From Wikipedia, the free encyclopedia
پادکست (به انگلیسی: Podcast)الگو:مصوب فرهنگستان یا وِبآوا [1] ، محتوایی صوتی است که از وب قابل دریافت است. وِبآوا، انتشار مجموعهای از پروندههای رسانه دیجیتال است که توزیع آن در اینترنت با استفاده از RSS یا پلتفرم های صوتی صورت میگیرد، و معمولا روزنامهنگاران آنها را بر روی یک پخشکنندهٔ موسیقی دیجیتال و قابل بارگیری قرار میدهند. این روش ارائهٔ محتوا، در سال ۲۰۰۴ محبوبیت پیدا کرد و گسترش یافت؛ و گاهی به آن رادیوی اینترنتی گفته میشود. از وِبآوا با عناوین «وبنوشتپخش» (blogcast) و «وبنوشت صوتی» (audio blog) نیز نام برده میشود.
این مقاله ممکن است برای مطابقت با استانداردهای کیفی ویکیپدیا نیازمند بازنویسی باشد. (ژوئیه ۲۰۲۴) |
برای دریافت آن، معمولاً از برنامههای خوراکخوان که از خدمات وب استفاده میکنند استفاده میشود و بر روی رایانههای خانگی یا پخشکنندههای موسیقی دیجیتال قابل بارگیری است. قابل ذکر است که عمل دریافت وِبآوا را وِبآواگیری (به انگلیسی: Podcatch) میگویند.
واژه Podcast (وِبآوا) از ترکیب دو واژه iPod (آیپاد) و broadcasting (پخش گسترده) ساخته شدهاست.[2][3][4]
واژهٔ Podcast (وِبآوا) از همآمیزی واژههای iPod (آیپاد) و broadcasting (پخش گسترده) پدید آمدهاست.[5]
ععدهای Podcast را سرواژه کلمات (Personal On-Demand Narrowcasting) میدانند که واژه NarrowCasting بهمعنی ارسال محدود در مقابل broadcasting بهمعنی ارسال بهصورت کلان است.
واژهنامهٔ جدید آمریکایی آکسفورد واژهٔ Podcast (وِبآوا) را برترین واژهٔ سال نامیده است. این لغتنامه تعریف لغوی این واژه را نیز بدین شکل آورده:
«برنامهای رادیویی یا مشابه که دیجیتالی ضبط شده و جهت بارگیری برای دستگاههای شخصی پخش صدا در اینترنت گذاشته میشود.»
pod هم معنی و هم ریشه پود فارسی و cast به معنای تابش است.
این روش با افزایش محبوبیت دستگاه پخش موسیقی دیجیتالی آیپاد به عنوان روشی آسان برای به اشتراک گذاشتن محتویات صوتی از طریق اینترنت، بهوجود آمد.
اولین بار مفهوم ضمیمه (enclosure) در خوراکهای آراساس را، تریستان لوئیس در اکتبر سال ۲۰۰۰ به صورت اولیه مطرح کرد. بعد به صورتی متفاوت، دیو واینر یکی از نویسندههای ساختار آراساس آن را اجرا کرد؛ و در بحث با آدام کوری منجر به عامل ضمیمه (enclosure) شد. این عامل جدید در آراساس ۰٫۹۲ این امکان را میداد که نشانی پروندههای صوتی-تصویری منتقل شود و گیرنده آن را درجا باز کند. مشتریِ این امکان جدید، وبنوشتهای صوتی بودند؛ ولی این امکان جدید به سرعت رواج پیدا نکرد. تا اینکه در سال ۲۰۰۱ این امکان در نرمافزار وبنوشتنویسی Radio Userland به عنوان یک مؤلفه ارسال و دریافت پروندهها اضافه شد و تنها چیزی که برای رسیدن به یک وِبآوا کم داشت، خودکار کردن این عمل بود.
این روش وبنوشتنویسی تا سال ۲۰۰۳ پیشرفت کرد و وبنوشتنویسی را به سمت جدیدی برد. نمونهای تأثیرگذار استفاده از این فناوری در وبنوشتِ کریستوفر لیدون، نویسنده سابق نیویورک تایمز بود. در اکتبر سال ۲۰۰۳ بود که اولین بار از iTunes برای انتقال محتوای آراساس به آیپاد استفاده شد. آدام کوری برنامهای برای انتقال از آراساس به آیپاد ارائه کرد که iPodder نام داشت.
در فوریه ۲۰۰۴ بن همرسلی در روزنامه گاردین مقالهای نوشت که در آن به کار لیدون اشاره میکرد. برای شرح این کار کلمات مختلفی بکار برد که در بین آن Podcast (وِبآوا) هم به چشم میخورد. به این ترتیب اولین استفاده از این کلمه به قلمِ بن همرسلی بود. کمکم تولید کدهایی مانند iPodder در بین برنامهنویسان با مجوزهای آزاد جیپیال گسترش یافت. یافتههای موتورهای جستجوگر از عبارت Podcast (وِبآوا) در سال ۲۰۰۴ به سرعت زیاد شد. بعد از این وبگاهها و ابزارهای مختلف با موضوع وِبآوا گسترش پیدا کرد.
وبگاههای خبری مثل BBC، برنامههای رادیویی با کمک وِبآوا راهاندازی کردند؛ و شرکت اپل امکان دریافت وِبآوا را به نرمافزار iTunes افزود و در سال ۲۰۰۵ نسل جدیدی از آیپادها با قابلیت پخش فیلم به بازار ارائه شد. در اواخر سال ۲۰۰۵ دستگاههای بازی قابل حمل شرکت سونی هم از آراساس ۲٫۰ پشتیبانی میکرد.
تعداد کمی از برنامههای نرمافزاری پخش وِبآوا هستند که بهصورت اختصاصی فقط برای فارسیزبانها ساخته شدهاند و تمرکز خود را فقط روی وِبآواهای فارسی گذاشتهاند تا بتوان فقط از آن برنامهها به تمام وِبآواهای فارسی دسترسی پیدا کرد. برنامههای زیپاد٫ ناملیک و شنوتو تنها برنامههای پخش پادکست فارسی هستند. زیپاد تنها برنامه نرمافزاریای است که هم برای iOS و هم Android وجود دارد.
در سال ۲۰۰۴ گسترش و محبوبیت این پدیده به حدی بودهاست که حتی کاخ سفید هم تعدادی از سخنرانیهای جرج بوش را به صورت وِبآوا آماده کرده و بر روی وبگاه رئیسجمهور آمریکا قرار داده است.
از سوی دیگر با انتشار یک پروندهٔ آوایی بر روی وبگاه ناسا که در آن، یکی از متخصصین - استیو رابینسون - حاضر در فضاپیمای دیسکاوری راجع به مأموریت این سفینه توضیح میداد ، رسانهها با هیجان بسیار از «اولین وِبآوای ارسال شده از خارج از زمین» و «راهیابی وِبآواسازی به منظومهٔ شمسی» نوشتند.
وِبآواسازی نیز مانند روشهای دیگر ارائهٔ محتویات رسانهای بر روی اینترنت (بهعنوان مثال پخش رادیویی و Online Audio/Video streaming) از ارسال پرونده استفاده میکند. اما وِبآواسازی دارای چند تفاوت عمده با این روشهاست:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.