قطار شهری مشهد، ایران From Wikipedia, the free encyclopedia
به مجموعهٔ قطار شهری مشهد (مترو مشهد) در کلان‌شهر مشهد گفته می‌شود. شرکت قطار شهری مشهد مسئولیت ساخت خطوط ریلی و شرکت بهره‌برداری قطار شهری مشهد مسئولیت بهره‌برداری ترابری ریلی درون شهری مشهد را بر عهده دارد. فاز نخست خط شماره ۱ قطار شهری مشهد به طول ۱۹ کیلومتر در تاریخ ۲ اسفند سال ۱۳۸۹ به بهره‌برداری رسید. محبوب‌ترین ایستگاه‌های آن شریعتی و بسیج است. [3]
| قطار شهری مشهد | |||
|---|---|---|---|
 نماد شرکت راه‌آهن شهری کلان‌شهر مشهد | |||
 قطار شهری در بلوار وکیل آباد مشهد | |||
 ایستگاه میدان شریعتی | |||
| اطلاعات | |||
| مکان | مشهد | ||
| نوعی ترابری | مترو و قطار سبک شهری (LRT) | ||
| تعداد خطوط | ۵ خط (٣ خط فعال) ۴ خط درون شهری و ١ خط برون شهری | ||
| تعداد ایستگاه‌ها | ۸۰ (۴٣ فعال) ایستگاه * خط یک: ۲۴ ایستگاه * خط دو: ١٣ (١٢ فعال) ایستگاه * خط سه : ۲۴ ایستگاه (٧ فعال) * خط چهار: ١۶ایستگاه (۰ فعال) * خط پنج ( برون شهر مشهد-گلبهار) ٣ ایستگاه (۰ فعال) | ||
| مسافران روزانه | خط یک: ۱۰۸٬۵۰۰ نفر * خط دو : ۲۲٬۰۰۰ نفر | ||
| مسافران سالانه | ۵۲٬۵۰۰٬۰۰۰ نفر | ||
| وبگاه | https://murco.mashhad.ir https://metro.mashhad.ir | ||
| اداره | |||
| آغاز بهره‌برداری | خط یک: ۱۷ مهر ۱۳۹۰[1] خط دو: ۲ اسفند ۱۳۹۵[2] | ||
| تعداد قطارها | ۹۰ واگن | ||
| فنی | |||
| طول سیستم | ۱۲۹ کیلومتر (۸۰ مایل) (کل خطوط)
۲۴ کیلومتر (۱۵ مایل) (LRT قطارسبک خط ١) ۱۳٫۵ کیلومتر (۸٫۴ مایل) (خط ٢ مترو) ۲۸ کیلومتر (۱۷ مایل) (خط ٣ مترو) ۱۷٫۵ کیلومتر (۱۰٫۹ مایل) (خط ۴ مترو) ۴۶ کیلومتر (۲۹ مایل) (خط ۵ مترو) | ||
| اندازه ریل | 4 ft 8 1⁄2 in (۱٬۴۳۵ mm) ریل استاندارد | ||
| میانگین سرعت | ۳۶ کیلومتر بر ساعت | ||
| |||
در سال ۱۳۹۸ بیش از ۵۱ میلیون نفر توسط قطار شهری مشهد جابه‌جا شده‌اند.[4]
بر اساس مطالعات جامع ترابری شهر مشهد و مطالعات توسعه شبکه ترابری ریلی که توسط پژوهشکده ترابری در دانشگاه صنعتی شریف انجام شده، شهر مشهد نیازمند ۴ خط مترو است. که مسئولان شهری هم اکنون در حال ساخت این ۴ خط درون شهری و ۱ خط دیگر برون شهری (خط ۵ مشهد-گلبهار-چناران) هستند
.jpg)
خط شماره ۱ قطار شهری مشهد به طول ۲۴ کیلومتر فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد را به منطقه وکیل‌آباد متصل می‌کند. در فاز اول خط ۱ عملیات اجرایی ۱۹ کیلومتر از این مسیر (نخریسی به وکیل آباد) از آذر ماه سال ۱۳۷۹ آغاز گردید. ۱۰٫۵ کیلومتر به صورت زیرزمینی در تونل کم عمق و ۸٫۵ کیلومتر در مسیر همسطح احداث شده‌است. این خط در میدان تقی‌آباد (ایستگاه شریعتی) خط ۲ را قطع می‌کند. فاز دوم خط ۱ که در بهمن ماه ۱۳۹۴ به بهره‌برداری رسید به طول ۵ کیلومتر و با داشتن دو ایستگاه جدید به فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد منتهی می‌شود. اجرای خط یک قطار شهری مشهد به صورت قطار سبک شهری LRT انجام گرفته‌است. در حال حاضر ساعت بهره‌برداری خط یک از ساعت ۶ الی ۲۲ و در روز های تعطیل از ساعت ۷ الی ۲۲ است و سرفاصله قطارها بین ۴/۵ تا ۶ دقیقه است.
