بازاریابی شبکهای
استراتژی بازاریابی / From Wikipedia, the free encyclopedia
بازاریابی شبکهای (به انگلیسی: Network Marketing) یا فروش هرمی (به انگلیسی: Pyramid Selling)[1][2] یا بازاریابی چندسطحی (به انگلیسی: Multi-level Marketing) با نام اختصاری اِماِلاِم (به انگلیسی: MLM)، نوعی شیوه فروش است که در آن کمپانیها محصولات و کالاهای خود را بدون تبلیغات و بدون واسطه به فروش میرسانند، و مشتریان پس از خرید در صورت تمایل میتوانند محصولات کمپانی را بازاریابی کنند و سود بگیرند. درآمد در بازاریابی شبکهای هم در ازای فروش مستقیم کالا و هم در ازای فروش از طریق زیرمجموعه کسب میشود.[3][4][5]
در بازاریابی شبکهای، طرح پاداش معمولاً بر دو جریان درآمدی احتمالی پرداخت میشود. اولی بر اساس پورسانت فروش از طریق فروش مستقیم محصول یا خدمات و دومی بر اساس پورسانت فروشهای عمده دیگر فروشندگان است که توسط شرکتکننده برای فروش محصول استخدام شدهاند. در سازمان سلسلهمراتبی شرکتهای امالام، به شرکتکنندگان استخدامشده یک شخص، پایینرده (انگلیسی: downline) آن شخص گفته میشود.[6]
بنابراین، از فروشندگان شبکهای انتظار میرود مستقیماً به مصرفکنندگان کاربر نهایی از طریق بازاریابی ارجاعی و فروش دهانبهدهان محصولات را بفروشند، اما مهمتر از آن، در شرکتها آنها تشویق میشوند که دیگران را برای الحاق به چرخهٔ توزیع به عنوان فروشنده استخدام کنند که بعدتر به عنوان توزیعکنندگان پایینرده معرفی شوند.[7][8] با توجه به گزارشی که مدل تجاری ۳۵۰ شرکت امالام در ایالات متحده آمریکا را بررسی کرد و در وبگاه کمیسیون تجارت فدرال منتشر شد، ۹۹٪ افراد عضو شرکتهای امالام، ضرر مالی میکنند.[9][10][11] با این وجود، شرکتهای امالام به عملکرد خود ادامه میدهند چون افراد ردهپایین ترغیب میشوند که باور کنند میتوانند بازدهی مالی خوبی دریافت کنند، در حالی که بر نامحتمل بودن آماری این امر تأکید نمیشوند. شرکتهای امالام در برخی از حوزههای قضایی بهعنوان گونههایی از طرحهای هرمی سنتی غیرقانونی شدهاند یا بهطور دقیق تحت نظارت قرار گرفتهاند.[12][13]