موتور جستجوی وب

«موتور جستجو» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، موتور جستجو (ابهام‌زدایی) را ببینید.

موتور جستجوی وب یا جویشگر (به انگلیسی: Web search engine) موتور جستجو و ابزاری است که به منظور جُستجو در وب برای به‌دست آوردن اطلاعات درخواست شده، به کار می‌رود. نتایج یافته شده به‌طور معمول در صفحه‌ای با عنوان صفحهٔ نتایج جستجو فهرست می‌شوند.^[۳]

گاه‌شمار موتورهای جستجو

سال	موتور	وضعیت فعلی
۱۹۹۳	ناتی سرچ	غیرفعال
	جامپ‌استیشن	غیرفعال
	خزشگر وب جهان گستر	غیرفعال
۱۹۹۴	WebCrawler	فعال
	Go.com	غیرفعال، تغییر مسیر به دیزنی
	لایکس	فعال
	Infoseek	غیرفعال، تغییر مسیر به دیزنی
۱۹۹۵	یاهو! جستجو	فعال، در ابتدا یک تابع جستجو برای فهرست‌های یاهو
	ارتباطات داوم	فعال
	اکسایت	فعال
	ساپو	فعال
	MetaCrawler	فعال
	AltaVista	غیرفعال، تصاحب‌شده توسط یاهو! در ۲۰۰۳, از ۲۰۱۳ تغییر مسیر به یاهو!
۱۹۹۶	بایدو	غیرفعال، گنجانده شده در بایدو در ۲۰۰۰
	Dogpile	فعال
	Inktomi	غیرفعال، تصاحب‌شده توسط یاهو!
	HotBot	فعال
	اسک دات کام	فعال، (تغییر نام به ask.com)
۱۹۹۷	AOL NetFind	فعال (تغییر نام به یاهو! جستجو از ۱۹۹۹)
	Northern Light	غیرفعال
	یاندکس	فعال
۱۹۹۸	جستجوگر گوگل	فعال
	Ixquick	فعال به عنوان Startpage.com
	بینگ	فعال به عنوان Bing
	empas	غیرفعال (ادغام‌شده با NATE)
۱۹۹۹	AlltheWeb	غیرفعال (تغییر مسیر به یاهو!)
	GenieKnows	فعال، تغییر نام به Yellowee (تغییر مسیر به justlocalbusiness.com)
	موتور جستجوی ناور	فعال
	Teoma	فعال (© APN, LLC)
۲۰۰۰	بایدو	فعال
	اکسالید[۱][۲]	غیرفعال
	Gigablast	فعال
۲۰۰۱	Kartoo	غیرفعال
۲۰۰۳	Info.com	فعال
۲۰۰۴	A9.com	غیرفعال
	Clusty	فعال (به عنوان Yippy)
	Mojeek	فعال
	سوگو کورپوریشن	فعال
۲۰۰۵	SearchMe	غیرفعال
	KidzSearch	فعال، جستجوی گوگل
۲۰۰۶	Soso	غیرفعال، ادغام‌شده با سوگو کورپوریشن
	Quaero	غیرفعال
	سی‌بی‌اس اینتراکتیو	فعال
	ChaCha	غیرفعال
	اسک دات کام	فعال
	بینگ	فعال به عنوان Bing، تغییر نام به MSN Search
۲۰۰۷	wikiseek	غیرفعال
	Sproose	غیرفعال
	Wikia Search	غیرفعال
	Blackle.com	فعال، جستجوی گوگل
۲۰۰۸	پاورست	غیرفعال (تغییر مسیر به Bing)
	Picollator	غیرفعال
	Viewzi	غیرفعال
	Boogami	غیرفعال
	LeapFish	غیرفعال
	غیرفعال (تغییر مسیر به Ecosia)
	داک‌داک‌گو	فعال
۲۰۰۹	بینگ	فعال، تغییر نام به Live Search
	Yebol	غیرفعال
	Mugurdy	غیرفعال به دلیل کمبود بودجه
	Scout (Goby)	فعال
	NATE	فعال
	اکوزیا	فعال
	Startpage.com	فعال، موتور خواهر Ixquick
۲۰۱۰	Blekko	غیرفعال، فروخته‌شده به IBM
	Cuil	غیرفعال
	یاندکس (انگلیسی)	فعال
	پارسی‌جو	غیرفعال
۲۰۱۱	YaCy	فعال، همتابه‌همتا
۲۰۱۲	Volunia	غیرفعال
۲۰۱۳	Qwant	فعال
۲۰۱۴	اگرین	فعال، کردی / سورانی
	Swisscows	فعال
	Searx	فعال
۲۰۱۵	یوز	غیرفعال
	Cliqz	غیرفعال
۲۰۱۶	Kiddle	فعال، جستجوی گوگل
۲۰۲۰	Petal Search	فعال