با استفاده از خط یک مترو مشهد می‌توان به مکان‌های مهمی همچون فرودگاه، بوستان ریحانه، پایانه اتوبوسرانی غدیر، مرکز خرید هفده شهریور، بیمارستان شهید کامیاب (بیمارستان امدادی)، حرم امام رضا، مرکز خرید زیست خاور، سینما آفریقا، بیمارستان امام رضا، بیمارستان قائم، هتل هُما احمدآباد، پارک ملت، دانشگاه فردوسی، پایانه اتوبوسرانی آزادی، بیمارستان فارابی، اداره پست ناحیه ۸ صدف، هتل پارس، باغ‌وحش وکیل‌آباد، پایانه اتوبوسرانی وکیل‌آباد، طرقبه و شاندیز و ... به راحتی رفت و آمد کرد.
| شماره | نام | خطوط اتصال | موقعیت | وضعیت | شروع به کار |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | ایستگاه وکیل آباد | 
|
انتهای وکیل‌آباد، سه‌راهی طرقبه - شاندیز | فعال | ۱۳۸۹ |
| ۲ | ایستگاه کوهستان پارک | بزرگراه وکیل‌آباد، کوهستان پارک و مجتمع پردیس | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۳ | ایستگاه نمایشگاه | تقاطع وکیل‌آباد با بلوار نمایشگاه و شهید برونسی | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۴ | ایستگاه اقبال لاهوری | تقاطع وکیل‌آباد با بلوار اقبال لاهوری و دندانپزشکان | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۵ | ایستگاه شهید صیاد شیرازی | تقاطع وکیل‌آباد با بلوار صیاد شیرازی و شهید قانع | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۶ | ایستگاه صدف | تقاطع وکیل‌آباد با بلوار صدف و حافظ | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۷ | ایستگاه هفت تیر | تقاطع وکیل‌آباد با بلوار هفت تیر و دانشجو | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۸ | ایستگاه دانش‌آموز | تقاطع وکیل‌آباد با بلوار دانش‌آموز و هنرستان | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۹ | ایستگاه سید رضی | تقاطع وکیل‌آباد با بلوار سیدرضی و هاشمیه | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۱۰ | ایستگاه کوثر | تقاطع وکیل‌آباد بلوار کوثر و جلال آل احمد | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۱۱ | ایستگاه پارک ملت (دانشگاه فردوسی) |  |
تقاطع وکیل‌آباد و بلوار امامت؛ ورودی شمالی دانشگاه فردوسی | فعال | ۱۳۸۹ |
| ۱۲ | ایستگاه آزادی | |
میدان آزادی، ابتدای بلوار ملک‌آباد | فعال | ۱۳۸۹ |
| ۱۳ | ایستگاه خیام | بلوار ملک‌آباد، سه‌راه خیام | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۱۴ | ایستگاه فلسطین | میدان فلسطین | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۱۵ | ایستگاه طالقانی | خیابان احمدآباد، چهارراه کلاهدوز | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۱۶ | ایستگاه قائم | خیابان احمدآباد، ابتدای خیابان قائم و عارف | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۱۷ | ایستگاه شریعتی |  |
میدان دکتر شریعتی (تقی‌آباد) | فعال | ۱۳۸۹ |
| ۱۸ | ایستگاه امام خمینی | تقاطع خیابان‌های بهار و امام خمینی (چهارراه لشکر) | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۱۹ | ایستگاه بسیج | 
|
میدان بسیج (فلکه برق) | فعال | ۱۳۸۹ |
