همجنسگرایی
جذبهٔ رمانتیک، جنسی یا رفتاری میان اعضای یک جنسیت / From Wikipedia, the free encyclopedia
همجنسگرایی به تمایل عاشقانه، تمایل جنسی، یا رفتار جنسی اشخاص همجنس گفته میشود. همجنسگرایی در کنار دگرجنسگرایی و دوجنسگرایی، سه ردهٔ اصلی را در طیف گرایشهای جنسی تشکیل میدهند. همجنسگرایی بهعنوان یکی از گرایشهای جنسی، بهمعنی مجموعهای از تمایلهای جنسی، عاطفی، یا عاشقانه به افراد همجنس است که نسبتاً پایدار و مداوم باشند. به فردی که به جنس مخالف گرایش داشته باشد «دگرجنسگرا» و به افرادی که هم به جنس مخالف و هم به افراد همجنس تمایل دارند، «دوجنسگرا» میگویند. همجنسگرایی همچنین به تصور شخص از هویت جنسیاش نیز اطلاق میشود.
برای اشاره به افراد همجنسگرای زن، معمولاً واژهٔ لزبین (انگلیسی: Lesbian) و برای همجنسگرایان مرد، بیشتر از گی (انگلیسی: Gay)، استفاده میشود، البته اصطلاح گِی معمولاً هم به زنان همجنسگرا و هم به مردان همجنسگرا اشاره دارد.
دانشمندان عامل دقیق شکلگیری گرایشهای جنسی را نمیدانند، اما معتقدند که برهمکنش پیچیدهای از عوامل ژنتیکی، هورمونی، و محیطی بر آن اثرگذار است. دانشمندان بیان میکنند که گرایش جنسی افراد، اختیاری یا ارادی نیست. هر چند هیچ فرضیهای در توضیح علت تفاوت در گرایشهای جنسی افراد مورد توافق عمومی قرار نگرفتهاست، با این حال دانشمندان فرضیههایی را معتبرتر میدانند که بر تاثیر عوامل زیستی بر همجنسگرایی و دیگر گرایشهای جنسی تأکید میکنند. مستنداتی که عوامل طبیعی و زیستی را در شکلگیری گرایش جنسی فرد (خصوصا در مردان) مؤثر میدانند بسیار بیشتر از شواهد موجود در مورد تأثیر عوامل محیطی است. طبق مطالعاتی که در نیمقرن گذشته انجام شدهاند، مدرک محکمی وجود ندارد که نشان دهد تجربیات دوران کودکی، محیط خانواده، یا تربیت والدین، بر همجنسگرا شدن افراد مؤثر باشند.
با اینکه بعضی معتقدند همجنسگرایی غیرطبیعی است، اما مطالعات علمی نشان میدهد که همجنسگرایی یکی از تنوعهای عادی و طبیعی در طیف رفتارهای جنسی انسان است و بهتنهایی و ذاتاً مایهٔ ایجاد تأثیرات منفی در روحیه و روان شخص نمیگردد. از دههٔ ۱۹۷۰ مراجع پزشکی و روانپزشکی جهان، بهطور رسمی همجنسگرایی را از فهرست بیماریهای روانی خارج کردهاند. انجمن روانشناسی آمریکا در سال ۱۹۷۵، سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۹۲، سازمانهای بهداشتی انگلستان از سال ۱۹۹۴، سازمانهای بهداشتی روسیه از سال ۱۹۹۹ و انجمن روانشناسی چین از سال ۲۰۰۱ از جملهٔ این سازمانها هستند.
تقریباً تمام مراجع و انجمنهای معتبر پزشکی، روانپزشکی، و روانشناسی جهان بر حمایت از حقوق اجتماعی دگرباشان جنسی و سلامت روانی آنها تأکید دارند. انجمن روانپزشکی آمریکا،[1] انجمن پزشکی آمریکا،[2] انجمن ملی مددکاران اجتماعی آمریکا،[3] انجمن مشاوران آمریکا،[4] آکادمی پزشکی اطفال آمریکا،[5] و کالج سلطنتی روانپزشکان بریتانیا هر کدام بیانیهها یا دستورالعملهای فراوانی در این زمینه منتشر کردهاند. طبق اعلام انجمن روانپزشکی آمریکا، اغلب همجنسگرایان در روابط عاطفی پایدار هستند و حس عاطفی در همجنسگرایان با حس عاطفی موجود در دگرجنسگرایان برابر است و تفاوتی ندارد.
در ادبیات و هنر کهن برخی نقاط جهان به این پدیده اشاره شدهاست. ادیان ابراهیمی همچون یهودیت، اسلام و مسیحیت با همجنسگرایی مخالفت کردهاند، هرچند که در این رابطه در میان متخصصان دینی اختلاف نظر وجود دارد و برای نمونه، برخی از فرقههای مسیحیت همجنسگرایی را گناه نمیدانند.
تخمین تعداد افرادی که همجنسگرا شناخته میشوند و درصدی از مردم که تجربهٔ جنسی با همجنس داشتهاند، بهدلایل مختلف برای پژوهشگران دشوار است. براساس مطالعات در جوامع مختلف، بین ۲٪ تا ۱۳٪ افراد جامعه در طول عمرشان شکلی از تماس جنسی با همجنسشان را تجربه کردهاند.
روابط و رفتارهای همجنسگرایانه، همانگونه که برخی آن را ستایش کردهاند در طول تاریخ بسته به موقعیت، فرهنگ و زمان وقوع، محکوم نیز شدهاند. از اواخر سدهٔ ۱۸ میلادی جنبشهایی بهمنظور شناساندن و گرفتن حقوق قانونی برابر همچون حق ازدواج، اتحاد مدنی، سرپرستی فرزندخوانده، استخدام، خدمت در ارتش و دسترسی برابر به خدمات درمانی برای همجنسگرایان به وجود آمدهاست.