16 an Cèitean 2007 gu 19 an t-Samhain 2014) • Iain MacShuibhne (21 an t-Samhain 2014 gu 29 am Màrt 2023) • Seòna Robasdan (29 am Màrt 2023 gu 9 an Cèitean 2024) • Ceit Fhoirbeis (9 an Cèitean 2024–)

 

Riaghaltas na h-Alba

Caibineit	MacShuibhne (Prìomh-mhinistear) Fhoirbeis (Leas-phrìomh-mhinistear, Eaconamachd agus Gàidhlig) Seòna Robasdan (Ionmhas) Gray (Slàinte) Gilruth (Foghlam agus sgilean) Hyslop (Còmhdhail) NicAilein (Còmhdhail agus Net Zero) Gougeon (Cùisean Dùthchail, Ath-leasachadh Fearainn agus na h-Eileanan) Aonghas Robasdan (Bun-reachd, Cùisean thall thairis agus Cultar) Constance (Ceartas agus Cùisean na dùthcha) Somerville (Ceartas Sòisealta)
Ministearan	Hepburn (Gnìomhachas na Pàrlamaid) Lochhead (Gnìomhachas) Arthur (Cosnadh agus seilbheachd) McKee (Ionmhas poblach) Don (Clann, daoine òga agus gealladh nan corrag beaga) Dey (Foghlam àrd-ìre agus adhartach) Brown (Fulangaichean agus sàbhailteachd na coimhearsnachd) Martin (Gnìomh na gnàth-shìde) Fairlie (Àiteachas agus comas-ceangail) Minto (Slàinte phoblach agus slàinte nam ban) Todd (Cùram sòisealta, sunnd agus spòrs) McKelvie (Drugaichean agus poileasaidh alcoil) Stewart (co-ionannachdan) McLennan (Taigheadas)
Oifigearan an Lagha	Bain (Morair Tagraidh) Charteris (Àrd-neach-lagha a' Chrùin)