| ۲۰ | ایستگاه هفده شهریور | تقاطع بلوار نخریسی (فدائیان اسلام) با هفده شهریور و کوشش (چهارراه نخریسی) | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۲۱ | ایستگاه پروین اعتصامی | تقاطع بلوار نخریسی (فدائیان اسلام) و پروین اعتصامی | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۲۲ | ایستگاه غدیر | بزرگراه بسیج، ابتدای بلوار نخریسی (فدائیان اسلام) | فعال | ۱۳۸۹ | |
| ۲۳ | ایستگاه بوستان ریحانه | میدان شهدای نیروی هوایی (میدان پرواز)، ابتدای ورودی فرودگاه شهید هاشمی نژاد | فعال | ۱۳۹۴ | |
| ۲۴ | ایستگاه فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد | فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد | فعال | ۱۳۹۴ |
مسیر خط ۲ قطار شهری مشهد به طول ۱۴٫۵ کیلومتر از انتهای طبرسی شمالی شروع می‌شود و به بسیاری از مراکز پرجمعیت آن منطقه سرویس‌دهی مستقیم دارد.
بعضی از مراکز جمعیتی مجاور که عمدتاً طبقات محروم در آنجا ساکن هستند با طی کمترین فاصله به یکی از ایستگاه‌های خط ۲ دسترسی خواهند داشت. در ادامه پس از قطع کمربندی صد متری (بزرگراه شهید بابانظر) این خط با عبور از بلوار طبرسی جنوبی (امام جواد)، چهارراه برق، چهارراه گاز و چهارراه مقدم به میدان راه‌آهن و سپس به میدان شهدا ادامه مسیر خواهد داد.
این خط سپس با عبور از میدان سعدی و خیابان دانشگاه و میدان تقی‌آباد ضمن عبور از ایستگاه تقاطعی با خط ۱ دسترسی ویژه‌ای به مرکز خرید زیست خاور خواهد داشت و در نهایت ایستگاه آخر خط مذکور با عبور از زیر پارک کوهسنگی و میدان تلویزیون (جمهوری) و میدان شهید کاوه (جام عسل) در انتهای بلوار فکوری خواهد بود. در بهمن ماه ۱۳۹۴ حفر تونل این خط به پایان رسید و مقرر گردید تا نیمه دوم سال ۹۵ به بهره‌برداری برسد.
فاز اول خط ۲ (شامل ۶ ایستگاه حدفاصل انتهای خیابان طبرسی تا میدان شهدا) در روز ۲ اسفند ماه سال ۱۳۹۵ راس ساعت ۹ صبح با حضور مسئولین کشوری و استانی مورد بهره‌برداری قرار گرفت[5] و سرویس‌دهی خط دو قطار شهری مشهد از روز ۳ اسفندماه ۱۳۹۵ آغاز گردید. در ۲۸ مرداد ۱۳۹۶ نیز ایستگاه شهید مفتح از فاز اول خط ۲ مورد بهره‌برداری قرار گرفت. در ۲۹ اسفند ۱۳۹۶ بهره‌برداری آزمایشی دو ایستگاه سعدی و شریعتی صورت پذیرفت. در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۷ رئیس‌جمهور حسن روحانی در مراسم افتتاح رسمی بهره‌برداری از ایستگاه شریعتی اولین ایستگاه تقاطعی مشهد حضور یافت.[6] در تاریخ ۵ مرداد ۱۳۹۸ ایستگاه شهید کاوه، در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۹۸ ایستگاه الندشت و در تاریخ ۱۹ آذر ۱۳۹۸ ایستگاه کوهسنگی افتتاح شد.[7] در حال حاضر ساعت بهره‌برداری خط دو از ساعت ۶ الی ۲۲ و سر فاصله قطارها ۱۰ دقیقه است.[8] طول خط در حال بهره‌برداری ۱۳٫۸ کیلومتر با ۱۲ ایستگاه می‌باشد.[9]
با استفاده از خط دو مترو مشهد می‌توان به مکان‌های مهمی همچون دانشکده علوم پزشکی مشهد، بیمارستان اکبر، پایانه اتوبوسرانی شهید جوان، دانشکده شهید منتظری، بوستان کوهسنگی، بیمارستان ۱۷ شهریور، مرکز خرید زیست خاور، سینما آفریقا، بیمارستان قائم، بیمارستان امام رضا، پاساژ مهتاب، حرم امام رضا، ایستگاه راه‌آهن مشهد، بیمارستان هاشمی نژاد و ... به راحتی رفت و آمد کرد.
