مستوفی
From Wikipedia, the free encyclopedia
مستوفی کسی بودهاست که در گذشته مسئولیّت سرپرستی امور دولتی حسابداری کشورهای اسلامی را به عهده داشتهاست. به عبارت دیگر مستوفی نقش حسابدار کل را ایفا میکردهاست. خود واژهٔ مستوفی کلمهای است از ریشه استیفاء. و به معنی کسی که «حق خود را بهطور وافی و کافی بگیرد.»[1]
این عنوان از زمان عباسیان بهطور عمومی برای این سمت مورد استفاده قرار گرفت. مستوفی که در مرکز دارالحکومه بودند حساب دخل و خرج حکومت را در دست داشتند، و مستوفیهای استانها پرداخت حقوق و مستمریها، و رسیدگی به امور مالی و مالیاتی استانی را انجام میدادند. از مستوفیان تاریخ میتوان به مستوفی الممالک در دوره قاجار و حمدالله مستوفی، تاریخنگار اشاره کرد. در دوره قاجار مستوفی شغل مستوفی موروثی بود و از پدر به پسر میرسید. مستوفیان قاجار از اهالی آشتیان، تفرش و گرکان بودند. در دوره قاجار لقب برخی از کسانی بود که به کار «استیفاء» یا دریافت مالیات و امور دارایی کشور یا ولایات و ایالات میپرداختند.