![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Marx_and_Engels.jpg/640px-Marx_and_Engels.jpg&w=640&q=50)
مارکسیسم
ایدئولوژی اقتصادی و اجتماعی بر پایۀ اندیشههای کارل مارکس / From Wikipedia, the free encyclopedia
مارکسیسم (به انگلیسی: Marxism) مکتبی سیاسی و اجتماعی است که توسط کارل مارکس، جامعهشناس، فیلسوف و انقلابی آلمانی، در اواخر قرن نوزدهم ساخته شد. فردریش انگلس نیز از شکلدهندگان مهم به اندیشه مارکسیسم بودهاست و مارکسیستها با اصول کلی اندیشه او نیز موافق هستند.
مطالعات مارکسیستی، عبارتاند از: نظریه تاریخی، فلسفه مارکسیستی، اقتصاد سیاسی و سوسیالیسم علمی.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/%22Das_neunzehnte_Jahrhundert_in_Deutschlands_Entwicklung_..._Herausgegeben_von_Paul_Schlenther%22.jpg/640px-%22Das_neunzehnte_Jahrhundert_in_Deutschlands_Entwicklung_..._Herausgegeben_von_Paul_Schlenther%22.jpg)
اساس مارکسیسم، آن طور که در «مانیفست کمونیست» (نوشته مارکس و انگلس) بیان شدهاست، بر این باور استوار است که تاریخ جوامع، تا کنون، تاریخ مبارزه طبقاتی بودهاست و در دنیای حاضر، دو طبقهٔ بورژوازی و پرولتاریا وجود دارند و کشمکشهای این دو، تاریخ را رقم خواهد زد.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Friedrich_Engels_portrait_%28cropped%29.jpg/320px-Friedrich_Engels_portrait_%28cropped%29.jpg)
میان مارکسیستهای مختلف، برداشتهای بسیار متفاوتی از مارکسیسم و تحلیل مسائل جهان با آن موجود است اما موضوعی که تقریباً همه در آن توافق دارند: «واژگونی نظام سرمایهداری از طریق انقلاب کارگران و لغو مالکیت خصوصی بر زمین، منابع و ابزار تولید و لغو کار مزدی و ایجاد جامعهای بی طبقه با مردمی آزاد و برابر و در نتیجه، پایان ازخودبیگانگی انسان» است. (ازخودبیگانگیای که کمونیستها معتقدند در جهان سرمایهداری ناگزیر و حتمی است)
مارکس و اِنگِلس همانند دیگر سوسیالیستها، تلاش کردند تا به سرمایهداری و سیستمهایی که در جهت به خدمت گرفتن کارگران پایهریزی شده بودند خاتمه دهند. در حالی که سوسیالیستها در آغاز راه به دنبال اصلاحات اجتماعی بلند مدت بودند، مارکس و اِنگِلس معتقد بودند که انقلاب، اجتنابناپذیر بوده و تنها مسیر ممکن برای رضایت مردم، حرکت به سوی سوسیالیسم و کمونیسم است. بزرگترین اندیشمندان این آموزه که نگارهٔ ایشان بر روی پرچم نمادینِ مارکسیسم-لنینیسم دیده میشود، از سمت چپ به راست به ترتیب، کارل مارکس، فریدریش اِنگِلس و ولادیمیر لنین است.