| شماره | نام | خطوط اتصال | موقعیت | وضعیت | شروع به کار |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | ایستگاه طبرسی |  |
انتهای بلوار طبرسی شمالی | فعال | ۱۳۹۵ |
| ۲ | ایستگاه ولایت | |
بین طبرسی شمالی ۱۴ و ۱۶ | فعال | ۱۳۹۵ |
| ۳ | ایستگاه فجر | تقاطع بلوار طبرسی با بزرگراه‌های بابانظر (صدمتری) و میرزایی، میدان فجر | فعال | ۱۳۹۵ | |
| ۴ | ایستگاه نبوت |  |
تقاطع بلوار طبرسی با خیابان‌های نبوت و مقداد (چهارراه گاز) | فعال | ۱۳۹۵ |
| ۵ | ایستگاه شهید مفتح | تقاطع بلوار طبرسی با خیابان‌های شهید مفتح و شیخ صدوق (چهارراه برق) | فعال | ۱۳۹۶ | |
| ۶ | ایستگاه راه‌آهن | بلوار شهید کامیاب، میدان راه‌آهن | فعال | ۱۳۹۵ | |
| ۷ | ایستگاه شهدا |
|
میدان شهدا | فعال | ۱۳۹۵ |
| ۸ | ایستگاه سعدی | خیابان دانشگاه، میدان سعدی | فعال | ۱۳۹۷ | |
| ۹ | ایستگاه شریعتی |  |
میدان دکتر شریعتی (تقی‌آباد) | فعال | ۱۳۹۷ |
| ۱۰ | ایستگاه الندشت | خیابان کوهسنگی، تقاطع محتشمی (چهارراه الندشت) | فعال | ۱۳۹۸ | |
| ۱۱ | ایستگاه کوهسنگی | انتهای خیابان کوهسنگی، بوستان کوهسنگی | فعال | ۱۳۹۸ | |
| ۱۲ | ایستگاه شهید کاوه | میدان شهید کاوه (جام عسل) | فعال | ۱۳۹۸ | |
| ۱۳ | ایستگاه سلامت (دانشگاه علوم پزشکی) | میدان شهید جوان، دانشگاه علوم پزشکی مشهد | در دست ساخت | بهره برداری سال ۱۴۰۳ |
خط ۳ قطار شهری مشهد مسیر شهرک ابوذر تا الهیه (مشهد) را با طول حدود ۲۸٫۵ کیلومتر (از جنوب شرق به شمال غرب و برعکس) و با ۲۴ ایستگاه پوشش می‌دهد. خط ۳ قطار شهری مشهد با ۲۸٫۵ کیلومتر طول تا منطقه شهرک غرب ادامه داشت در طرح توسعه تا الهیه(مشهد) امتداد پیدا کرد بدین ترتیب این خط از پایانه اتوبوسرانی در انتهای خیابان امام رضا و تا فلکه آب ادامه داشته، با عبور از چهار راه خسروی و چهار راه شهدا به میدان شهدا می‌رسد. در این مسیر نیز بیشترین سرویس را به زائرین حرم امام رضا و قشرهای متوسط ارائه می‌نماید. این خط سپس تا میدان فردوسی ادامه می‌یابد و در میدان جانباز و از طریق بلوار جانباز به بزرگراه امام علی و سپس با طی تمام مسیر امامیه به اراضی امامیه می‌رسد. آخرین ایستگاه در محل احداث پایانه جدید اتوبوسرانی برون شهری غرب مشهد خواهد بود. حداکثر سرعت قطارها ۸۰ کیلومتر در ساعت و متوسط سرعت آنها ۳۶ کیلومتر در ساعت خواهد بود. همچنین ظرفیت جابجایی مسافر تا ۲۰٬۰۰۰ نفر در ساعت در هر جهت در نظر گرفته شده و مساحت اراضی قطار شهری روی هم رفته ۴۶ هکتار است. عملیات ساخت خط ۳ در تاریخ ۱۴ خرداد ماه ۱۳۹۴ برابر با نیمه شعبان آغاز شد. در حال حاضر حدود ۱۴ کیلومتر از این خط حفاری شده است و زمان راه‌اندازی فاز اول این خط برای سال ۱۴۰۳ در نظر گرفته شده است.[9]