نتایج جستجوی عبارت «ماه گرفتگی» در یک موتور جستجوی تصویر در وب

با استفاده از کلمهٔ کلیدی (کلیدواژه) که در واقع توضیحی است کوتاه دربارهٔ آنچه لازم است در اینترنت پیدا شود، کلمه کلیدی باید تا آنجا که ممکن است کوتاه، جزئی، قابل فهم و دقیق باشد. به غیر از وارد کردن کلمهٔ مستقیم، می‌توان با استفاده از عملگرهایی عمل جستجو را دقیق‌تر و منظم‌تر انجام داد.^[۴][۵][۶]

عملکرد

موتورهای جستجوی وب برای آنکه بتوانند به درخواست‌ها و جستجوهای کاربران پاسخ مناسبی بدهند باید خزیدن در وب‌سایت‌ها و ایندکس کردن صفحات را انجام دهند.^[۷] وظیفه اصلی موتورهای جستجو این است که بهترین نتیجه را به جستجوی کاربر ارائه دهند. هنگامی که کاربر یک پرس و جو را در موتور جستجو انجام می‌دهد، صفحه نتایج موتور جستجو (SERP) که حاوی نتایج است به کاربر نمایش داده می‌شود. نتایج یافت شده بر اساس ارتباط با پرس و جوی کاربر رتبه‌بندی می‌شوند. نحوه انجام رتبه‌بندی در موتورهای جستجو متفاوت است. موتورهای جستجو مثل گوگل، مدام الگوریتم‌های خود را تغییر می‌دهند و بروز می‌کنند تا تجربه کاربر از جستجو را بهبود بخشند. هدف آنها این است که ابتدا درک کنند چگونه کاربران جستجو می‌کنند و چه چیزی را جستجو می‌کنند و سپس به آنها بهترین پاسخ‌ها را نمایش دهند. ^[۸]

خزیدن در وب‌سایت‌ها و ایندکس کردن صفحات

موتورهای جستجو با استفاده از خزنده‌های خود می‌توانند تمامی صفحات و فایل‌های موجود در وب را ایندکس کنند. این خزنده‌ها با ورود به هر صفحه به دنبال لینک‌ها هستند تا با دنبال کردن آن‌ها وارد صفحات جدید شوند. با این روش، موتورهای جستجو می‌توانند تمامی صفحات موجود در وب را ایندکس کنند.^[۹][۱۰]

رتبه‌بندی وب‌سایت‌ها و نمایش بهترین نتایج

اصلی‌ترین وظیفه موتورهای جستجوی وب، ارائه بهترین و مرتبط‌ترین نتایج به کاربران است. موتورهای جستجو برای آنکه بتوانند بهترین نتایج را هنگام جستجوی یک عبارت خاص به کاربران نمایش دهند، قوانین و استانداردهایی برای وب سایت‌ها تعریف کرده‌اند تا بتوانند علاوه بر دسترسی ساده‌تر به صفحات وب سایت‌ها، محتوای موجود در صفحات را بهتر درک کنند. با این کار، موتورهای جستجو می‌توانند وب سایت‌های که دارای بیشترین ارتباط معنایی با عبارت جستجو شده توسط کاربر هستند در رتبه‌های بالاتری در نتایج جستجو قرار دهند.^{[۱۱][۱۲][۱۳]}

موتورهای جستجو چگونه کار می‌کنند

موتورهای جستجو برای ایجاد نتیجه یک جستجو، تعدادی فعالیت انجام می‌دهند:

• خزش: خزش فرایند واکشی تمام صفحات وب لینک شده به یک وب سایت؛ که با استفاده از نرم‌افزارهایی به نام خزشگر انجام می‌شود. خزشگر گوگل نام دارد.
• اندیس‌گذاری: اندیس گذاری فرایند ایجاد اندیس برای تمام صفحات واکشی شده و ذخیره و نگهداری این اندیس‌ها در یک پایگاه داده بسیار بزرگ که در آینده استفاده شوند. به عبارتی، فرایند اندیس گذاری از یک طرف شناسایی کلمات و عباراتی است که صفحه را به خوبی توصیف می‌کند و از طرف دیگر انتصاب کلمات کلیدی یافت شده به صفحه می‌باشد.
• پردازش: وقتی درخواست جستجو به موتور جستجو می‌رسد، موتور جستجو آن را پردازش می‌کند. در واقع موتور جستجو رشته جستجو را با صفحات اندیس شده در پایگاه داده مقایسه می‌کند.
• محاسبه ارتباط: از آنجایی که ممکن است بیشتر از یک صفحه حاوی رشته جستجو باشند، بنابراین موتور جستجو شروع به محاسبه ارتباط هر صفحه با رشته جستجو می‌کند.
• برگرداندن نتیجه: آخرین گامی که موتور جستجو انجام می‌دهد، بازیابی بهترین نتیجه منطبق می‌باشد. به عبارت ساده، این فعالیت چیزی نیست جز نمایش اطلاعات در مرورگر.

