From Wikipedia, the free encyclopedia
'S e reuladair agus neach-smaoin ainmeil a bh' ann an Galileo (Pisa, 15 an Gearran 1564–Firenze, 8 am Faoilleach 1642). Thog e prosbaig agus gloinn-amhairc gus am b' urrainn dha coimhead ri na rionnagan agus planaidean eile. Is e a chiad duine a lorg ceithir de na gealaich aig Iupatair agus smaoinich e air toir de na laghan ann an nàdar-feallsanachd. Bha e cuideachd ball dhen Accademia dei Lincei, a' chiad comann saidheansail.[1]
| Galileo Galilei | |
|---|---|
 | |
| Beatha | |
| Ainm slàn | Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei |
| Breith | Pisa, 15 dhen Ghearran 1564 |
| Dùthaich |
Diùcachd Florence (1564 - 1569) Àrd-diùcachd Tuscany (1569 - 1642) |
| Àite-fuirich |
Pisa Padova Firenze |
| Bàs |
Arcetri (en)  , 8 dhen Fhaoilleach 1642 |
| Àite-adhlacaidh |
Bàislig Santa Croce Tomb of Galileo Galilei (en) |
| Teaghlach | |
| Athair | Vincenzo Galilei |
| Màthair | Giulia Ammannati |
| Cèile | no value |
| Càraid |
Marina Gamba (en) |
| Clann |
liosta
|
| Bràithrean ⁊ peathraichean |
liosta
|
| Foghlam | |
| Foghlam |
Oilthigh Pisa (1581 - 1585) : Eòlas-leighis, matamataig |
| Stiùiriche an teusais |
Ostilio Ricci (en) |
| Oileanaich dotaireachd |
Giuseppe Biancani (en) Benedetto Castelli (en) Mario Guiducci (en) Vincenzo Viviani (en) |
| Cànain |
Laideann Eadailtis |
| Oileanaich |
Niccolò Arrighetti (en) Giuseppe Biancani (en) |
| Dreuchd | |
| Dreuchd | reul-eòlaiche, feallsanaiche, matamataigear, fiosaigiche, innleachdair, reul-dhraoidh, iom-eòlaiche, neach-teagaisg oilthigh, neach-saidheans, einnseanair agus feallsanaiche |
| Àitichean-obrach | Pisa, Padova agus Firenze |
| Fastaichean |
Oilthigh Pisa (1589 - Oilthigh Phadua (1592 - |
| Obraichean comharraichte |
Galilean transformation (en) equations for a falling body (en) |
| Duaisean a fhuaras |
liosta
|
| Ballrachd |
Accademia della Crusca (en) Acadamh nan Lincei Accademia delle Arti del Disegno (en) |
| Creideamh | |
| Creideamh |
Latin Church (en) |
 | |
Seach gun robh Galileo den beachd gur e a' ghrian a bha na meadhan an Slighe Chloinn Uisnich an àite an t-saoghal chuir an eaglais Caitligeach e an sàs agus bha iad a maoidheadh a mharbhadh. Gheall e gun do dh'atharraich e creideamhan ach dìreach airson a bheatha a shàbhaladh. Chùm an eaglais e fo smachd agus anns an taigh aige airson a chòir den beatha aige.
Ged 's a tha Galileo comharraichte an latha an diugh airson a h-obair an feallsanachd-nàdurra, bha e cuideachd, mar a bha an cuid bu mhòr de Ollamhan Caitligeach na linn, na h-Ollamh-Dhiadhaidh. Thog e, an lùib a chuid rannsachaidh an saidheans-nàdurra, ceist cudthromach mu deidhinn an càirdeas eadar firinn spioradail agus firinn an saoghal nàdurra. B' anns a cheist seo "An e gu bheil fìrinnean spioradail agus nàdurra neo-eisimeileach: fìrinnean spioradail a bhuannachd do saoghal spioradail a-mhàin agus fìrinnean nàdurra a bhuannachd do an duil nàdurra a-mhàin neo An e gu bheil fìrinnean spioradail agus fìrinnean nàdurra còmhla na roinnean de an aon firinn?" Tha an ceist seo na h-aobhar connspaid aig cuid eadhan dhan latha an diugh. Thàinig Galileo fhèin ris a cho-dhùnadh gu robh fìrinnean spioradail agus nàdurra co-cheangailte o chionn 's nach urrainn do firinn cuir an aghaidh firinn.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
