Alexandru Ioan Cuza

B' e oifigear an airm, rèabhlaideach, neach-poileataigs agus prionnsa à Romàinia a bh' ann an Alexandru Ioan Cuza (IPA: ˈalekˈsandru iˈo̯aŋ ˈkuza, Bârlad, 20 am Màrt 1820 - Heidelberg, 15 an Cèitean 1873).^[1] Bhuinneadh e do theaghlach Ortodogsach iar-fhlaitheach - bha athair na uachdaran-fearainn (Romàinis: boyar) roimhe. Fhuair e a chuid foghlaim aig Oilthigh Pharis agus phòs e aig Elena Rosetti à Iași ann an 1844.^[2] Chaidh ainmeachadh Domnitor (Gàidhlig: riaghladair) ann an aonadh pearsanta rìoghail an dà chuid air Moldobha agus Țara Românească ann an 1859.^[3] B' ann mar seo a chaidh Principatele Unite (Gàidhlig: Prionnsalachdan Aonaichte) agus an uair sin Romàinia a chruthachadh. Mar Riaghladair nam Prionnsalachdan Aonaichte, thug e taic dhan iomairt phoileataigeach agus dioplomasach a dh'iarradh air Impireachd nan Otomanach - an stàit àrd-uachdaran os cionn nam Prionnsalachdan fad linntean - gun aithnicheadh i aonadh Moldobha agus Țara Românească. Mu dheireadh thall, ann an 1862, b' urrainn do Chuza aonadh rianachail agus bun-reachdail nam Prionnsalachdan ann an aon stàit le a prìomh-bhaile agus a pàrlamaid ann am Bucharest ruigsinn.^[4] Chuir a dhealas airson ath-leasachadh poileataigeach agus sòisealta na Tòraidhich agus Libearalaich raidigeach na aghaidh, a' mhòr-chuid dhuibh uachdarain-fearainn agus luchd-gnothaich às a' chlas Chalpasach. Air 22 an Gearran 1866, thugadh airsan crùn a leigeil dhe agus b' fheudar dha an dùthaich fhàgail. Chaochail e thall thairis ann an Heidelberg ann an 1873.^[5]

Alexandru Ioan Cuza
lord of Moldavia (en) 5 dhen Fhaoilleach 1859 - 5 dhen Ghearran 1862 ← Grigore Alexandru Ghica (mul) lord of Wallachia (en) 24 dhen Fhaoilleach 1859 - 5 dhen Ghearran 1862 ← Barbu Dimitrie Știrbei (en) Prince of Romania (en) 24 dhen Fhaoilleach 1862 - 23 dhen Ghearran 1866 ← no value - Carol I of Romania (en) →
Beatha
Breith	Bârlad, 20 dhen Mhàrt 1820
Dùthaich	Principality of Moldavia Wallachia United Principalities of Moldavia and Wallachia
Bàs	Heidelberg, 15 dhen Chèitean 1873
Àite-adhlacaidh	Trei Ierarhi Monastery (en) Voinești (en)
Teaghlach
Athair	Ioan Cuza
Màthair	Sultana Cozadini
Cèile	Elena Cuza (en)  (1844 -  unknown value)
Càraid	Marija Obrenović (en)
Clann	liosta Alexandru Al. Ioan Cuza (en) Dimitrie Cuza (en)
Foghlam
Foghlam	Oilthigh Pharas
Cànain	Fraingis Romàinis
Dreuchd
Dreuchd	neach-poileataigs, oifigear, rèabhlaideach agus lagh-eòlaiche
Duaisean a fhuaras	liosta Order of the Redeemer Order of Saints Maurice and Lazarus Order of the Medjidie Order of Osmanieh
Creideamh
Creideamh	Eaglais Ortodogsach Romàinia