From Wikipedia, the free encyclopedia
Gás nimhe nach bhfuil boladh as ná dath ann is ea an aonocsaíd charbóin, CO. Gintear é nuair a chuirtear carbón nó comhdhúile carbóin trí thine agus an ocsaigin ag éirí gann, ionas nach féidir an carbón a dhó ina dhé-ocsaíd. Tá an chuma ar an scéal go bhfuil feidhmeanna nádúrtha éigin ag an aonocsaíd charbóin san orgánach, ach tríd is tríd is nimh í, agus í ag oibriú cosúil leis an gciainíd. Is é sin, téann an móilín aonocsáide carbóin in áit na hocsaigine i móilíní haemaglóibíne san fhuil, ionas nach féidir leis an haemaglóibín ocsaigin a iompar a thuilleadh.
 | |
| Substaint cheimiceach | aicme eintiteas ceimiceach |
|---|---|
| Mais mhóilíneach | 27.99491462 Da |
| Tacsón ina n-aimsítear é | |
| Ról | antimetabolite (en)  , gaseous signaling molecule (en) , developmental toxicant (en) agus príomh-mheitibilít |
| Struchtúr ceimiceach | |
| Foirmle cheimiceach | CO |
 | |
| SMILES canónta | Model 2D [C-]#[O+] |
| InChI | Model 3D |
| Airí | |
| Dlús | 0.00125 g/cm³  |
| Luas forleata fuaime | 338 m/s (0 °C, gás) |
| Tuaslagthacht | 2 g/100 g (uisce, 20 °C) |
| Móimint leictreach dhépholach | 0.11 D |
| Pointe leáite | −205 °C −205 °C |
| Fiuchphointe | −192 °C (a 760 Torr) −191.5 °C (a 101.325 kPa) |
| Eantrópach mólarach caighdeánach | 197.7 J/(mol K) |
| Móimint leictreach dhépholach | 0.11 D |
| Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe | −110.52 kJ/mol |
| Galbhrú | 35 atm (a 20 °C) |
| Guais | |
| Teorainn inlasta íochtair | 12.5 vol% |
| Teorainn inlasta uachtarach | 74 vol% |
| Meánteorainn nochta ualaithe ama | 40 mg/m³ (10 h, luach ar iarraidh) 55 mg/m³ (8 h, Stáit Aontaithe Mheiriceá) |
| Uasteorainn nochta | 229 mg/m³ (luach ar iarraidh) |
| Láithreach contúirteach don bheatha nó sláinte | 1,380 mg/m³ |
| NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response () | |
| Eile | |
| éadathachas, odorlessness (en) , tastelessness (en) agus gás inlasta | |
Nimhiú ó aonocsaíd charbóin is cúis le bás daoine ar fud na cruinne, nuair a bhíonn teasairí ag feidhmiú go lochtach nó nuair nach mbíonn aerchóireáil nó gaothráin ag feidhmiú mar is ceart. Is deacair diagnóis a dhéanamh ar nimhiú den chineál seo, rud a fhágann gur minic nach smaointítear air i gcásanna ina mbíonn daoine tinn. Fágann an nimhiú dath dearg na silíní ar an gcorp uaireanta (cé nach comhartha iontaofa é sin).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
