![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tabriz_Map_1908.jpg/640px-Tabriz_Map_1908.jpg&w=640&q=50)
قراملک
From Wikipedia, the free encyclopedia
قراملک(به محاوره: قره ملیک) یکی از محلههای کهن و تاریخی شهر تبریز است. این محله از سمت شمال به آجی چای از غرب به دشت تبریز و از جنوب به رواسان و کوی کارمندان راه آهن تبریز و از شرق به محله حکمآباد و شام غازان منتهی میشود. این محله در انتهای غربی تبریز و در داخل جلگه حاصلخیز تبریز کنار(آجی چای)واقع شدهاست. این محله قطب کشاورزی و صنعتی تبریز محسوب می شود و باقلا (در زبان محلی پخله ) و گوجه فرنگی و صیفی جات محصولات این منطقه محسوب می شود. مسجد جامع قراملک(بؤیؤک مچید) ، امام حسین(کربلایی قربان سابق-آشاغی کوچه مچیدی)، حضرت صاحب الزمان (خلفلر مچیدی) و قانلی کؤینک و دسته مچیدی از مهمترین مساجد در میان مساجد دهگانهٔ محلهٔ قراملک است.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/f/f4/Xelefler.jpg/640px-Xelefler.jpg)
قراملک | |
---|---|
محله | |
![]() نقشه محلات تاریخی تبریز -قراملک(انتهای شمال غرب تبریز) - در دوران مشروطه، سال ۱۹۰۸ | |
کشور | ایران |
استان | آذربایجان شرقی |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/5/5b/Farshabad_Qaramalek.jpg/320px-Farshabad_Qaramalek.jpg)
در عهد ناصرالدین شاه باروهای شهر به کلی از بین رفت. بدین جهت قسمتی از شهر که موسوم به قلعه (شامل محلات: چارمنار، سرخاب، شتربان(دوه چی)، ویجویه [عامیانه : ورجی]، مهادمهین [عامیانه : میارمیار]، نوبر، مقصودیه و غیره) بود اکنون از قسمت بیرون حصار (محلات: اهراب، لیل آباد [عامیانه : لیلاوا]، چرنداب، خیابان، باغمیشه... الخ) جدا نیست و همچنین قصبات حومهٔ قدیم واقع در سمت مغرب شهر (امیرخیز، چوست دوزان، حکمآباد [عامیانه : هکماوار]، قراملک، قره آغاج، آخونی، کوچهباغ، خطیب) و مارالان (واقع در سمت جنوب شرقی) به شهر ملحق شدهاست و شهر از سمت غرب و جنوب غربی توسعه مییابد. به همین سبب در حال حاضر نیز معمول است که پا به سن گذاشتهها فقط قسمت بازار تبریز و داخل قلعه را شهر یا به اصطلاح ترکی «قالا» یعنی قلعه میخوانند.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/8/81/Emamhoseineqaramalek_mosque.jpg/640px-Emamhoseineqaramalek_mosque.jpg)
همانطور که ذکر شد قراملک به همراه خطیب و شنب غازان تا قبل حکومت ناصرالدینشاه قاجار جزو قصبات حومه غرب تبریز به حساب میآمدند به همین جهت این مناطق نسبت به دیگر محلات مرکزی تبریز تاریخ مستقلی را دارا میباشند.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/3/3e/Emamhoseineqaramalek2_mosque.jpg/640px-Emamhoseineqaramalek2_mosque.jpg)
دربارهٔ قدمت قراملک اطلاعی بیشتری در دست نیست اما با توجه به داستانهای روایت شده از عاشیق ها قدمت این منطقه به دوران حکومت اتابکان آذربایجان مربوط میشود لازم بذکر است که قراملک در منطقه کنونی بعد از زلزله های ویرانگر تبریز از موقعیت اصلی خود که در کنار اتوبان غربی تبریز و با نام اصلی کند می بود بوجود آمده است و اهالی از پدران خود نسل در نسل شنیده اند که موطن اصلیشان آنجا بوده است و همچنین با توجه به چارداقهای با طرح بخصوص و منحصربهفرد گنبدی شکل بجا مانده در اراضی کشاورزی قراملک که جزو ابتداییترین خانههای بشریت میباشد این منطقه حرفهای زیادی دربارهٔ قدمت خود دارد که مجال کارشناسی زیادی را میطلبد.