| شماره | نام | خطوط اتصال | وضعیت | موقعیت | شروع به کار |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | ایستگاه شهرک ابوذر | در دست ساخت | شهرک ابوذر | 1403 | |
| ۲ | ایستگاه شهید اصلانی | در دست ساخت | میدان شهید اصلانی | 1403 | |
| ۳ | ایستگاه بلوار شهید اصلانی | در دست ساخت | بلوار شهید اصلانی | 1403 | |
| ۴ | ایستگاه میدان حافظ | در دست ساخت | میدان حافظ | 1403 | |
| ۵ | ایستگاه پایانه مسافربری امام رضا | دردست ساخت | پایانه مسافربری امام رضا | 28 اسفند 1402 | |
| ۶ | ایستگاه ۱۵ خرداد | |
فعال | میدان ۱۵ خرداد (فلکه ضد) | 28 اسفند 1402 |
| ۷ | ایستگاه بسیج | 
|
فعال | خیابان امام رضا، میدان بسیج | 28 اسفند 1402 |
| ۸ | ایستگاه چهارراه دانش | |
فعال | خیابان امام رضا، تقاطع حنایی و مصباح (چهارراه دانش) | 28 اسفند 1402 |
| ۹ | ایستگاه باب‌الجواد | فعال | حرم مطهر رضوی، ورودی باب الجواد | 28 اسفند 1402 | |
| ۱۰ | ایستگاه خیابان خسروی | فعال | چهارراه خسروی | 28 اسفند 1402 | |
| ۱۱ | ایستگاه شهدا |  
|
فعال | عرصه های میدان شهدا | 28 اسفند 1402 |
| ۱۲ | ایستگاه میدان توحید | |
در دست ساخت | میدان توحید | 1403 |
| ۱۳ | ایستگاه بلوار مجد | |
در دست ساخت | بلوار مجد | 1403 |
| ۱۴ | ایستگاه میدان فردوسی | |
در دست ساخت | میدان فردوسی | 1403 |
| ۱۵ | ایستگاه چهارراه خیام | |
در دست ساخت | چهارراه خیام | 1403 |
| ۱۶ | ایستگاه بلوار جانباز | در دست ساخت | بلوار جانباز | 1403 | |
| ۱۷ | ایستگاه بلوار فرامرز عباسی | |
در دست ساخت | بلوار شهید فرامرز عباسی | 1403 |
| ۱۸ | ایستگاه بلوار امامت | در دست ساخت | بلوار امامت | 1403 | |
| ۱۹ | ایستگاه میدان امام علی | |
در دست ساخت | میدان امام علی (ع) | 1403 |
| ۲۰ | ایستگاه بلوار شاهد | |
در دست ساخت | بلوار شاهد | 1403 |
| ۲۱ | ایستگاه رستگاری | |
در دست ساخت | بلوار رستگاری | 1403 |
| ۲۲ | ایستگاه بزرگراه آیت‌الله هاشمی | |
در دست ساخت | بزرگراه هاشمی رفسنجانی | 1403 |
| ۲۳ | ایستگاه سجادیه | |
در دست ساخت | بلوار سجادیه | 1403 |
| ۲۴ | ایستگاه امیریه | در دست ساخت | انتهای امیریه | 1403 |
خط ۴ قطار شهری مشهد به طول ۱۷٫۵ کیلومتر بلوار حر را به خواجه ربیع (از شرق به شمال و برعکس) متصل می‌کند.
