Joseph Louis Gay-Lussac

Ceimicí is fisiceoir a rugadh i St Léonard na Fraince ab ea Joseph Louis Gay-Lussac (1778-1850). Chuaigh sé in airde i mbalúin arís is arís eile chun staidéar a dhéanamh ar an maighnéadas domhanda agus samplaí aeir ag airdí éagsúla a bhailiú len iad a anailísiú. Óna chuid taighde, dhíorthaigh sé dlí na dtoirteanna, a dtugtar dlí Gay-Lussac air, i 1808. Is é an dlí seo ná nuair a chuingríonn dhá ghás le chéile, cuingríonn siad de réir toirte ar aon dul lena gcuingriú de réir maise. Mar shampla, nuair a chuingríonn 1 g hidrigine le 8 g ocsaigine, faightear 9 g galuisce mar thoradh. Nuair a chuingríonn 2 m³ hidrigine le 1 m³ ocsaigine, is é 3 m³ galuisce an toradh. Uaidh seo, dhíorthaigh Avogadro coincheapanna na maise adamhaí, na maise móilíní, agus an mhóil.^[1]

Joseph Louis Gay-Lussac

Beathaisnéis
Breith	6 Nollaig 1778 Saint-Léonard-de-Noblat, An Fhrainc
Bás	9 Bealtaine 1850 71 bliana d'aois Páras, An Fhrainc
Áit adhlactha	Reilig Père-Lachaise, 26 48° 51′ 38″ N, 2° 23′ 41″ E Grave of Joseph Louis Gay-Lussac (en)
136 Uachtarán Acadamh na nEolaíochtaí
1 Eanáir 1834 – 31 Nollaig 1834 ← Étienne Geoffroy Saint-Hilaire (en) – Augustin Saint-Hilaire (en)  →
124 Uachtarán Acadamh na nEolaíochtaí
1 Eanáir 1822 – 31 Nollaig 1822 ← Pierre-François Percy (en) – Louis Jacques Thénard →
Tiarnaí na Fraince
Ball de Thionól Náisiúnta na Fraince
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	École polytechnique Ollscoil Pháras École des Ponts ParisTech
Céim acadúil	ollamh
Comhairleoir dochtúireachta	Claude Louis Berthollet
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Ceimic agus fisic
Suíomh oibre	Páras
Gairm	comhalta boird (1840–1850), innealtóir, múinteoir ollscoile, polaiteoir, ceimiceoir, fisiceoir
Fostóir	Ollscoil Pháras École polytechnique Manufacture royale de glaces de miroirs (en) , cathaoirleach
Ball de	Accademia delle Scienze di Torino (1833–) An Cumann Ríoga (1815–) Acadamh na nEolaíochtaí (1806–) Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL Academy of Science for Public Utility (en) Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí na Baváire Acadamh Ríoga na Prúise um Eolaíocht Acadamh Rúiseach na nEolaíochtaí Acadamh Ríoga Ealaíon agus Eolaíochtaí na hÍsiltíre Société Philomathique de Paris Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá
Mac/iníon léinn de chuid	Claude Louis Berthollet
Mac/iníon léinn	Théophile-Jules Pelouze
Teangacha	An Fhraincis agus Béarla
Saothar
Saothar suntasach Dlí Charles Dlí Gay-Lussac
Suíomh a chartlainne	Cartlann ETH Zürich [ CH-001807-7:Hs 587] École polytechnique Saint-Gobain
Teaghlach
Céile	Geneviève-Marie-Joseph Rojot (1809–)
Duine muinteartha	Simon François Gay de Vernon ()
Gradam a fuarthas (6 Aibreán 1815)  Ball Eachtrach den Chumann Ríoga (1809)  Duais Galvanism  Ard-Oifigeach den Légion d'honneur  Pour le Mérite  Comhalta d'Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá  Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste  72 ainm ar Thúr Eiffel
Síniú

Tagairtí

1. Hussey, Matt (2011). "Joseph Louis Gay-Lussac". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 308.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.