Pablo Neruda

Scríbhneoir agus file Sileach ab ea Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto (1904 - 1973), nó Pablo Neruda mar is fearr aithne air. Rugadh é ar an 12 Iúil 1904 i gcathair Parral na Sile agus fuair sé bás ar an 23 Meán Fómhair 1973 i gcathair Santiago na Sile, faoi chúinsí amhrasacha.^[1]

Pablo Neruda

Pablo Neruda

Beathaisnéis
Breith	(es) Ricardo Eliécer Neftalí Reyes Basoalto 12 Iúil 1904 Parral (an tSile)
Bás	23 Meán Fómhair 1973 69 bliana d'aois Santiago de Chile (an tSile)
Siocair bháis	Nimhiú
Áit adhlactha	Isla Negra (en)
Ambassador of Chile to France (en)
1971 – 1972
Seanadóir na Sile
4 Márta 1945 – Meán Fómhair 1948
Faisnéis phearsanta
Idé-eolaíocht pholaitíochta	Cumannachas
Reiligiún	Aindiachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil na Sile
Teanga dhúchais	an Spáinnis
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Litríocht, taidhleoireacht agus polaitíocht
Gairm	file, liriceoir, dírbheathaisnéisí, polaiteoir, taidhleoir, scríbhneoir
Tréimhse oibre	1922 –  1973
Ball de pháirtí polaitíochta	Páirtí Cumannach na Sile (1945–)
Ball de	Modern Language Association (en) (1950–) Academy of Arts of the GDR (en) Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá
Spéis aige/aici i	Osréalachas, réalachas agus nuacht
Seánra	Filíocht agus prós
Faoi thionchar	Gustavo Adolfo Bécquer, Rubén Darío, Federico García Lorca, Walt Whitman, Francisco de Quevedo agus Arthur Rimbaud
Ainm cleite	Pablo Neruda
Teangacha	An Spáinnis agus an Fhraincis
Saothar
Saothar suntasach (1923) Crepusculario (en) (1924) Veinte poemas de amor y una canción desesperada (1933) Residencia en la tierra (1950) Canto general (1966) Arte de pájaros (1967) Fulgor y muerte de Joaquín Murieta
Teaghlach
Céile	Marijke Antonieta Hagenaar Vogelzang (1930–) Delia del Carril (1943–1966) Matilde Urrutia (1965–1973)
Athair	José del Carmen Reyes Morales  agus Rosa Neftalí Basoalto Opazo
Gradam a fuarthas (2008)  Grawemeyer Award for Music Composition (en) (1972)  Golden Wreath (en) (1971)  Duais Nobel sa Litríocht (1967)  Duais Idirnáisiúnta Viareggio-Versilia (1964)  Atenea awarding (en) (1955)  World Peace Council prizes (en) (1953)  International Stalin Prize for Peace (en) (1945)  National Prize for Literature (en)  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Náisiúnta San Marcos  Commander of the Order of the Sun of Peru‎ (en)  honorary doctor of the Pontifical Catholic University of Chile (en)  Ord an Iolair Astacaigh
Ainmnithe do (1965) Duais Nobel sa Litríocht (1964) Duais Nobel sa Litríocht (1963) Duais Nobel sa Litríocht (1962) Duais Nobel sa Litríocht (1961) Duais Nobel sa Litríocht (1956) Duais Nobel sa Litríocht
Síniú

Meastar gurb eisean duine desna filibh Sileacha is tábhachtaí, ar aon chéim le Gabriela Mistral, Pablo de Rokha agus Vicente Huidobro. De réir an scríbhneoir Gabriel García Márquez áfach, ba é Neruda "an file ba mhó den 20ú haois a scríobh in aon teanga."^[2]

Bronnadh Duais Nobel na Litríochta ar Neruda sa bhliain 1971.

Chomh maith leis an bhfilíocht, bhí Neruda ina thaidhleoir - do chaith sé tréimhse mar ambasadóir na Sile chun na Fraince - agus ina pholaiteoir, ar an eite chlé.

Yo acuso - Pablo Neruda, 1948

Bás agus conspóid

D'éirigh an t-arm faoin ginearál Augusto Pinochet amach i gcoinne Allende ar 11 Meán Fómhair 1973. Ghlac Pinochet seilbh ar rialtas na Sile agus cailleadh Neruda cúpla lá níos déanaí.

Rinne na húdaráis an corp a dhí-adhlacadh i 2013. Tá an mhistéir gan fuascailt go fóill.^[3]

Féach freisin

Tagairtí

1. "Pablo Neruda, escenas de la vida bohemia". www.magicasruinas.com.ar. Dáta rochtana: 2021-09-23.
2. A Reading in Honor of Pablo Neruda's Centennial - i mBéarla
3. Santiago AP (2017-10-21). "Pablo Neruda did not die of cancer: Experts" (en). The Daily Star. Dáta rochtana: 2021-09-23.