بهینه‌سازی موتورهای جستجو

سئو مخفف عبارت Search Engine Optimization به معنی «بهینه‌سازی موتورهای جستجو» است و به مجموعه اقدامات برنامه‌ریزی شده و دقیقی گفته می‌شود که رنکینگ سایت شما را در رتبه‌بندی موتورهای جستجو بهبود می‌بخشد. سئو سایت باید توسط متخصصان سئو صورت گیرد. سئو را برخی اوقات نیز SEO Copywriting نیز می‌گویند زیرا بیشتر تکنیک‌هایی که در آن استفاده می‌شود به محتوا مربوط می‌شود. تمام حرف سئو بهینه‌سازی سایت برای موتورهای جستجو است و به صورت کلی فرایندی است که باعث می‌شود یک وب سایت رتبه خوبی در موتورهای جستجو به دست آورد. سئو زیر مجموعه ای از بازاریابی موتورهای جستجو است. بازاریابی سئو یعنی آگاهی از نحوه کار الگوریتم‌های جستجو و شناخت اینکه کاربران اینترنت چه چیزهایی را جستجو می‌کنند.^{[۱۴][۱۵][۱۶]}

انواع سئو

1. عنوان صفحه^[الف]
2. تگ توضیحات^[ب]
3. متاتگ‌ها کلمه کلیدی
4. ساختاربندی مکان‌یاب منبع یکسان
5. تگ‌های بدنه

اما در سئو خارجی موارد مورد بحث و بررسی متفاوت است که مهم‌ترین آنها لینک سازی می‌باشد؛ لینک سازی را می‌توان در جاهای مختلفی انجام داد که چند عدد از بهترین محل‌ها برای لینک سازی را در ادامه معرفی می‌شود:

1. شبکه‌های اجتماعی
2. فروم و انجمن‌ها
3. ثبت نام در دایرکتوری‌ها
4. استفاده از بوکمارک کردن

انواع جستجو

• جستجو پیشرفته^[۱۷]
• جستجو زنده
• جستجو تصویری
• جستجو ویدئویی
• جستجو علمی

فهرست موتورهای جستجو

مقالهٔ اصلی: فهرست موتورهای جستجو

• جستجوگر گوگل
• داک داک گو
• بینگ مایکروسافت
• یاهو
• اسک دات کام
• ای او ال
• یاندکس
• آرشیو اینترنت
• بایدو
• ولفرام آلفا^{[۱۸][۱۹][۲۰]}

موتورهای جستجوی ساخته شده شرکت‌های ایرانی

• پارسی‌جو^[۲۱][۲۲]
• جس جو^[۲۳]
• ویکی پولیا^[۲۴]
• ذره بین^[۲۵]
• گردو
• گنجه^[۲۶]
• میرانو
• یوز
• فارسجو

سهم بازار

تا تاریخ ژوئن ۲۰۲۱^{[بروزرسانی]}،^[۲۷] موتورجستجو گوگل بیشترین سهم با ۹۲٫۴۹٪جستجوهای انجام شده در دنیا را دارد. بقیهٔ موتورهای پراستفاده این‌ها بودند:

جستارهای وابسته

• موتور جستجو
• حافظه پنهان موتور جستجو
• موتور جستجوی عمودی
• نمایه‌سازی در موتورهای جستجو
• بهینه‌سازی موتور جستجو
• بازاریابی موتورهای جستجو
• فهرست موتورهای جستجو
• سیتی‌سیر

