خرقان
From Wikipedia, the free encyclopedia
خَرَقان قارقان قرقان نام ناحیهای است محدود به این حدود: مشرق: بوئین زهرا قزوین؛ مغرب: خمسه زنجان ؛ شمال: تاکستان قزوین؛ جنوب: رزن همدان مرکز : آوج قزوین دارای سه بلوک است: خرقان افشار، خرقان بکشلو، خرقان قتلو. در کوههای خرقان ایلات شاهسون معروف به بغدادی از شاهسون ایل قزلباش است که به علت فتح بغداد توسط آنها در زمان دودمان صفوی به شاهسون بغدادی معروف شدن. مردمانش به زبان ترکی آذربایجانی سخن میگویند قسمتی از اراضی خرقان از رودهای خررود و کلنجین و آوه و رودک و قسمت عمده به وسیله چشمهسارهای متعدد مشروب میشود از جمله چشمه علی که دارای آب فراوان و در جوار کلنجین و مصرآباد واقع شدهاست در صورتی که چشمه مزبور از اراضی این دو قریه بیرون میآمد به هیچوجه از آب آن استفاده نمیکردند و اراضی دههای زیردست از قبیل سراب بادقین و سکمسآباد را مشروب مینمود. در این بلوک معدن نمک ممتازی بود و همچنین در کنار جاده شوسه تاکستان - همدان که از این بلوک میگذشت چشمه آب گوگردی بود که اهالی و مسافرین در آن استحمام میکردند. که به شهر آبگرم (آوج)است.[1][2]خرقانین ولایتی است چهل پاره دیه است و از اقلیم چهارم، هوایش بسردی مایل است و آبش از آن چشمهها که از آن کوهها برمیخیزد و در او غله و میوه باشد و پنبه کمتر باشد مواضع آبه (آوج) و الیشار (علیشار) و کلنجین و طبشکری (طبلشکین) و ترک و الویر و سیف آباد از معظمات قرای آن، و حقوق دیوانی آن نه هزار و پانصد دینار است.[3]
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
خرقان در ابتدا قسمتی از ایلات ابهر به شمار می رفته و بعد از آن منطقه خمسه ابهر منطقه ابرچای یا ابهر رود ابهر و سپس منطقه قاقازان قرار داشته .منتها هارون الرشید بخشی از منطقه خرقان و قاقازان را از ابهر که در منطقه جبال قرار داشته جدا و به قزوین ملحق میکند. (حمد الله موستوفی تاریخ777) رجوع شود به کتاب دایره المعارف بزرگ اسلامی جلد ششم از ابوعزه - احمدبن عبدالملک.