این خط از خواجه ربیع آغاز و با عبور از میدان شهدا با امتداد به سمت حرم مطهر از ضلع شمالی حرم عبور کرده و از بلوار مصلی به سمت شهرک شهید رجایی و جاده سرخس و بلوار در امتداد میدان شهید عباسپور طی مسیر خواهد کرد. این خط پس از احداث و بهره‌برداری با عبور از نزدیکی حرم مطهر بهترین دسترسی به حرم مطهر را برای زائران و مجاوران فراهم خواهد آورد.[10]
| شماره | نام | خطوط اتصال | وضعیت | موقعیت | سال اتمام حفاری |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | ایستگاه خواجه ربیع | غیرفعال  |
بلوار خواجه ربیع | ۱۴۰۴ | |
| ۲ | ایستگاه بوستان بهار | غیرفعال |
بوستان بهار | ۱۴۰۴ | |
| ۳ | میدان امام حسین | غیرفعال |
نامعلوم | ۱۴۰۴ | |
| ۴ | ایستگاه بلوار کار | غیرفعال |
نرسیده به بلوار کار | ۱۴۰۴ | |
| ۵ | ایستگاه خیابان عبادی | غیر فعال |
عبادی 43 | ۱۴۰۴ | |
| ۶ | ایستگاه خیابان کاشانی | غیرفعال |
خیابان کاشانی | ۱۴۰۴ | |
| ۷ | ایستگاه شهدا |   |
فعال | میدان شهدا | ۱۴۰۴ |
| ۸ | شارستان | غیرفعال |
بین شارستان حسنی کارگر و شارستان شوشتری ( نواب 1) | ۱۴۰۴ | |
| ۹ | میدان طبرسی | غیرفعال |
ورودی زیرگذری طبرسی | ۱۴۰۴ | |
| ۱۰ | بلوار وحدت | غیرفعال |
پارک وحدت | ۱۴۰۴ | |
| ۱۱ | ایستگاه بلوار رستمی | غیرفعال |
نامعلوم | ۱۴۰۴ | |
| ۱۲ | ایستگاه خیابان محمد آباد | غیرفعال |
محمد آباد 22 | ۱۴۰۴ | |
| ۱۳ | شهرک شیرین | غیرفعال |
شهرک شیرین | ۱۴۰۴ | |
| ۱۴ | ایستگاه خیابان سرخس | غیرفعال |
خیابان پوریای ولی | ۱۴۰۴ | |
| ۱۵ | ایستگاه شهرک شهید رجایی | غیرفعال |
حر 10 | ۱۴۰۴ | |
| ۱۶ | ایستگاه شهرک شهید باهنر | غیر فعال |
شهرک شهید باهنر | ۱۴۰۴ |
ایستگاه خط ۵ قطار شهری مشهد که قرار است در ادامه ایستگاه وکیل آباد در خط یک یا ادامه دهنده خط ۱ باشد سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری خواهد رسید.
| شماره | نام | خطوط اتصال | موقعیت | وضعیت | شروع به کار |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | ایستگاه وکیل آباد |
|
انتهای وکیل‌آباد، سه‌راهی طرقبه-شاندیز | فعال | ۱۴۰۴ |
| ۲ | ایستگاه گلبهار | مرکز شهر گلبهار | غیرفعال | ۱۴۰۴ | |
| ۳ | ایستگاه چناران | مرکز شهر چناران | غیر فعال | ۱۴۰۴ | |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
