Wolfgang Pauli

Fisiceoir teoiriciúil a rugadh i Vín na hOstaire ab ea Wolfgang Pauli (25 Aibreán 1900 – 15 Nollaig 1958). Chuir sé i bhfocail i 1925 prionsabal an eisiaimh nó prionsabal Pauli sa bhfisic chandamach. I 1931 réamhinis sé go raibh cáithnín neodrach ann ar thug sé neoidríonó air. Bhuaigh sé Duais Nobel na Fisice i 1945. Bhí saoránacht Mheiriceánach agus Eilvéiseach aige chomh maith le saoránacht Ostarach. I Zürich na hEilvéise a bhfuair sé bás.^[1]

Wolfgang Pauli

Beathaisnéis
Breith	(de) Wolfgang Ernst Pauli 25 Aibreán 1900 Vín (an Ostair-Ungáir)
Bás	15 Nollaig 1958 58 bliana d'aois Zürich (an Eilvéis)
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Ailse phaincréis)
Áit adhlactha	Reilig Zollikon 47° 20′ 10″ N, 8° 34′ 55″ E
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Caitliceach neamhchleachtach
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Ludwig Maximilian, München - fisic (1918–1921) Bundesgymnasium Döbling (en) - fisic (–1918)
Tráchtas acadúil	Über das Modell des Wasserstoff-Molekülions (1921 )
Comhairleoir dochtúireachta	Arnold Sommerfeld
Teanga dhúchais	an Ghearmáinis
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Meicnic chandamach agus fisic cháithníní
Gairm	fisiceoir teoiriciúil
Fostóir	ETH Zürich (1946–1958) Ollscoil Purdue (1942–1942) Ollscoil Michigan (1941–1941) Ollscoil Princeton (1940–1946) ETH Zürich (1928–1940) Ollscoil Hamburg (1923–1928) Institiúid Niels Bohr, Ollscoil Cóbanhávan (1922–1923) Ollscoil Göttingen (1921–1922)
Ball de	An Cumann Ríoga (Ball Eachtrach den Chumann Ríoga) (1953–) Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí Heidelberg (corresponding member (en) ) (1950–) Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí na Baváire Acadamh Ríoga Ealaíon agus Eolaíochtaí na hÍsiltíre Cumann Meiriceánach um Chur Chun Cinn na hEolaíochta Cumann Fisice Mheiriceá
Mac/iníon léinn de chuid	Max Born
Mac/iníon léinn	Markus Fierz, Sigurd Zienau agus Hans Frauenfelder
Teangacha	An Ghearmáinis agus Béarla
Ghlac sé/sí páirt i
1927	5th Solvay Conference on Physics (en)
Saothar
Saothar suntasach Prionsabal eisiaimh Pauli Pauli–Villars regularization (en) Pauli group (en) Pauli effect (en) Pauli matrices (en) Pauli equation (en) Pauli–Lubanski pseudovector (en)
Mac léinn dochtúireachta	Felix Villars, Nicholas Kemmer, Maurice Pryce, Armin Thellung, John Markus Blatt, Charles Enz, Beat Andreas Troesch, Philippe Choquard, Alexander Rusterholz, Paul Güttinger, Andreas Valkó, Saleh Selim-Younis, Hans Aeppli, Amos de-Shalit, Jean-Pierre Blaser, Max Robert Schafroth agus Igal Talmi
Suíomh a chartlainne	Cartlann ETH Zürich [ CH-001807-7:Hs 176]
Teaghlach
Céile	Käthe Margarethe Deppner Franziska Bertram (1934–)
Athair	Wolfgang Joseph Pauli  agus Berta Kamilla Pauli
Siblín	Hertha Pauli
Duine muinteartha	Friedrich Schütz (seanathair)
Gradam a fuarthas (22 Samhain 1958)  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Hamburg (Aibreán 1958)  Bonn Max Planck (1956)  Bonn Matteucci (23 Aibreán 1953)  Ball Eachtrach den Chumann Ríoga (1952)  Bonn Franklin (1945)  Duais Nobel san Fhisic (Deireadh Fómhair 1931)  Bonn Lorentz (Samhain 1926)  ollamh  dochtúireacht oinigh ó Ollscoil Vín
Ainmnithe do (1946) Duais Nobel san Fhisic (1945) Duais Nobel san Fhisic (1944) Duais Nobel san Fhisic (1943) Duais Nobel san Fhisic (1942) Duais Nobel san Fhisic (1941) Duais Nobel san Fhisic (1940) Duais Nobel san Fhisic (1938) Duais Nobel san Fhisic (1937) Duais Nobel san Fhisic (1935) Duais Nobel san Fhisic (1934) Duais Nobel san Fhisic (1933) Duais Nobel san Fhisic

Tagairtí

1. Hussey, Matt (2011). "Wolfgang Pauli". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 509.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.