یادداشت

1. Page Title
2. Meta Description

منابع

1. Jansen, B. J. , Spink, A. , Bateman, J. , and Saracevic, T. 1998. Real life information retrieval: A study of user queries on the web. SIGIR Forum, 32(1), 5 -17.
2. Jansen, B. J. , Spink, A. , and Saracevic, T. 2000. Real life, real users, and real needs: A study and analysis of user queries on the web. Information Processing & Management. 36(2), 207–227.
3. "Definition – search engine". Techtarget. Retrieved 1 June 2023.
4. Jawadekar, Waman S (2011), "8. Knowledge Management: Tools and Technology", Knowledge Management: Text & Cases, New Delhi: Tata McGraw-Hill Education Private Ltd, p. 278, ISBN 978-0-07-070086-4, retrieved November 23, 2012
5. "Penn State WebAccess Secure Login". webaccess.psu.edu. Archived from the original on 2022-01-22. Retrieved 2020-07-02.
6. Jawadekar, Waman S (2011), "8. Knowledge Management: Tools and Technology", Knowledge Management: Text & Cases, New Delhi: Tata McGraw-Hill Education Private Ltd, p. 278, ISBN 978-0-07-070086-4, retrieved November 23, 2012
7. Dasgupta, Anirban; Ghosh, Arpita; Kumar, Ravi; Olston, Christopher; Pandey, Sandeep; and Tomkins, Andrew. The Discoverability of the Web. http://www.arpitaghosh.com/papers/discoverability.pdf
8. https://safine.net/whatis-seo/search-engine/
9. Marchiori, Massimo (1997). "The Quest for Correct Information on the Web: Hyper Search Engines". Proceedings of the Sixth International World Wide Web Conference (WWW6). Retrieved 2021-01-10.
10. Brin, Sergey; Page, Larry (1998). "The Anatomy of a Large-Scale Hypertextual Web Search Engine" (PDF). Proceedings of the Seventh International World Wide Web Conference (WWW7). Archived from the original (PDF) on 13 July 2017. Retrieved 2021-01-10.
11. Alexandra Samuel (21 February 2017). "Meet Alan Emtage, the Black Technologist Who Invented ARCHIE, the First Internet Search Engine". ITHAKA. Retrieved 2020-09-20.
12. loop news barbados. "Alan Emtage- a Barbadian you should know". loopnewsbarbados.com. Archived from the original on 2020-09-23. Retrieved 2020-09-21.
13. Dino Grandoni, Alan Emtage (April 2013). "Alan Emtage: The Man Who Invented The World's First Search Engine (But Didn't Patent It)". huffingtonpost.co.uk. Retrieved 2020-09-21.
14. "What Is Local SEO & Why Local Search Is Important". Search Engine Journal (به انگلیسی). Retrieved 2020-04-26.
15. Li, Jingjing; Larsen, Kai; Abbasi, Ahmed (2020-12-01). "TheoryOn: A Design Framework and System for Unlocking Behavioral Knowledge Through Ontology Learning". MIS Quarterly. 44 (4): 1733–1772. doi:10.25300/MISQ/2020/15323. S2CID 219401379.
16. Priti Srinivas Sajja; Rajendra Akerkar (2012). Intelligent technologies for web applications. Boca Raton: CRC Press. p. 85. ISBN 978-1-4398-7162-1. Retrieved 3 June 2014.
17. "A History of Search Engines". Wiley. Retrieved 1 June 2014.
18. «Brave is launching its own search engine with the help of ex-Cliqz devs and tech». TechCrunch (به انگلیسی). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۳.
19. Segev, El (2010). Google and the Digital Divide: The Biases of Online Knowledge, Oxford: Chandos Publishing.
20. Vaughan, Liwen; Mike Thelwall (2004). "Search engine coverage bias: evidence and possible causes". Information Processing & Management. 40 (4): 693–707. CiteSeerX 10.1.1.65.5130. doi:10.1016/S0306-4573(03)00063-3. S2CID 18977861.
21. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «از موتورهای جستجو بدون خاصیت ایرانی تا موستانگ برقی | DW | 25.11.2019». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۳.
22. «در جستجوی موتور جستجوی ایرانی، از یاحق تا گُرگُر». BBC News فارسی. ۲۰۱۵-۰۲-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۳.
23. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | (۲۰۱۹-۱۱-۱۸). «معرفی برترین موتورهای جست‌وجوی ایرانی». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۳.
24. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۲.
25. «موتور جستجوی بومی ذره بین آغاز به کار کرد». زومیت. ۲۰۲۱-۰۳-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۰۸.
26. «دسترسی کاربران به کالاها و خدمات با موتور جست‌وجوی هوشمند آسان‌تر شد». معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری. ۲۰۲۱-۰۳-۱۰.^{[پیوند مرده]}
27. "Search Engine Market Share Worldwide". StatCounter GlobalStats. Retrieved July 6, 2021.