عهدنامه ای که در نشست قراملک توافق و در ترکمانچای امضا شد.
مفاد عهدنامه ترکمانچای در سال 1206 شمسی بین نماینده عباس میرزا ، میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی با نماینده ژنرال پاسکویچ روس در نشستی در قراملک (با توجه به اینکه قراملک دروازه ورود به شهر از طرف غرب میبود و اوضاع وخیم مرکز شهر) مورد توافق قرار گرفت و طرفین مفاد را برای مافوق خود برده و از بخت خوش قراملک عباس میرزا در ترکمانچای امضا کرده و با نام عهدنامه ترکمانچای به ثبت رسید. در جریان انقلاب مشروطه، این محله از مهمترین و تأثیرگذارترین محلههای شهر بوده و هم چون دیگر محلات چند دستگی بینشان بوده است و بعضی قراملکیان از عالم دینی خود مرحوم آیت الله میرزا حسن مجتهد تبریزی امام جمعه تبریز که مشروطه مشروعه خواه بوده است پیروی میکردند و تاریخ شاهد میباشد که بعد از بازگشت از تبعید ایشان را با استقبال کمنظیر بروی دوش خود وارد شهر کردند و با نظر مجتهدشان مشروطه را غربی میدانستند. بعضی نیز همچون گروه معروف به نایب علی اکبر قراملکی که از شجاع نظام مرندی شجاع الدوله لقب رشیدالایاله دریافت کرده بود و در داخل محله نیز به خان نایب معروف بوده است در کنار منصور دیوان قراملکی و قره صادق قره ملکی طرفدار شاه قاجار بوده و علیه مجاهدان میجنگیدند، می باشند و بعضی از ایشان نیز از مجاهدین مشروطه خواه بوده تا جایی که شخصیتهایی معروف و نزدیک ستارخان مانند سرتیپ قراملکی و شخصیتهای با اخلاصی چون ایمانوردی در تاریخ ثبت شده اند.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84.jpg/320px-%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B4%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84.jpg)
حاج صمد مراغه ای از طرف محمدعلیشاه قاجار مأمور به سرکوب جنبش مشروطه میشود و دسته قزاق به سردستگی رضاخان پهلوی که در آنزمان مسلسلچی بوده به همراه کردها در این محله اردو میزنند که بعدها این محل پس از ترک لشکر استبداد با خاطرهای بد به نام آنها با «کؤردلر کوچه سی» برای نسل آینده به یادگار ماند.
میدان تاریخی و قدیمی قراملک در مرکز محله، با محوریت مسجد تاریخی جامع قراملک(بویوک مچید) که متشکل از حمام تاریخی ناظم الدوله دیبا و مکتب خانه بوده و با اسم قدیمی کند ایچی که بعدها به میدان حسینیه تغییر یافته است، می باشد. این میدان محل تجمع عظیم هیئت های عزاداری شاه حسین گویان قراملک در شب و ظهر عاشورا می باشد. مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در قراملک علاوه بر بعد مذهبی دارای بعد اجتماعی نیز می باشد چنانچه در رسمی زیبا و و دیرینه شاه حسین گویان میدان حسینیه و دیگر عزاداران هیئت ها در شب تاسوعا مهمان شاه حسین گویان آشاغی کوچه می شود و فردای آن شب در شب عاشورا شاه حسین گویان میدان قدس مهمان عزاداران میدان حسینیه می شود و با این رسم بجا مانده از قدیم اتحاد بین اهالی محله در قالب عزاداری ابا عبدالله الحسین به نمایش گذاشته می شود. میدان تاریخی حسینیه قراملک از دیرباز کانون خرید و فروش محصولات کشاورزان نیز بوده است و همچنین به لحاظ سیاسی این میدان نقش ژئوپلتیکی خود را در تاریخ حفظ کرده چنانچه در خاطرات پیشه وری در زمان حکومت فرقه دموکرات آذربایجان محل جمع آوری رأی یاد شده است. در واقع میدان حسینیه کانون اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و سیاسی قراملک میباشد. لهجه اهالی قراملک از لهجه قدیمی تبریز تبعیت میکند.
محلهٔ قراملک در حوزهٔ استحفاظی شهرداری منطقه شش تبریز قرار گرفتهاست.