From Wikipedia, the free encyclopedia
هیوا قادر (۲۶ ژانویهٔ ۱۹۶۴ در سلیمانیه - )، شاعر، مترجم و داستان‌نویس کُرد اهل عراق است. او از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۱ در سوئد ساکن بود و در آنجا به نوشتن و ترجمه به زبان کُردی می‌پرداخت. برخی از آثار هیوا قادر به زبان‌های مختلف همچون عربی، فارسی، ترکی، دانمارکی، انگلیسی، نروژی و سوئدی ترجمه و منتشر شده‌اند.[1] او همچنین آثار نویسندگان مختلفی را از زبان سوئدی به زبان کُردی سورانی ترجمه کرده‌است.[2] تاکنون دو رمان بچه‌های محله و خانهٔ گربه‌ها از هیوا قادر به زبان فارسی ترجمه شده‌است.
هیوا قادر | |
|---|---|
 | |
| زاده | ۲۶ ژانویۀ ۱۹۶۴ سلیمانیه |
| پیشه | نویسنده، شاعر، مترجم |
| زمینه کاری | ادبیات کردی |
هیوا قادر پس از بازگشت به کردستان عراق و از سال ۲۰۱۲ به عضویت هیئت تحریریهٔ مجلهٔ ادبی سَردَم درآمد که به زبان کُردی منتشر می‌شود. قادر همچنین از سال ۲۰۱۳ عضو هیئت مدیرهٔ مؤسسهٔ چاپ و پخش سَردَم بوده‌است. علاوه بر این او سردبیر مجلهٔ ادبیات معاصر و نیز سردبیر مجلهٔ سَردمی نو نیز بوده‌است.[3]
هیوا قادر در ۲۶ ژانویهٔ ۱۹۶۴ در محلهٔ چوارباخ در شهر سلیمانیه در کردستان عراق به دنیا آمد.[4] با این حال سال تولد او در نخستین شناسنامه‌اش ۱۹۶۶ نوشته شده‌بود.[5] خانوادهٔ او یک خانوادهٔ سنتی و پدرسالار بود که فرزندان و خویشاوندان بسیاری داشت. پدر هیوا قادر رئیس عشیره بود و از روستای گاوانی به شهر سلیمانیه مهاجرت کرده‌بود و در آنجا به تجارت می‌پرداخت. به دلیل علاقهٔ پدر به شعر و ادبیات زمینه‌ای برای گرایش هیوا قادر به شعر و سپس داستان فراهم آمد.
تحصیلات ابتدایی را در مدرسهٔ مولوی و تحصیلات راهنمایی را نیز در مدرسهٔ سیروان تمام کرد و سپس برای یک سال در رشتهٔ علوم دبیرستان سلیمانیه به تحصیل پرداخت، اما به دلیل علاقهٔ بسیار به ادبیات تغییر رشته داد و در دبیرستان ادبی هَلگورد تحصیلات خود را پی گرفت. پس از اخذ دیپلم در مؤسسهٔ مدیریت کرکوک پذیرفته شد[4]، اما به دلیل آنکه حکومت حزب بعث در عراق به بهانهٔ جنگ ایران و عراق تلاش می‌کرد برای به راه انداختن «ارتش مردمی» سربازگیری کند دست از تحصیل کشید و به عنوان سرباز فراری در سلیمانیه مخفی شد. با این وجود پس از پایان جنگ و اعلام عفو عمومی توانست به دانشکده بازگردد و در سال ۱۹۸۸ تحصیلات خود را به پایان برساند.[6][7]
هیوا قادر در سال ۱۹۹۲ کردستان را با هدف پناهنده شدن در اروپا ترک کرد و تا سال ۲۰۱۱ نزدیک به دو دهه از عمر خود را در آنجا زندگی کرد و در آنجا به سرودن شعر و نگارش داستان و رمان پرداخت. هیوا قادر در سال ۲۰۱۱ به کردستان عراق بازگشت و در زادگاهش سلیمانیه ساکن شد.[1][3]
هیوا قادر از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۰ عضو هیئت تحریریهٔ مجلهٔ سَردَم بود. او همچنین سردبیر مجلهٔ ادبیات معاصر و نیز سردبیر مجلهٔ سَردمی نو بوده‌است. علاوه بر این از ۲۰۱۳ عضو هیئت مدیرهٔ مؤسسهٔ چاپ و پخش سَردَم است که توسط شیرکو بیکس تأسیس شده‌است.[3][6]
برخی از آثار هیوا قادر به زبان‌های عربی، فارسی، ترکی، دانمارکی، انگلیسی، نروژی و سوئدی ترجمه و منتشر شده‌اند.[1] علاوه بر این هیوا قادر نیز آثاری را از زبان سوئدی به زبان کُردی سورانی ترجمه کرده‌است.[2]
نوشته‌های هیوا قادر نشان‌دهندهٔ مسائلی از قبیل غربت و عشق زندگی دور از کردستان هستند. او در سال‌های ابتدای فعالیتش در سکوت به نوشتن می‌پرداخت. او خود از خجالتی صحبت کرده که برای ارائهٔ آثارش داشته و می‌گوید که تا چندین سال حتی خواهر و برادرانم نیز از نوشتن من خبر نداشتند. اما بعد از سپری شدن این مرحله، از نیمهٔ دههٔ ۱۹۸۰ شروع به انتشار اشعارش کرد.[5]
در گرماگرم روزهای راپَرین با یک ماشین تایپ دارای حروف عربی دیوان شعر «چشم‌های زرد» را نوشت و کپی کرد. پس از آن هم به کمک چند هنرمند نقاش در دویست صفحهٔ ناهم‌شکل و مختلف اولین دیوان شعر خود را منتشر کرد.[5]
پس از رسیدن به سوئد آثار دیگر خود را در قالب کتاب منتشر کرد و پس از آن برخی از کتاب‌هایش در کردستان هم به چاپ رسیدند. تاکنون نزدیک به ۲۰ کتاب در زمینه‌های متفاوتی مانند شعر، سفرنامه، داستان کودکان، مقاله و بررسی، ترجمهٔ آثار ادبی و فکری از زبان‌های سوئدی و عربی از هیوا قادر به چاپ رسیده‌است.
هیوا قادر به لحاظ گرایش سیاسی به حزب سوسیالیست کردستان (پاسوک) گرایش داشته‌است. این حزب در دههٔ ۷۰ و ۸۰ میلادی فعالیت داشت. مواضع این حزب به حزب دموکرات کردستان عراق نزدیک است. یک برادر هیوا قادر به نام ئاری قادر در نیروهای امنیتی حزب دموکرات کردستان که پاراستن نامیده می‌شوند عضویت دارد.[8]
برخی از آثار هیوا قادر به زبان فارسی نیز ترجمه شده و با مشخصات زیر به چاپ رسیده‌است:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
